Trải qua các cuộc kháng chiến bảo vệ đất nước, huyện Văn Yên có trên 6.400 người tham gia hoạt động kháng chiến được Nhà nước tặng thưởng huân, huy chương; 43 mẹ liệt sĩ được Nhà nước phong tặng, truy tặng danh hiệu "Bà mẹ Việt Nam anh hùng”, 115 cán bộ tiền khởi nghĩa, 153 người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hoá học; 521 thương binh - bệnh binh (trong đó, 377 người còn sống), 703 liệt sĩ đã vĩnh viễn nằm lại các chiến trường.
Đồng chí Lã Thị Liền - Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Yên cho biết: Thời gian qua, các cấp, các ngành trên địa bàn huyện đã có nhiều hoạt động quan tâm, chăm lo, tạo điều kiện để người có công (NCC) và gia đình họ vươn lên trong cuộc sống.
Bên cạnh việc tập trung đảm bảo đúng, đủ, kịp thời mọi chế độ, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với người có công, huyện thường xuyên rà soát các đối tượng người có công nhưng chưa được hưởng các chế độ, chính sách; hướng dẫn, đề nghị cấp có thẩm quyền giải quyết theo quy định. Nhiều cơ quan, đơn vị nhận phụng dưỡng suốt đời Mẹ Việt Nam anh hùng (hiện 2 mẹ còn sống).
Công tác thăm, tặng quà cho gia đình chính sách trong dịp lễ, tết luôn được quan tâm. Ngoài quà của Chủ tịch nước, hàng năm, hàng trăm gia đình chính sách được Huyện ủy, UBND huyện tổ chức thăm, tặng quà, nhất là các đối tượng gặp hoàn cảnh khó khăn đặc biệt; huy động các nguồn lực và tranh thủ sự hỗ trợ của Nhà nước, các nhà hảo tâm, các doanh nghiệp hỗ trợ làm nhà cho người có công.
Cùng với quan tâm tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, huyện đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để thân nhân liệt sĩ di chuyển hài cốt liệt sĩ về an táng tại Nghĩa trang liệt sĩ huyện.
Các cấp ủy Đảng, chính quyền từ huyện đến cơ sở thường xuyên rà soát, nắm chắc hoàn cảnh, điều kiện sống từng gia đình, đối tượng chính sách để kịp thời giúp đỡ.
Bên cạnh việc tạo điều kiện cho con em người có công được hưởng chế độ ưu đãi trong giáo dục, được ưu tiên học nghề, giới thiệu việc làm, các xã, thị trấn trên địa bàn huyện đã thực hiện ưu tiên về ruộng đất, hỗ trợ về ngày công lao động, tạo điều kiện vay vốn với lãi suất thấp giúp các đối tượng chính sách phát triển sản xuất, kinh doanh, tăng thêm thu nhập cải thiện đời sống.
Công tác chi trả trợ cấp thường xuyên được thực hiện chặt chẽ, đúng, đủ, kịp thời bảo đảm quyền lợi của người có công. Từ đầu năm đến nay, huyện đã chi trả trợ cấp ưu đãi hàng tháng cho 6.138 lượt người có công với cách mạng với số tiền gần 12 tỷ đồng; trợ cấp một lần cho 662 đối tượng người có công với số tiền trên 1,4 tỷ đồng, trợ cấp điều dưỡng cho 114 đối tượng với số tiền gần 127 triệu đồng.
Cùng với đó, 13 thương binh, bệnh binh đã được cấp tiền trợ cấp mua phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình như: kính râm, máy trợ thính, nạng, giày chỉnh hình, tay giả với số tiền gần 15 triệu đồng.
Công tác làm hồ sơ, thủ tục để người có công với cách mạng được hưởng chế độ theo quy định của Nhà nước, chăm sóc sức khỏe cho người có công luôn được quan tâm, 100% người có công trên địa bàn huyện được cấp thẻ bảo hiểm y tế kịp thời.
Nhiều địa phương, cơ quan, đơn vị cũng có cách làm sáng tạo riêng thể hiện lòng thành kính, ghi nhớ công ơn người có công. Những hoạt động ý nghĩa chăm lo cho các đối tượng chính sách như: xây dựng nhà tình nghĩa, chăm sóc bố mẹ, vợ liệt sĩ già yếu cô đơn, con liệt sĩ mồ côi, giúp đỡ con liệt sĩ, con thương binh, bệnh binh nặng, phụng dưỡng Mẹ Việt Nam anh hùng... được đông đảo tầng lớp nhân dân hưởng ứng, góp phần xoa dịu nỗi đau, làm ấm lòng các gia đình chính sách, giúp họ ổn định cuộc sống.
