Hưởng ứng Ngày Dân số Việt Nam 26/12

Mất cân bằng giới tính ở Yên Bái - vấn đề của xã hội hiện đại

  • Cập nhật: Thứ ba, 26/12/2017 | 8:30:42 AM

YBĐT - Chỉ số giới tính khi sinh GTKS của trẻ em Yên Bái những năm gần đây dao động từ 110,3 đến 112,5 bé trai/ 100 bé gái. Các địa phương có tỷ số GTKS cao nhất lại không nằm ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa đời sống kinh tế khó khăn mà nằm ở vùng thấp, vùng có đời sống kinh tế khá hơn.

Ở nhiều trường mầm non trên địa bàn thành phố Yên Bái, tỷ lệ các bé trai nhiều hơn các bé gái.
Ở nhiều trường mầm non trên địa bàn thành phố Yên Bái, tỷ lệ các bé trai nhiều hơn các bé gái.

Mất cân bằng giới tính khi sinh (GTKS) đang trở thành một trong những vấn đề "nóng” và nan giải đối với công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ), đã và đang thu hút sự quan tâm của cộng đồng. Yên Bái cũng là tỉnh có tỷ lệ mất cân bằng GTKS cao. Chỉ số GTKS của trẻ em Yên Bái những năm gần đây dao động từ 110,3 đến 112,5 bé trai/ 100 bé gái.

Trong đó, các địa phương có tỷ số GTKS cao nhất của tỉnh Yên Bái lại không nằm ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa đời sống kinh tế khó khăn mà nằm ở vùng thấp, vùng có đời sống kinh tế khá hơn. Đó là vấn đề của xã hội hiện đại.

Thực trạng

Theo thông tin từ Hội KHHGĐ tỉnh thì Yên Bái có tỷ số GTKS cao bắt đầu từ năm 2008-2009 (tương tự như toàn quốc). Mức độ cao trung bình so với các tỉnh trong toàn quốc giao động từ 110 - 112,5. Tỷ số GTKS có hiện tượng tăng bình quân giai đoạn 2009 - 2016 là 0,5 điểm phần trăm. Nếu tính trong giai đoạn 2010 - 2016 thì mức tăng không đáng kể (0,01). Tuy nhiên, nhìn vào tỷ số GTKS số liệu năm 2016 là 111,8 và một số địa phương lên tới trên 127 thì đây lại là điều đáng báo động nếu không có những giải pháp kịp thời và kiên quyết.

Vấn đề mất cân bằng GTKS ở Lục Yên bắt đầu xuất hiện từ năm 2010, những năm gần đây, tỷ số chênh lệch giới tính càng tăng cao. Năm 2014 là 127 trẻ trai/ 100 trẻ gái (trong khi đó tỷ số giới tính cho phép là 105 trẻ trai/ 100 trẻ gái).
 
Theo số liệu tổng hợp trong 5 năm (2011-2015) của Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Lục Yên thì số trẻ trai nhiều hơn trẻ gái là 616 trẻ. Ở Lục Yên mất cân bằng giới tính cao nhất là ở lần sinh con thứ 3. Tổng hợp số trẻ sinh là con thứ 3 trong 5 năm (2011-2015) toàn huyện có 524 trẻ là con thứ 3 thì có tới 368 là trẻ trai, chỉ có 156 trẻ gái.
 
Riêng các trường hợp là đảng viên sinh con thứ 3 thì 100% là con trai (2013, 2014, 2015 toàn huyện có 15 đảng viên sinh con thứ 3 đều sinh con trai, không có một trẻ gái nào). Tổng hợp số liệu số về giới tính ở 2 trường mầm non ở thị trấn Yên Thế: Trường Mầm non Hồng Ngọc có 427 trẻ, trong đó trẻ trai là 229, trẻ gái là 198 như vậy bé trai nhiều hơn bé gái là 31 trẻ. Còn tại Trường Mầm non Bích Ngọc có 291 trẻ (trong đó có 161 trẻ trai, 130 trẻ gái) bé trai cũng nhiều hơn bé gái 31 trẻ.
 
