Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả bao gồm các nội dung khuyến khích, thúc đẩy, tuyên truyền cộng đồng, nghiên cứu khoa học - công nghệ và các biện pháp quản lý bắt buộc về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Qua đó đẩy mạnh chương trình tiết kiệm và nâng cao nhận thức của cộng đồng về lợi ích của việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, nâng cao hiệu suất sử dụng năng lượng trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và sinh hoạt của toàn xã hội; thực hiện đồng bộ những hoạt động về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong toàn xã hội.

Chương trình được thực hiện từ năm 2006 đến năm 2015, chia làm 2 giai đoạn: từ năm 2006 - 2010 triển khai tích cực toàn bộ nội dung của chương trình; từ năm 2011 - 2015 sẽ thực hiện theo chiều sâu và diện rộng các nội dung trên cơ sở tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm kết quả đạt được từ giai đoạn I.

Mục tiêu của chương trình là tiết kiệm từ 3% đến 5% tổng mức tiêu thụ năng lượng toàn quốc trong giai đoạn 2006 - 2010 và từ 5% đến 8% tổng mức tiêu thụ năng lượng trong giai đoạn 2011 - 2015 so với dự báo hiện nay về phát triển năng lượng và phát triển kinh tế - xã hội theo phương án phát triển bình thường.

Mặc dù là lĩnh vực mới được triển khai thực hiện nhưng trong năm 2012, Sở Công thương Yên Bái đã tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt Chương trình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trên địa bàn tỉnh Yên Bái giai đoạn 2013 - 2017.

Xây dựng hệ thống thủy lợi hợp lý giúp giảm các chi phí bơm nước tưới tiêu.

Theo đó, năm 2013, Chương trình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trên địa bàn tỉnh được hỗ trợ tổng kinh phí 620 triệu đồng, trong đó hỗ trợ từ nguồn ngân sách Trung ương với số tiền 120 triệu đồng (theo Quyết định số 7900/QĐ-BCT ngày 24 tháng 12 năm 2013 của Bộ Công thương  về việc giao nhiệm vụ thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả năm 2013 của Bộ Công thương) và ngân sách địa phương 500 triệu đồng (theo Quyết định số 222/QĐ-UBND ngày 14 tháng 3 năm 2013 của Ủy ban nhân dân tỉnh Yên Bái về việc phê duyệt Kế hoạch phân bổ kinh phí Chương trình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả năm 2013 tỉnh Yên Bái).

Tuy nhiên cần phải nói rằng, lĩnh vực tiết kiệm năng lượng hiện khá mới mẻ đối với địa phương, dẫn đến việc triển khai thực hiện các hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả còn ít, chưa đồng bộ; mới chỉ tập trung vào một số nội dung như: tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo về Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả và các giải pháp tiết kiệm năng lượng; tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, phát hành tờ rơi, sổ tay... về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả nhằm tăng cường giáo dục, tuyên truyền, phổ biến thông tin, vận động cộng đồng, nâng cao nhận thức, thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, bảo vệ môi trường. Ngoài ra còn hỗ trợ kiểm toán năng lượng cho 1 doanh nghiệp sản xuất công nghiệp.

 Nhiều hộ gia đình xây dựng hệ thống bi-ô-ga đã tiết kiệm một khoản lớn chi phí sử dụng chất đốt.

Trên cơ sở kết quả kiểm toán năng lượng tìm ra các giải pháp tiết kiệm năng lượng cho doanh nghiệp, tư vấn xây dựng các báo cáo đầu tư cụ thể cho từng hạng mục, đề xuất mô hình quản lý năng lượng cho doanh nghiệp nhằm mục tiêu sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp.

Về định hướng cho kế hoạch năm 2014 sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến người dân, doanh nghiệp… thông qua các tài liệu, ấn phẩm thông tin, phương tiện thông tin đại chúng để nâng cao hiểu biết và nhận thức của cộng đồng, doanh nghiệp về tiết kiệm năng lượng. Bên cạnh đó xây dựng mô hình hộ gia đình sử dụng tiết kiệm điện trong khu phố; xây dựng mô hình chiếu sáng phòng học tiết kiệm và hiệu quả; cải tạo lắp đặt đèn đường chiếu sáng công cộng. Đồng thời nâng cao năng lực chuyên môn về tiết kiệm năng lượng cho đội ngũ kỹ thuật cũng như tiến hành kiểm toán năng lượng, xây dựng mô hình quản lý năng lượng cho các doanh nghiệp và tòa nhà...

Các hành vi bị cấm được qui định trong Điều 8, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: - Hủy hoại nguồn tài nguyên năng lượng quốc gia. - Giả mạo, gian dối để được hưởng chính sách ưu đãi của Nhà nước trong hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. - Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong quản lý, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vì mục đích vụ lợi. - Cố ý cung cấp thông tin không trung thực về hiệu suất năng lượng của phương tiện, thiết bị hoạt động dán nhãn năng lượng, kiểm định, quảng cáo và các hoạt động khác gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân. - Sản xuất, nhập khẩu, lưu thông phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng thuộc danh mục phương tiện, thiết bị phải loại bỏ do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành.

Hà Tuấn