Phó chủ tịch UBND huyện Văn Chấn Nguyễn Hợp Đoàn sau khi đi kiểm tra tình hình thu chiêm, làm mùa ở một loạt các xã vùng lòng chảo Mường Lò trở về nói với chúng tôi: “Trời lúc nắng gắt, khi mưa rào rất vất vả nhưng bà con vẫn hăng hái sản xuất, cả nghìn người đang gặt hái, cày bừa, trên khắp cánh đồng”.

Còn nhớ hồi đầu năm, cả huyện cùng vui hội xuống đồng, gieo cấy 3.950 ha lúa, đạt 100,6% kế hoạch, tăng 40 ha so với năm trước, cơ cấu giống vẫn duy trì, diện tích lúa lai chiếm 60%, còn lại là các giống thuần (chủ lực là Chiêm hương, HT1 và Shéng cù) những giống lúa cho hạt gạo chất lượng cao theo chương trình sản xuất lúa hàng hóa.

Tất cả đã sẵn sàng cho một vụ lúa thắng lợi nếu trời không có rét đậm, rét hại kéo dài. Nhiệt độ nhiều ngày ở mức dưới 12⁰C, (6 tháng đầu năm thiếu khoảng 300 giờ chiếu sáng so với các năm trước). Rét đậm, rét hại khiến hàng loạt diện tích mạ, lúa mới cấy bị chết, thời điểm gieo cấy phải lui lại từ 20 đến 25 ngày, nhiều diện tích ở các xã vùng cao cấy xong đã sang nửa đầu tháng 3…

Cái đáng mừng trong sản xuất lúa ở Văn Chấn là việc áp dụng tiến bộ KHKT của bà con nông dân đã ngày càng rộng rãi, từ khâu làm đất, làm mạ, dùng máy gieo sạ hàng, tăng diện tích bón phân viên dúi sâu… việc đầu tư phân bón không những tăng mạnh mà đã dần hài hòa giữa phân hữu cơ và phân vô cơ, giúp tăng năng suất và cải tạo đất…

Đứng trước khó khăn ấy cả huyện cùng vào cuộc để “cứu” vụ lúa xuân. Dành kinh phí để hỗ trợ thóc giống, chỉ đạo quyết liệt việc gieo cấy lại cho hết diện tích và đẩy mạnh việc chăm bón, phòng trừ sâu bệnh…

 Đầu tháng 5, lúa trên cánh đồng Mường Lò đã trổ bông tỏa hương ngan ngát, nửa cuối tháng 6 đồng đất đã nhuốm sắc vàng, thời gian như thế là chậm hơn nhiều so với mọi năm nhưng bà con các xã từ Hạnh Sơn, Phúc Sơn, Phù Nham, Thạch Lương… ai cũng phấn khởi vì lúa tốt, bóng to, hạt chắc.

Chị Lò Thị Hải ở xã Hạnh Sơn bộc bạch: “Có những lúc tưởng chừng mất mùa, giờ thấy lúa tốt, được mùa thế này là vui lắm. Nghe cán bộ thống kê bảo năng suất bình quân toàn vùng đạt hơn 56,6 tạ/ha, riêng bản mình chắc chắn năng suất còn cao hơn”.

Câu nói “Nhà nông không hết việc” thật đúng với người Văn Chấn lúc này. Khi vụ 3 đã là vụ chính, khi cây ngô, cây khoai tây đã thành cây trồng chủ lực, là nguồn thu nhập quan trọng thì người nông dân vẫn tranh thủ tối đa thời gian, vẫn làm mùa sớm để trồng cây vụ đông, nhất là ngô đông. “Lúa chín tới đâu gặt ngay tới đó, gặt lúa tới đâu làm đất ngay tới đó” là tinh thần chỉ đạo của cả huyện, nhất là vùng Mường Lò.

Đến Mường Lò, những ngày cuối tháng 6 cả làng, cả bản cùng ra đồng, từ già, trẻ, gái, trai ai ai cũng miệt mài làm việc. Cày bừa bằng trâu, bằng máy, quải mạ, bón phân... rất tấp nập, đến ngày 30/6 toàn huyện gặt xong 2.900 ha, làm đất 1.800 ha và cấy 1.100 ha lúa. Ông Lò Văn Xiền – Chủ tịch UBND xã Hạnh Sơn tự tin nói: “Hạnh Sơn là xã đầu tiên hoàn thành việc thu hoạch lúa xuân và gieo cấy lúa mùa”.

Trong vụ phấn đấu mùa này Văn Chấn phấn đấu gieo cấy 4.100 ha, năng suất đạt 47 tạ/ha, toàn bộ diện tích mùa sớm cấy xong trước 30/6 và trà mùa sớm 1 được thu hoạch xong trước 30/9 để bắt tay vào sản xuất cây vụ đông. Nhiều giải pháp đã được đề ra và áp dụng thực hiện từ các khâu giống, phân bón, từ các biện pháp làm mạ, làm đất, gieo cấy đến thu hoạch… tất cả vì mục tiêu đảm bảo an sinh lương thực và thu nhập cho nông dân.

Lê Phiên