Qua các số liệu trên ta thấy, số trẻ trai luôn nhiều hơn  so với trẻ gái (đây là một điều bất thường so với quy luật sinh sản tự nhiên đó là 50% là nam, 50% là nữ).

Còn tại thành phố Yên Bái, tỷ số GTKS của thành phố Yên Bái luôn ở mức cao và tăng đột biến những năm 2015. Qua khảo sát tại một số trường mầm non trên địa bàn thành phố thì hầu hết các trường đều có số bé trai nhiều hơn bé gái. Tại Trường Mầm non Hồng Ngọc (phường Yên Ninh, thành phố Yên Bái), số bé trai là 161, số bé gái là 113, như vậy, số bé trai nhiều hơn bé gái là 48 bé.
 
 
Biểu đồ tỷ số giới tính khi sinh của tỉnh Yên Bái từ năm 2008-2016
 
Nguyên nhân

Tại Hội thảo về mất cân bằng GTKS năm 2017 do Hội KHHGĐ tỉnh phối hợp với Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh vừa tổ chức, bà Vũ Thị Nga - Phó Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, Phó Chủ tịch Hội KHHGĐ tỉnh đã chỉ ra một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng mất cân bằng giới tính của Yên Bái hiện nay.
 
Trong đó, nguyên nhân chính là quan niệm trọng nam hơn nữ của những bậc làm cha, làm mẹ: cần có con trai để nối dõi tông đường và thờ cúng sau này; tư tưởng trọng nam hơn nữ vẫn còn xuất hiện cả trong suy nghĩ của một số đảng viên, cán bộ Nhà nước… đã tác động tiêu cực đến việc tuyên truyền vận động thực hiện chính sách DS-KHHGĐ. Tư tưởng Nho giáo đóng vai trò quan trọng, trong đó: mô hình gia đình truyền thống, nối dõi tông đường, thờ phụng tổ tiên, phụng dưỡng cha mẹ.
 
Cùng với đó là các yếu tố khoa học công nghệ tác động đến tỷ số giới tính khi sinh. Lạm dụng những tiến bộ khoa học công nghệ để thực hiện lựa chọn giới tính trước sinh như: áp dụng ngay từ trước lúc có thai sử dụng chế độ ăn uống, chọn ngày phóng noãn…; trong lúc thụ thai chọn thời điểm phóng noãn, chọn phương pháp thụ tinh, lọc rửa tinh trùng để chọn tinh trùng mang nhiễm sắc thể Y…; hoặc khi đã có thai sử dụng siêu âm, bắt mạch, chọc hút dịch ối... để chẩn đoán giới tính, nếu là thai trai thì để lại, nếu là thai gái thì bỏ đi...
 
Điều này phải nói đến ý thức, trách nhiệm kém của người cung cấp dịch vụ chẩn đoán giới tính thai nhi và phá thai vì lý do giới tính. Các dịch vụ siêu âm xác định giới tính thai nhi chưa được quản lý tốt. Nhiều cơ sở y tế chưa thực hiện tốt luật pháp liên quan đến lựa chọn giới tính thai nhi…
 
 
Mất cân bằng giới tính khi sinh không phải là vấn đề nóng ở vùng cao. (Ảnh: Lê Thương)

Còn có nguyên nhân từ các chính sách xã hội tác động đến tỷ số GTKS. Đó là do áp lực giảm sinh, mỗi cặp vợ chồng chỉ sinh 1-2 con, nhưng các cặp vợ chồng lại mong muốn trong số đó phải có con trai.  Sức ép của gia đình cộng đồng khiến người phụ nữ sử dụng các biện pháp phát hiện giới tính thai nhi hay sử dụng các biện pháp sinh con theo ý muốn. Hoặc do nhu cầu phát triển kinh tế gia đình: nhiều công việc nặng nhọc, đặc biệt là công việc trong các ngành nông - lâm nghiệp, ... đòi hỏi sức lao động cơ bắp của con trai; con trai là trụ cột về kinh tế cho cả gia đình.
 
