Đây là cuộc điều tra lần đầu tiên thu thập thông tin về dân số, thu nhập, điều kiện nhà ở của hộ và các điều kiện kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số để biên soạn các chỉ tiêu thống kê thuộc Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và Hệ thống chỉ tiêu thống kê về công tác dân tộc, phục vụ xây dựng và hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội cho các vùng dân tộc thiểu số; đồng thời, làm cơ sở hình thành hệ thống thông tin, dữ liệu thống kê về dân tộc thiểu số tại Việt Nam.

Đối tượng điều tra gồm: nhân khẩu thực tế thường trú và các trường hợp chết của hộ dân tộc thiểu số; điều kiện kinh tế - xã hội và nhà ở của hộ dân tộc thiểu số; tình hình kinh tế, an sinh xã hội, văn hóa, y tế, giáo dục của các xã, phường, thị trấn thuộc khu vực I, II và III và các xã, phường, thị trấn không thuộc các khu vực trên nhưng có địa bàn vùng dân tộc thiểu số.

Trong cuộc điều tra này, địa bàn vùng dân tộc thiểu số được định nghĩa là địa bàn có số lượng người dân tộc thiểu số đang sinh sống chiếm từ 30% trở lên so với tổng số dân của địa bàn đó. Phạm vi điều tra sẽ được tiến hành điều tra trên phạm vi 51 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, bao gồm: 49 tỉnh có xã thuộc vùng dân tộc và miền núi; Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Bình Dương là 2 địa phương có các xã, phường, thị trấn có nhiều hộ dân tộc thiểu số sinh sống. Về nhóm dân tộc, tiến hành điều tra tại các địa bàn vùng dân tộc thiểu số theo quy định sau: điều tra toàn bộ đối với nhóm dân tộc thiểu số có số dân dưới 10.000 người; điều tra mẫu đối với các nhóm dân tộc thiểu số còn lại.

Một điểm khác biệt lớn trong cuộc điều tra này là thông tin về tình trạng hôn nhân, lịch sử sinh của phụ nữ, lao động việc làm được hỏi cho những người từ 12 tuổi, thay cho mức 15 tuổi ở các cuộc điều tra khác. Đây là một điểm điều tra viên cần đặc biệt lưu ý để tránh bỏ sót đối tượng điều tra. Với đặc thù đối tượng điều tra là người dân tộc thiểu số nên tại nhiều địa bàn đối tượng điều tra không nói được tiếng phổ thông, việc thuê phiên dịch cũng phải đảm bảo lựa chọn được những người thông thạo tiếng phổ thông và tiếng địa phương nhưng cũng phải nắm chắc kiến thức về điều tra thống kê để đảm bảo những nội dung trong phiếu điều tra thu thập được chính xác.

Điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2015 là cuộc điều tra chọn mẫu. Quy mô mẫu được phân bổ bảo đảm mức độ đại diện thống kê về các dân tộc nói chung và từng dân tộc thiểu số nói riêng. Đối với 16 dân tộc thiểu số có dân số ít người (có từ 10.000 người trở xuống theo kết quả Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009) sẽ tiến hành điều tra toàn bộ những hộ sống tại địa bàn vùng dân tộc thiểu số.

Dự kiến tháng 12/2015 sẽ công bố kết quả điều tra.

(Theo Dangcongsan.vn)