Trên cơ sở kết hợp 3 nguồn lực: Nhà nước, cộng đồng và cá nhân, huyện Văn Yên đã huy động được sự hưởng ứng tham gia tích cực của nhiều đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân cùng chung tay đóng góp xây dựng Quỹ "Đền ơn đáp nghĩa” mỗi năm được gần 400 triệu đồng.
Từ đó, hỗ trợ cải thiện nhà ở, tôn tạo, nâng cấp nghĩa trang, mộ liệt sĩ, trợ cấp khó khăn, tổ chức thăm hỏi và tặng hàng nghìn suất quà cho đối tượng chính sách và người có công vào các dịp lễ tết.
Một trong những chính sách mang tính nhân văn sâu sắc là hỗ trợ về nhà ở. Từ nhiều nguồn vốn, 3 năm qua, huyện đã hỗ trợ xây dựng mới và tu sửa được gần 290 ngôi nhà cho các đối tượng người có công.
Chỉ tính riêng năm 2020, huyện đã triển khai hỗ trợ làm nhà ở cho hộ gia đình người có công với cách mạng theo Quyết định số 806/QĐ-UBND ngày 24/4/2020 của UBND tỉnh Yên Bái, trong đó có 62 hộ được xây mới và 32 hộ được hỗ trợ để sửa chữa với tổng kinh phí trên 3,1 tỷ đồng.
Cựu chiến binh xã Đại Phác kể chuyện truyền thống cho thế hệ trẻ tại Di tích lịch sử Đồn Đại Phác.
Nhờ những nỗ lực trong công tác đền ơn đáp nghĩa, đời sống, vật chất và tinh thần của người có công được nâng lên, nhà ở được cải thiện.
Bà Nguyễn Thị Nụ thuộc đối tượng người có công ở thôn Yên Sơn, xã Yên Phú phấn khởi: "Do hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn, chồng tôi lại mất sớm nên ngôi nhà cũ hư hỏng, xuống cấp đã lâu mà chưa có điều kiện để làm lại. Được Nhà nước hỗ trợ 40 triệu đồng để làm nhà ở, cùng với đóng góp của con cháu, sự giúp đỡ của chính quyền địa phương và bà con hàng xóm, tôi đã xây được căn nhà khang trang để ở. Tôi rất phấn khởi và vô cùng biết ơn Đảng, Nhà nước, các cấp chính quyền đã luôn chăm lo đến đời sống của những người như chúng tôi”.
Cùng với đó, nghĩa trang liệt sĩ, nhà bia tưởng niệm, nơi ghi công các anh hùng liệt sĩ được các cơ quan, đơn vị, các tổ chức đoàn thể, trường học chăm sóc, vệ sinh và thường xuyên được cấp kinh phí tu sửa, làm mới.
Những năm qua, huyện đã hoàn thành công trình nâng cấp Nghĩa trang liệt sĩ huyện với tổng kinh phí trên 7 tỷ đồng; trong đó, trên 5 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương, còn lại từ nguồn ngân sách huyện. Công trình không chỉ thể hiện sự tri ân, ghi nhớ công ơn và tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ mà còn đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu thăm viếng của thân nhân liệt sĩ và nhân dân trong huyện.
Trong những ngày tháng Bảy tri ân năm nay, huyện Văn Yên đã thành lập các đoàn công tác tổ chức đi thăm hỏi, động viên, tặng quà cho các Mẹ Việt Nam anh hùng, thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng; chỉnh trang lại Nghĩa trang liệt sĩ của huyện, chăm sóc lại phần mộ của các anh hùng liệt sĩ; tổ chức thắp nến tri ân các anh hùng liệt sĩ vào tối ngày 26/7; đồng thời, chỉ đạo các xã tu sửa lại đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại xã.
Hội Cựu chiến binh huyện đã phối hợp với Huyện đoàn Văn Yên tổ chức các buổi nói chuyện truyền thống để thanh thiếu niên ghi nhớ công ơn của các anh hùng liệt sĩ, khơi dậy ý chí khát vọng hòa bình, độc lập, yêu Tổ quốc.
Những việc làm thiết thực trong công tác đền ơn, đáp nghĩa không chỉ thể hiện lòng biết ơn của các cấp, các ngành và nhân dân huyện Văn Yên mà còn bù đắp phần nào sự cống hiến, hy sinh của các thế hệ cha anh trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc; đồng thời, góp phần củng cố lòng tin của nhân dân với Đảng và Nhà nước.
Hồng Vân