Mặt khác do chế độ an sinh chưa đảm bảo, đa số người dân sống ở nông thôn không có lương hưu hay bảo hiểm tuổi già nên cần có con trai để nương tựa. Một lý do khác nữa là do chính sách đối với nữ giới chưa thoả đáng, bình đẳng giới chưa được quan tâm đầy đủ. Một số nguyên nhân khác là công tác truyền thông giáo dục thay đổi nhận thức, chuyển đổi hành vi của người dân về ưa thích con trai còn hạn chế; ý thức chấp hành pháp luật về cấm lựa chọn giới tính thai nhi chưa nghiêm.
 

Biểu đồ tỷ số giới tính khi sinh của thành phố Yên Bái

Từ thực trạng và nguyên nhân của tình trạng mất câng bằng giới tính của tỉnh nói chung và của một số địa phương có tỷ lệ cao nói riêng có thể nói rằng đây là vấn đề của xã hội hiện đại. Giải pháp đang được các địa phương đẩy mạnh vẫn là truyền thông với nhiều hình thức và phối hợp truyền thông phong phú đa dạng.
 
Sự vào cuộc đồng bộ của các tổ chức, đoàn thể chính trị xã hội trong công tác truyền thông cũng là tín hiệu vui ở nhiều địa phương. Song có lẽ các địa phương cần mạnh tay hơn trong việc thực thi pháp luật về cấm lựa chọn giới tính thai nhi như: Luật Bình đẳng giới, Luật Dân số đã quy định cấm lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức.

Khi giảm thiểu được việc cung cấp thông tin về giới tính thai nhi, các chính sách về bình đẳng giới được thực thi nghiêm túc, đảm bảo thì cân bằng GTKS trên địa bàn mới có thể được kiểm soát.  
 
Theo kết quả điều tra biến đổi dân số cho thấy 75% phụ nữ sinh con biết giới tính thai nhi trước khi sinh, trong đó có 99% biết qua kết quả siêu âm... Lý giải tại sao nhóm có tỷ số giới tính cao trên 115 gồm có thành phố Yên Bái, thị xã Nghĩa Lộ, huyện Lục Yên; nhóm có tỷ số giới tính  dưới 110 là huyện Trạm Tấu, Mù Cang Chải.
 
Thanh Ba

Các tin khác
Tuổi trẻ Công ty Điện lực Yên Bái giới thiệu sản phẩm tới người dân.

YBĐT - Xác định nhiệm vụ trọng tâm là xung kích, sáng tạo trong sản xuất kinh doanh, thời gian qua, Đoàn Thanh niên Khối Doanh nghiệp tỉnh đã triển khai sâu rộng Phong trào "Sáng tạo trẻ” gắn với thi đua "4 nhất” tới các cơ sở Đoàn, qua đó cổ vũ đoàn viên thanh niên phát huy sáng kiến, ý tưởng sáng tạo nhằm tăng năng suất, chất lượng, hiệu quả trong lao động sản xuất.

Cán bộ Viện KSND tỉnh thực hiện kiểm sát giam giữ tại Trại tạm giam Công an tỉnh.

YBĐT - Năm 2017, dưới sự chỉ đạo của các cấp ủy Đảng và Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) Tối cao, Viện KSND tỉnh Yên Bái đã tích cực thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, chỉ thị của ngành KSND và Tỉnh ủy Yên Bái gắn với việc tổ chức các phong trào thi đua; khắc phục khó khăn hoàn thành tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ trọng tâm của ngành, góp phần quan trọng bảo đảm pháp luật được thực thi nghiêm minh.

Dự kiến đường đi của bão Tembin theo bản tin phát lúc 11h ngày 25-12 của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn trung ương.

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Treung ương cho biết bão Tembin vẫn đang có gió mạnh cấp 10-11, giật cấp 13, dự báo trong 24 giờ tới, bão di chuyển theo hướng Tây và suy yếu dần.

Quang cảnh Hội nghị tại điểm cầu Yên Bái.

YBĐT - Sáng 25/12, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai công tác tư pháp năm 2018. 

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục