Hiện nay, trên địa bàn huyện Trạm Tấu có 69 thôn, bản, tổ dân phố. Trong mỗi khu dân cư đều có các già làng, trưởng thôn, bản là những người có nhiều kinh nghiệm trong cuộc sống, sẵn sàng giúp đỡ, chia sẻ với những người xung quanh khi họ gặp khó khăn, hoạn nạn trong cuộc sống đồng thời luôn là tấm gương mẫu mực, là chỗ dựa tin cậy của quần chúng nhân dân trong cộng đồng khu dân cư. Các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng dân cư chính là những hạt nhân tích cực tuyên truyền, vận động bà con thực hiện tốt đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước.

Những năm qua, các già làng, trưởng thôn, bản đã tích cực vận động con cháu hăng hái lao động, sản xuất, tích cực khai hoang diện tích lúa nước, thâm canh tăng vụ, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất và chăn nuôi, phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo.

 Đến nay, huyện đã hoàn thành chuyển đổi đất nông nghiệp bảo đảm 100% số hộ nông dân đều có đất theo quy định của Chính phủ. Trạm Tấu tập trung mọi nguồn lực đầu tư cho sản xuất nông - lâm nghiệp; đẩy mạnh chuyển giao khoa học kỹ thuật cho người nông dân, chỉ đạo thành công nhiều mô hình mới như: mô hình trồng cỏ Guatemala tại xã Pá Lau, Pá Hu, Hát Lừu với diện tích 7,5 ha; mô hình nuôi ong mật bằng thùng cải tiến; mô hình trồng sơn tra tại xã Xà Hồ, Bản Công.

Đặc biệt, mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ lúa nương sang trồng cây ngô 2 vụ tại 11 xã đem lại hiệu quả kinh tế cao; hình thành vùng sản xuất ngô hàng hoá tại xã Trạm Tấu, Pá Hu, Xà Hồ, Tà Xi Láng. Hiện nay, bình quân lương thực đầu người đạt 544kg/năm, thu nhập đạt 5,55 triệu đồng/người/năm, tăng 11% so với năm 2010, đời sống của đồng bào các dân tộc trong huyện được cải thiện đáng kể.

Các già làng, trưởng thôn bản, người có uy tín đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể tuyên truyền, tập hợp đoàn kết các tầng lớp nhân dân thực hiện tốt cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá”. Các già làng, trưởng bản đã tích cực đến từng gia đình giải thích, tuyên truyền, vận động bà con bỏ trồng cây thuốc phiện và thay thế bằng các cây trồng khác; hạn chế phá rừng, đốt nương làm rẫy; tuyên truyền, vận động anh em, con cháu trong dòng họ, trong thôn bản tích cực động viên con em trong độ tuổi ra lớp, theo học các lớp bổ túc văn hoá, xoá mù chữ.

Đặc biệt, trong thời gian gần đây, nhiều hộ đồng bào Mông đã nêu gương sáng trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang như: cho người chết vào quan tài, tổ chức tang lễ theo nghi thức đời sống văn hoá, xoá bỏ hủ tục không còn phù hợp trong việc tổ chức tang lễ của đồng bào Mông trên địa bàn huyện. Điển hình như gia đình cụ Mùa Thị Say ở bản Tấu Trên, xã Trạm Tấu; cụ Hảng Thị Sinh ở thôn Tấu Dưới, xã Trạm Tấu; ông Mùa A Chư ở thôn Cu Vai, xã Xà Hồ; cụ Thào Mao Tủa ở thôn Tà Tầu, xã Pá Hu.

Ở Trạm Tấu còn xuất hiện nhiều tấm gương sáng trong thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” như ông Đinh Xuân Lăn. Nguyên là Giám đốc Bệnh viện Đa khoa huyện nghỉ hưu nhưng ông Lăn vẫn nhiệt tình khám, chữa bệnh miễn phí cho nhân dân địa phương. Tại các xã Bản Mù, Trạm Tấu, nhiều già làng, trưởng thôn đã tự nguyện nhường một phần đất của gia đình mình chia cho các hộ khó khăn, thiếu đất sản xuất.

Tiêu biểu là ông Hờ A Thào ở thôn Tà Chử, xã Bản Công đã tự nguyện nhường hàng trăm mét vuông đất của gia đình để làm trường học cho con em trong thôn. Anh Mùa A Dê - Trưởng thôn Tấu Trên, xã Trạm Tấu đã chuyển nhượng trên 7.000 m2 đất cho các hộ cùng thôn có đất sản xuất. Cùng với công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các già làng, trưởng bản còn có nhiều ý kiến đóng góp tham gia công tác xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, đoàn thể cơ sở vững mạnh.

Vai trò của các già làng, trưởng thôn bản, người có uy tín trong cộng đồng dân cư ở Trạm Tấu trong những năm qua đã được khẳng định rõ nét. Các vấn đề về truyền đạo, di cư tự do, tranh chấp đất đai, khiếu kiện, hoà giải phát sinh mâu thuẫn ở cơ sở được đội ngũ già làng, trưởng thôn bản, người có uy tín tham gia giải quyết kịp thời, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, ổn định an ninh trật tự ở địa phương.   

 Q.N