BHXHTN được ví như "điểm tựa” cho những NLĐ tự do khi về già. Tham gia BHXHTN NLĐ được lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình. Với mức tham gia thấp nhất chỉ hơn 100.000 đồng/tháng, khi tới tuổi nghỉ hưu, người tham gia BHXHTN sẽ nhận lương hưu hàng tháng gấp hơn 4 lần mức đóng. Mặc dù, BHXHTN hiện nay chỉ gồm có hai chế độ là hưu trí và tử tuất nhưng loại hình bảo hiểm này vẫn được coi là sự lựa chọn đúng đắn đối với những NLĐ tự do, công việc không ổn định.
Anh Nguyễn Đức Sỹ ở tổ 7, thị trấn Mậu A, huyện Văn Yên chia sẻ: "Là lao động tự do, tôi mong muốn khi về già có đồng lương hưu để chủ động trong cuộc sống, phòng lúc ốm đau bệnh tật không phải dựa nhiều vào con, cháu nên khi được tuyên truyền về BHXHTN, tôi tham gia ngay với mức đóng 880.000 đồng/tháng. Với mức đóng này, khi đủ 20 năm đóng, tôi nhận được số tiền lương hưu trên 3,3 triệu đồng/tháng, số tiền đó khi về già tôi có thể yên tâm về chi phí sinh hoạt hàng ngày”.
Được nhận lương hưu từ tháng 10/2020 từ việc tham gia BHXHTN, bà Vũ Thị Vân ở phường Minh Tân, thành phố Yên Bái rất phấn khởi.
Bà Vân chia sẻ: "Hàng tháng, có đồng lương hưu cũng thấy bớt lo hơn vì mình cũng tự lo được cho bản thân mà không phải phụ thuộc vào con cái. Cùng với đồng lương hưu, tôi được cấp cả thẻ bảo hiểm y tế nên cũng yên tâm khi chẳng may ốm đau, bệnh tật phải vào viện”.
Tháng 7/2020, bà Nguyễn Thị Tám ở thôn Đình Xây, xã Báo Đáp đăng ký tham gia BHXHTN ở mức thu nhập 1,6 triệu đồng/tháng, bà chọn phương thức đóng 12 tháng/lần và mức lương dự kiến khi bà nghỉ hưu sẽ được hơn 1,8 triệu đồng/tháng.
Cầm trên tay cuốn sổ BHXH, bà Tám vui mừng chia sẻ: "Được cán bộ đến nhà tuyên truyền và mời đi dự hội nghị tôi hiểu rất rõ lợi ích mà BHXHTN mang lại, nhất là đối với người nông dân như chúng tôi khi khỏe còn trông vào nương tằm, ruộng lúa đến khi già yếu không còn sức khỏe để lao động thì không biết trông cậy vào đâu. Tham gia BHXHTN sau này tuổi già sẽ có lương hưu, hoặc nếu chết người thân sẽ được nhận tiền tuất. Đặc biệt, mức đóng hàng tháng cũng thấp hơn nhiều so với bảo hiểm thương mại, chưa kể còn được Nhà nước hỗ trợ một phần chi phí đóng. Đây là giải pháp mà NLĐ tự do nên chọn để an tâm hơn khi bước vào tuổi xế chiều”.
Chính những lợi ích thiết thực do BHXHTN mang lại nên những năm qua, tỷ lệ người dân tham gia BHXHTN không ngừng tăng lên. Theo số liệu thống kê của BHXH Yên Bái, tính đến hết tháng 4/2021 toàn tỉnh có 17.678 người tham gia BHXHTN, đạt 71% kế hoạch, tăng 9.322 người so với cùng kỳ năm 2020. Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực, tuy nhiên, công tác phát triển đối tượng BHXHTN tại địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều khó khăn, số người tham gia chưa tương xứng với tiềm năng.
Theo khảo sát của ngành BHXH, một bộ phận người dân chưa thực sự quan tâm đến "khoản để dành” khi tuổi già, đặc biệt do họ chưa hiểu rõ về tính ưu việt của chính sách BHXHTN nên còn e ngại khi tham gia. Vì vậy, để chính sách đi sâu vào đời sống, hướng tới mục tiêu BHXH toàn dân, thời gian qua BHXH tỉnh Yên Bái đã đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền thông qua các hội nghị tại cơ sở; tăng cường ký kết mở rộng hệ thống đại lý thu BHXH.
Hiện nay mức hỗ trợ cho người tham gia BHXHTN còn thấp (30% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo; 25% đối với hộ cận nghèo và 10% đối với các đối tượng còn lại; thời gian đóng để được hưởng lương hưu còn dài (đủ 20 năm trở lên), nên chưa thu hút, khuyến khích được đông đảo người dân tham gia, nhất là lao động làm nông nghiệp, làm công việc tự do... Từ thực tế này, nhiều ý kiến cho rằng, cần sửa đổi quy định về điều kiện, thời gian đóng BHXHTN để hưởng lương hưu và tăng mức hỗ trợ cho người tham gia BHXHTN.
Hồng Duyên