Cũng như nhiều tỉnh miền núi phía Bắc, Yên Bái đã phải hứng chịu thiệt hại nặng nề của những đợt rét đậm, rét hại hồi đầu năm. Đã có trên 7.000 con gia súc bị chết, chiếm 1% tổng đàn gia súc chính và 4,3% tổng đàn trâu, bò gây ảnh hưởng lớn đến sản xuất chăn nuôi, phải mất thời gian dài để khôi phục.

Bên cạnh đó, tình hình dịch bệnh từ đầu năm đến nay vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, nhất là một số dịch bệnh nguy hiểm như bệnh lợn tai xanh và lở mồm long móng (LMLM). 8 tháng đầu năm, dịch LMLM đã xảy ra tại 1.050 hộ, 182 thôn, của 670 xã thuộc 9 huyện, thị, thành phố với tổng gia súc mắc bệnh là 3.444 con trâu, bò, lợn và đã tiêu hủy 490 con các loại, gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi, nhiều chương trình, dự án bị đình trệ.

Cùng với thiên tai, dịch bệnh, chi phí đầu vào cũng liên tục tăng cao, nhất là thức ăn chăn nuôi. Theo Cục Chăn nuôi, từ đầu năm đến nay, giá các loại thức ăn chăn nuôi tăng khoảng 12-15% và tăng 35,5% so với năm 2010, đặc biệt là thức ăn hỗn hợp cho gà thịt tăng 24,6% và cho lợn tăng 28,7%, dự báo giá cả sẽ còn tiếp tục tăng trong thời gian tới. Ngoài những khó khăn trên, người chăn nuôi còn vấp phải hàng loạt những khó khăn do thiếu vốn để khôi phục sản xuất, thiếu con giống đảm bảo chất lượng đặc biệt là lợn giống.

Anh Lý Minh Quân, thôn Trung Tâm, xã Mỹ Gia (Yên Bình) cho biết: ”Gia đình tôi tham gia mô hình chăn nuôi hàng hóa từ năm 2009 với 1.000 con gia cầm nhưng hiện tại chỉ nuôi cầm chừng vài chục con do không có vốn duy trì sản xuất”.

Còn theo chị Nguyễn Thị Hương Giang, xã Đại Đồng (Yên Bình), từ khi tham gia mô hình nuôi 20 lợn nái đến nay chị phải nuôi hơn chục con nái không công vì chúng không chịu đẻ. Hiện chuồng nhà chị chỉ duy trì 5 con nái có khả năng sinh sản còn lại phải bán lợn thịt. Có thể nói những khó khăn trên đã ảnh hưởng rất lớn đến mục tiêu phát triển chăn nuôi, tăng đàn gia súc của tỉnh.

Dự ước,  tổng đàn gia súc thực hiện năm 2011 chỉ đạt 88,3% kế hoạch, giảm 7,3% so với cùng kỳ. Cụ thể, đàn trâu đạt 105.717 con, giảm 9,1% so cùng kỳ; đàn bò đạt 23.971 con, giảm 20,6% so cùng kỳ; đàn lợn đạt 422.799 con, giảm 5,9% so cùng kỳ.

Ông Trần Đức Lâm - Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Yên Bái cho biết: Những tháng cuối năm ngành sẽ tăng cường phối hợp với các địa phương trong việc hướng dẫn, đôn đốc, chỉ đạo thực hiện phát triển sản xuất chăn nuôi. Trong đó, ưu tiên giải ngân nguồn kinh phí theo Quyết định số 1143/QĐ-UBND của UBND tỉnh về việc phê duyệt kinh phí hỗ trợ giống vật nuôi bị thiệt hại do rét, đậm, rét hại hồi đầu năm để người dân an tâm, ổn định phát triển sản xuất.

Theo đó, công tác thú y, phòng chống dịch bệnh cho đàn gia súc, gia cầm được đặc biệt coi trọng. Cụ thể, các ngành chức năng sẽ tổ chức tiêm phòng cho gia súc, gia cầm đợt II, trong đó, vacxin tụ huyết trùng trâu, bò 63.310 liều, tụ huyết trùng lợn 51.390 liều, LMLM 141.335 liều; thực hiện tốt công tác kiểm dịch động vật, kiểm soát giết mổ trên địa bàn.

Tăng đàn gia cầm là một trong những giải pháp để đáp ứng nhu cầu thực phẩm dịp cuối năm.

Ngoài việc tạo điều kiện để người dân phát triển chăn nuôi thông qua Đề án Hỗ trợ phát triển chăn nuôi trâu bò cho các hộ nghèo giai đoạn 2010-2011 thì các địa phương cần vận động nhân dân tận dụng tối đa nguồn phụ phẩm nông nghiệp có sẵn để chế biến làm thức ăn cho gia súc; tận dụng những diện tích đất trống không sử dụng để trồng cỏ, đồng thời hỗ trợ người dân trồng cỏ theo chính sách đã ban hành; vận động mỗi hộ dân có một cây rơm để dự trữ làm thức ăn cho trâu, bò vào mùa đông, tuyên truyền chỉ đạo nhân dân quản lý tốt đàn trâu, bò trong mùa mưa bão, thực hiện việc luân chuyển và phân bổ đàn trâu một cách hợp lý, thực hiện tốt các chương trình thụ tinh nhân tạo nhằm tăng đàn một cách nhanh nhất.

Tại huyện Văn Chấn, qua hai đợt dịch bệnh và rét đậm, rét hại, tổng đàn gia súc của huyện bị thụt giảm đáng kể. Đến lúc này, để khôi phục chăn nuôI, ngoài việc đưa vào các loại giống mới, hiệu quả cao, xây dựng các mô hình chăn nuôi hàng hóa, huyện đang phối hợp với dự án chăn nuôi lợn và dự án thú y không biên giới mở các lớp tập huấn nhằm nâng cao năng lực chuyên môn cho thú y viên cơ sở, hỗ trợ nhận thức, kiến thức cho các hộ chăn nuôi, đồng thời, xây dựng 1 hoặc 2 cơ sở an toàn dịch bệnh trên đàn lợn.

Theo ông Lâm, một trong những giải pháp được đưa ra nhằm đảm bảo nguồn thực phẩm dịp cuối năm là tập trung vào tăng số lượng đàn lợn, đàn gia cầm. Để làm được điều này, các ngành chức năng cần tăng cường vận động người chăn nuôi lợn tái đầu tư kinh doanh, nghiên cứu, hỗ trợ cho các doanh nghiệp, người dân về vốn, tín dụng tạo điều kiện cho người chăn nuôi phát triển sản xuất, đẩy nhanh việc thực hiện hỗ trợ các dự án chăn nuôi hàng hóa để sớm đi vào hoạt động nhằm tăng nhanh số lượng đầu đàn.

Bên cạnh đó, để hạn chế tình trạng khan hiếm con giống như hiện nay, ngành chăn nuôi đang triển khai dự án xây dựng 600 lợn nái tại huyện Trấn Yên, dự án xây dựng khu chăn nuôi tại thành phố Yên Bái, đồng thời xây dựng vùng giống lợn trong nhân dân để chủ động con giống tại chỗ cho phát triển chăn nuôi.

Theo quy luật cung cầu, giá thành và nhu cầu về thực phẩm thường tăng trong dịp cuối năm , do vậy các ngành chức năng cần tăng cường thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để khôi phục, phát triển chăn nuôi, đảm bảo cung ứng đủ nguồn thực phẩm tránh tình trạng khan hàng, đầu cơ, đẩy giá lên cao.

Hùng Cường