Chưa có năm nào thị xã Nghĩa Lộ phải chỉ đạo công tác chuẩn bị cho sản xuất vụ đông xuân quyết liệt như năm 2011 này, bởi theo dự báo thời tiết sẽ có nhiều diễn biến bất thường, các đợt rét xuất hiện sớm hơn so với mọi năm, rét hại dự báo tập trung trong tháng 12 và tháng 1. Điều đó đồng nghĩa với việc nguy cơ phát sinh dịch bệnh như hại lúa trong vụ đông xuân 2010 - 2011 khá cao.

Vụ đông xuân 2010 - 2011 thị xã Nghĩa Lộ vẫn đặt ra mục tiêu gieo cấy 100% diện tích bằng 708,96 ha. Trong đó, vùng sản xuất hàng hóa phấn đấu đạt từ 550 ha trở lên gồm những giống lúa Nghi hương 305, Chiêm hương, Nhị ưu 838, Séng cù... Để đảm bảo sản xuất thị xã Nghĩa Lộ tập trung chỉ đạo các cơ quan chuyên môn như: Phòng Kinh tế, Trung tâm Khuyến nông, Trạm Bảo vệ thực vật, các xã, phường hướng dẫn nông dân thực hiện gieo cấy đúng khung thời vụ.

Thời vụ gieo mạ tập trung ở trà 1, bố trí từ 50 - 75% diện tích với các loại giống lúa như: Nhị ưu 838, Nghi hương 305, Chiêm hương, thời gian gieo mạ trà 1 từ 1/1/2011 đến 4/1/2011 và 7/1 đến 11/1/2011. Thời gian cấy từ 25/1 đến 31/1/2011. Trà 2 thời gian gieo mạ từ 12/1 đến 17/1/2011 thời gian cấy từ 7/2 đến 12/2/2011.

Trong thâm canh, hướng dẫn nông dân đưa các loại giống và cơ cấu giống đồng nhất theo từng vùng tập trung, khuyến khích nông dân tận dụng phân hữu cơ, phân xanh để tăng năng suất và hạn chế được sâu bệnh. Các xã, phường có kế hoạch gieo mạ dự phòng với tỷ lệ 5 - 10% diện tích bằng các loại giống lúa thuần ngắn ngày để ứng phó kịp thời nếu gặp thời tiết rét đậm xảy ra gây chết mạ.

Theo Trạm Bảo vệ thực vật thị xã, Trạm đã có hướng dẫn cụ thể đến nông dân về cách phòng trừ sâu bệnh trong vụ đông xuân, sau khi thu hoạch cây vụ đông và trước khi làm đất gieo mạ cần tập trung dọn sạch tàn dư của cây vụ đông trên đồng ruộng nhằm hạn chế sâu bệnh còn sót lại, trước khi gieo mạ phải xử lý hạt giống theo hướng dẫn của cán bộ khuyến nông, 100% mạ phải được che ni lon tránh rét và hạn chế rầy nâu. Để tránh tình trạng nông dân thì thiếu giống sản xuất, Trạm Giống cây trồng Nghĩa Văn vẫn thừa giống, Trạm đã chuẩn bị đủ số lượng giống nằm trong cơ cấu giống của thị xã, chất lượng giống được các cơ quan chức năng kiểm định.

Theo ông Lê Văn An - Chủ tịch UBND xã Nghĩa Lợi, vụ đông xuân năm nay xã phấn đấu đưa 100% diện tích vào sản xuất, trong đó có 70/136 ha diện tích trồng lúa vào gieo cấy sử dụng phân viên nén dúi sâu. Tuy nhiên với khó khăn gặp phải như: giá giống lúa cao hơn mọi năm, xã mất khoảng 10 ha đất trồng lúa để làm đường bao của thị xã, có thể bị thiếu nước tưới thiếu lao động do đi làm ăn xa... Nghĩa Lợi sẽ không hoàn thành được chỉ tiêu. Những khó khăn trên rất cần sự giúp đỡ của các cơ quan ban, ngành chuyên môn. Thời gian gieo cấy đã tới gần, người nông dân ngoài việc khẩn trương thu hoạch cây vụ đông thì vấn đề giá giống quá cao đang gây khó khăn nhất định.

Ông Lường Văn Căn - Trưởng bản Tông Co 4, phường Tân An lấy ví dụ: ngay gia đình ông, nếu có 1.000 m2 ruộng thì phải gieo cấy hết 3,5 kg giống, mất 332.000 đồng. Nếu tính trung bình mỗi hộ trong bản có 4.000 m2 thì riêng tiền mua giống cũng mất gần 1,3 triệu đồng. Ngoài ra nông dân phải đầu tư tiền mua phân, thuốc trừ sâu...

Trước những khó khăn trong sản xuất vụ đông xuân 2010 - 2011, UBND thị xã Nghĩa Lộ ngoài việc chỉ đạo các xã, phường hướng dẫn nông dân đăng ký giống gieo trồng thị xã yêu cầu 4 đơn vị là Công ty TNHH Nghĩa Văn, Trạm Quản lý thủy văn ở các xã, phường phải có kế hoạch cụ thể để đảm bảo cung cấp nguồn nước tưới phục vụ cho sản xuất vụ đông xuân. Đối với các khu vực đang xây dựng, kiên cố hóa kênh mương nội đồng cần phối hợp với UBND các xã, phường, Phòng Kinh tế để xây dựng kế hoạch cắt nước phù hợp, không để ảnh hưởng đến sản xuất vụ đông.

Năm nay, thị xã Nghĩa Lộ cũng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các loại vật tư nông nghiệp, tránh để nông dân sử dụng giống, phân bón kém chất lượng, ngăn chặn và xử lý kịp thời những hành vi kinh doanh giống, vật tư nông nghiệp có nguồn gốc xuất xứ không rõ ràng, không đảm bảo chất lượng, kiểm soát chặt chẽ các lô giống có nguồn gốc sản xuất tại các vùng đã bị nhiễm bệnh vi rút hại lúa.

Ông Chu Quốc Tuấn - Phó chủ tịch UBND thị xã Nghĩa Lộ cho biết: "Thị xã đang đề nghị tỉnh trợ giá giống lúa, nếu tỉnh chưa hỗ trợ được sẽ cố gắng sử dụng ngân sách trợ giá giống Chiêm hương đồng thời tích cực tìm các biện pháp giúp đỡ nông dân tháo gỡ khó khăn về giá giống lúa".

Nguyễn Nhật Thanh