Đâu là nguyên nhân?

Năm năm qua, thực hiện Nghị quyết Đại hội IX Công đoàn Việt Nam "Phát triển 1 triệu đoàn viên", các cấp công đoàn toàn tỉnh đã có nhiều cố gắng trong công tác tuyên truyền, vận động người lao động và giới chủ doanh nghiệp thành lập được 28 CĐCS, với 849 đoàn viên công đoàn. Song, công tác phát triển công đoàn ngoài quốc doanh còn hạn chế, trước hết thuộc về sự vận động bên trong của tổ chức công đoàn. Công đoàn cấp trên cơ sở còn "hành chính hóa" trong công tác triển khai thực hiện khẩu hiệu hành động: "Vì lợi ích của mình, của doanh nghiệp, bạn hãy gia nhập tổ chức công đoàn!" nên không ít cán bộ công đoàn cấp trên cơ sở chưa sâu sát doanh nghiệp chưa gần người lao động để tuyên truyền, vận động thành lập tổ chức công đoàn: vừa mang tính tự nguyện vừa mang tính pháp lý theo quy định của Luật Công đoàn và Luật Lao động.

Mặt khác, một số doanh nghiệp hoạt động công đoàn đã có bề dày về thời gian, song hiệu quả còn thấp, chưa thực sự là người bạn đồng hành cùng người sử dụng lao động nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp, chưa là chỗ dựa tin cậy, chăm lo quyền và lợi ích cho người lao động. Từ đó đã ảnh hưởng đến nhận thức của người lao động và người sử dụng lao động của doanh nghiệp khác vì “Công đoàn có cũng được, không có cũng được". Một số chủ doanh nghiệp lại cho rằng, nếu thành lập tổ chức công đoàn thì doanh nghiệp không "lách luật" được; khi vi phạm quyền, lợi ích người lao động thì công đoàn lại đứng ra bảo vệ...

Những nguyên nhân trên làm cho công tác phát triển công đoàn ngoài quốc doanh đã khó lại càng khó hơn. Đến nay, ở huyện Văn Yên, Trấn Yên vẫn "trắng" công đoàn ngoài quốc doanh. Hoặc một số công đoàn đã thành lập sau một thời gian hoạt động lại phải giải thể như ở Doanh nghiệp Tuổi Trẻ, Công ty TNHH Hà Thành, Công ty cổ phần Du lịch Hồ Thuận Bắc v.v...

Và những đề xuất

Sức mạnh của tổ chức công đoàn là khả năng tập hợp quần chúng. Chính vì vậy, đội ngũ cán bộ công đoàn cần có sự chuyển biến về nhận thức trước tác động của kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, làm cho đội ngũ công nhân lao động tăng nhanh về số lượng, đa dạng về cơ cấu, chất lượng ngày một nâng lên. Công tác phát triển công đoàn ngoài quốc doanh là sự vận động tất yếu của tổ chức công đoàn. Do đó, công đoàn các cấp cần tranh thủ sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, phối hợp với chuyên môn triển khai có hiệu quả Chương trình hành động số 47 ngày 23/5/2008 của Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 20 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X: "Tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa". Hoạt động công đoàn phải hướng về cơ sở, lấy doanh nghiệp làm địa bàn hoạt động, lấy người lao động làm đối tượng vận động.

Công tác phát triển công đoàn ngoài quốc doanh tiến hành chu đáo và kiên trì: từ khâu khảo sát, thống kê các loại hình doanh nghiệp đến công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục. Nội dung và hình thức tuyên truyền ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ về vai trò, chức năng của tổ chức công đoàn và quyền, nghĩa vụ của người lao động khi gia nhập tổ chức công đoàn. Đồng thời phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng tạo nên sự đồng bộ trong công tác tuyên truyền về những hoạt động công đoàn các cấp.

Công tác tuyên truyền gắn với những hoạt động cụ thể như: hỗ trợ kinh phí khi thành lập ban chấp hành công đoàn lâm thời; hoặc mời người sử dụng lao động và người lao động ở doanh nghiệp ngoài quốc doanh tham quan một số mô hình hoạt động công đoàn; hoặc mời tham dự hội thi thợ giỏi, an toàn vệ sinh viên giỏi... Thông qua các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức và tạo niềm tin cho các doanh nghiệp ngoài quốc doanh về sự cần thiết thành lập tổ chức công đoàn. Ngoài ra, công đoàn các cấp thường xuyên quan tâm bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ công đoàn doanh nghiệp, không ngừng xây dựng CĐCS vững mạnh.

Công tác phát triển công đoàn ngoài quốc doanh là nhiệm vụ trọng tâm của công đoàn các cấp. Tin rằng, trong thời gian tới, bằng sự nỗ lực phấn đấu của công đoàn các cấp, với những giải pháp thực hiện đồng bộ, công tác phát triển công đoàn ngoài quốc doanh sẽ đạt và vượt chỉ tiêu Đại hội XVII Công đoàn tỉnh Yên Bái đã đề ra.

Phí Quang Thái