Bệnh thường có biểu hiện rất cấp tính bao gồm sốt cao đột ngột, nhức đầu, nôn mửa; rối loạn tinh thần ở các mức độ khác nhau như: vật vã, mê sảng hoặc ly bì, lú lẫn, hôn mê kèm theo co giật, cử động bất thường hoặc bị liệt, tỷ lệ tử vong cao có thể lên đến 10 - 20%.
Khi thấy có dấu hiệu sốt cao cùng các triệu chứng nghi ngờ tổn thương hệ thần kinh trung ương cần đưa người bệnh đến ngay các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bệnh sẽ có kết quả điều trị tốt nếu phát hiện và điều trị sớm. Ngay trước thời điểm "mùa” viêm não Nhật Bản, ngành y tế đã tăng cường đôn đốc các y tế cơ sở chú trọng công tác giám sát vùng trọng điểm, vùng nguy cơ cao của viêm não Nhật Bản, đặc biệt là những ổ dịch cũ để phát hiện sớm bệnh nhân. Đẩy mạnh tuyên truyền phòng bệnh, phòng tránh muỗi đốt, vệ sinh môi trường xung quanh nhà ở, tiêm vắc-xin phòng viêm não Nhật Bản đúng tuổi và đủ mũi...
Việt Nam nói chung và Yên Bái nói riêng có khí hậu nhiệt đới, lưu hành nhiều bệnh truyền nhiễm do côn trùng truyền, trong đó, có các bệnh viêm não vi rút do côn trùng truyền bệnh phát triển. Các căn nguyên gây viêm não thường là các vi rút Arbo (trong đó có vi rút viêm não Nhật Bản), vi rút Herpes, các vi rút đường ruột (như EV 71 gây bệnh tay - chân - miệng), sởi, quai bị…
Hiện nay, viêm não Nhật Bản chiếm khoảng 10 - 15% trong tổng số các trường hợp mắc bệnh viêm não vi rút. Từ đầu năm đến nay, Yên Bái ghi nhận 5 ca dương tính với viêm não Nhật Bản được điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương, tất cả các ca bệnh đều đã được ra viện và sức khỏe ổn định.
Để chủ động phòng, chống bệnh viêm não Nhật Bản, Thạc sĩ, bác sĩ Lê Thị Hồng Vân - Giám đốc Sở Y tế cho biết: "Ngay từ đầu năm, ngành y tế đã tham mưu giúp UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh; chủ trì phối hợp với các ngành liên quan xây dựng kế hoạch, triển khai các hoạt động giám sát, huy động cộng đồng tham gia phòng, chống dịch; tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh; chỉ đạo mạng lưới y tế tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh ở cả hệ thống điều trị và dự phòng; giám sát dịch bệnh tại cơ sở; chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất, thuốc, hóa chất, trang thiết bị thu dung điều trị bệnh nhân để đáp ứng yêu cầu phòng, chống dịch bệnh chủ động, kịp thời”.
Theo đó, công tác xét nghiệm được chú trọng phát triển các kỹ thuật cao để chẩn đoán nhanh, chính xác các bệnh truyền nhiễm gây dịch, trong đó, có chẩn đoán vi rút viêm não Nhật Bản. Bên cạnh đó, các đơn vị y tế triển khai rộng rãi tiêm phòng các loại vắc-xin phòng các bệnh truyền nhiễm cho nhân dân, đặc biệt là tiêm chủng đầy đủ các loại vắc-xin cho trẻ em dưới 1 tuổi, đưa vắc-xin viêm não Nhật Bản vào tiêm chủng thường xuyên tại tất cả các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn.
Theo khuyến cáo của ngành y tế, để phòng tránh bệnh viêm não Nhật Bản người dân cần thực hiện các biện pháp sau: đưa trẻ đi tiêm phòng vắc-xin viêm não Nhật Bản đầy đủ và và đúng lịch là biện pháp phòng bệnh quan trọng và hiệu quả nhất (tiêm chủng với 3 liều cơ bản: mũi 1 (tiêm càng sớm càng tốt ngay sau 1 tuổi); mũi 2 (sau mũi 1 từ 1 - 2 tuần); mũi 3 (sau mũi 2 là 1 năm); sau đó cứ 3 - 4 năm tiêm nhắc lại một lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi.
Bên cạnh đó, thực hiện tốt vệ sinh môi trường, nhà ở sạch sẽ, chuồng trại chăn nuôi phải bảo đảm vệ sinh môi trường, loại bỏ các ổ bọ gậy. Nằm màn kể cả ban ngày và ban đêm, thường xuyên sử dụng các biện pháp xua, diệt muỗi; không để trẻ em chơi gần chuồng gia súc… Nếu có các dấu hiệu sốt cao và kèm theo những rối loạn ở hệ thống thần kinh trung ương (co giật, rối loạn vận động, lơ mơ, hôn mê…) phải đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Trần Minh