Mặc dù các thành phần kinh tế phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Trong bối cảnh nền kinh tế trong nước chịu sự tác động mạnh của khủng hoảng kinh tế toàn cầu, thị trường chứng khoán sụt giảm, ảnh hưởng lớn đến việc huy động vốn của nhiều doanh nghiệp (DN). Giá cả thị trường diễn biến phức tạp, lãi suất ngân hàng tăng cao và chính sách thắt chặt tiền tệ của Chính phủ để kìm chế lạm phát đã tác động trực tiếp đến giá thành sản phẩm hàng hoá.

Sản xuất chế biến chè là thế mạnh của tỉnh cũng bị ảnh hưởng nặng nề do, thị trường trong nước và nước ngoài đều tiêu thụ chậm, do việc hạn chế chi tiêu của người dân nên chè thành phẩm còn tồn đọng hàng ngàn tấn. Giá trị sản xuất công nghiệp tăng chậm, thiên tai, dịch bệnh liên tiếp xảy ra, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất kinh doanh (SXKD) và tác động trực tiếp đến công tác thuế trên địa bàn.

Trước tình hình này, ngoài sự chỉ đạo của trung ương thì tỉnh đã có các giải pháp tháo gỡ cho DN như: giải quyết vay vốn, xử lý cho khoanh nợ, giãn nợ, xoá nợ các khoản phải nộp ngân sách nhà nước (NSNN) đối với DN nợ thuế do nguyên nhân bất khả kháng, hỗ trợ chi phí, tìm thị trường tiêu thụ sản phẩm trong nước và nước ngoài. Đồng thời, ngành thuế đã phối hợp với các cơ quan chức năng chung tay tháo gỡ vướng mắc cho SXKD, đề ra nhiều giải pháp hữu hiệu, giúp người nộp thuế (NNT) ổn định SXKD và thực hiện tốt nghĩa vụ thuế.

Cùng với đó là việc đề cao vai trò, trách nhiệm của NNT trong việc tự khai, tự tính và tự nộp thuế, cơ quan thuế các cấp đã đa dạng hoá công tác tuyên truyền - hỗ trợ chính sách thuế cho NNT; phối hợp với các cơ quan báo chí làm tốt công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng; cấp phát tờ rơi, xây dựng các cụm panô tuyên truyền trên địa bàn toàn tỉnh; hỗ trợ chính sách thuế miễn phí cho hàng ngàn lượt NNT; tập trung nâng cao chất lượng phục vụ của bộ phận “một cửa” ở cơ quan thuế các cấp. Việc thực hiện Luật Quản lý thuế sau hơn 1 năm triển khai và ứng dụng khai thuế theo công nghệ mã vạch 2 chiều đã làm giảm đáng kể những sai sót trên tờ khai thuế.

Ngành thuế tổ chức toạ đàm, đối thoại trực tiếp với hàng trăm cơ sở sản xuất chế biến chè, lâm sản, kịp thời giải quyết vướng mắc nên đã nhận được sự đồng thuận của NNT; phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ, Sở Giáo dục - Đào tạo tổ chức xây dựng và triển khai giảng dạy thí điểm Đề án “Tuyên truyền chính sách thuế trong hệ thống trường học” giai đoạn I (khoá học 2008-2009) ở 47 trường, với 1.316 tiết giảng cho 12.000 học sinh. Đồng thời, tổ chức hội thảo với chuyên gia của tổ chức JICA (Nhật Bản) về công tác tuyên truyền.

Công tác thanh tra, kiểm tra được tăng cường, những hành vi vi phạm, cố tình khai man, chây ỳ và nợ đọng thuế được kiên quyết xử lý. Qua kiểm tra, thanh tra 785 đối tượng, đã truy thu và xử phạt vi phạm hành chính nộp NSNN hơn 7 tỷ đồng; tiếp nhận và giải quyết 117 hồ sơ đề nghị hoàn thuế, với số thuế được xét hoàn gần 48 tỷ đồng.

Ngành phối hợp với các cơ quan chức năng làm tốt công tác chống thất thu đối với hoạt động sản xuất chế biến chè, lâm sản, KD xe gắn máy, vật liệu xây dựng và khai thác tài nguyên. Phối hợp với Kho bạc Nhà nước xử lý các vấn đề phát sinh trong công tác thu nộp thuế, thu hồi nợ và quản lý thu các DN xây dựng cơ bản vãng lai; tiếp tục chỉ đạo thực hiện tốt Chỉ thị 04/2006/CT-UBND ngày 28/3/2006 của UBND tỉnh về áp dụng các biện pháp chống thất thu thuế đối với khu vực kinh tế ngoài quốc doanh.

Những nỗ lực này đã giúp DN, doanh nhân nêu cao tinh thần tự chủ trong SXKD, đóng góp tích cực cho nguồn thu ngân sách của tỉnh. Vì vậy, năm 2008, tổng thu cân đối đạt 393,2 tỷ đồng, bằng 120% dự toán pháp lệnh, bằng 109% dự toán phấn đấu, tăng 25% so với năm 2007 và được Tổng cục Thuế đánh giá là 1 trong 23 tỉnh, thành phố hoàn thành xuất sắc mục tiêu thu phấn đấu.

Nhiều nguồn thu vượt tỷ lệ rất cao như: thu khác ngân sách 191%; thuế thu nhập cao 142%; xổ số 135%; thu từ DN liên doanh và lệ phí trước bạ đều đạt 128%; thuế chuyển quyền sử dụng đất 126%; thuế công thương nghiệp, dịch vụ ngoài quốc doanh và thuế nhà đất đều đạt 111%; phối hợp tổ chức đấu giá những quĩ đất phù hợp với sức mua của người dân nên số thu từ tiền giao đất cũng đạt 95%.

Tất cả các huyện, thị xã, thành phố đều hoàn thành vượt mức dự toán thu. Trong đó, huyện Mù Cang Chải đạt 152%, Văn Chấn 131%, Trạm Tấu 128%, Trấn Yên 120%; Văn Yên 118%,  Lục Yên 113%, Yên Bình 109%, Yên Bái 103% và Nghĩa Lộ 101%. 

Đây là những yếu tố thuận lợi để bước sang năm mới Kỷ Sửu 2009, ngành thuế Yên Bái tiếp tục thực hiện tốt lộ trình cải cách hành chính và hiện đại hoá ngành; áp dụng các biện pháp quản lý phù hợp với từng nguồn thu, từng sắc thuế và điều kiện thực tế của địa phương, tạo thuận lợi cho SXKD phát triển.

Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu thu 450 tỷ đồng mà tỉnh giao cho, rất cần sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa của các cấp, các ngành, cộng đồng DN, doanh nhân, sự ủng hộ tích cực của các tầng lớp dân cư trong việc lên án mạnh mẽ những hành vi cố tình khai man, trốn thuế để luật thuế thực sự đi vào cuộc sống. 

Linh Nhung