Từ một huyện có mức sinh tương đối cao, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên hàng năm giảm chậm, hiện tại, Yên Bình đã vượt lên tốp đầu các địa phương trong tỉnh về việc hoàn thành tốt các chỉ tiêu, kế hoạch do ngành dân số giao.

Trong quý I năm 2013, thực hiện chiến dịch “Truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khoẻ sinh sản/kế hoạch hoá gia đình đến vùng khó khăn, có mức sinh cao” và nhiệm vụ tuyên truyền thường xuyên tại các thôn, bản, xã, phường, cụm dân cư, huyện Yên Bình đã có 331 lượt người được khám và điều trị phụ khoa, 130 trường hợp đặt dụng cụ tử cung (đạt 90% kế hoạch giao), 290 trường hợp tiêm thuốc tránh thai (đạt 82,8% kế hoạch giao), 5.100 trường hợp uống thuốc tránh thai (đạt 106,3% kế hoạch giao), 1.750 trường hợp sử dụng bao cao su (đạt 76,1%), số người sinh con thứ 3 trở lên giảm còn 15 trường hợp (toàn tỉnh là 216 trường hợp)…

Trao đổi về phương thức truyền thông dân số hiệu quả tại địa phương, những người trực tiếp làm công tác dân số tại huyện Yên Bình cho biết, cùng với việc phải luôn có thái độ thân thiện, cởi mở khi đi tuyên truyền, người cán bộ dân số cũng cần phải có tính kiên trì, sáng tạo. Nếu chỉ dựa vào những tài liệu có sẵn và tuyên truyền một cách không trọng tâm, trọng điểm thì sẽ  rất khó đạt được kết quả như mong muốn.

Với đặc thù là huyện có dân số đông, có nhiều  thành phần dân tộc thiểu số cùng sinh sống, do đó, công tác “dân vận” rất cần phải được phát huy. Nếu những người làm công tác dân số chỉ “tác nghiệp” một mình mà không có sự phối kết hợp với các ban, ngành, đoàn thể, già làng, trưởng bản, người uy tín trong dòng họ thì sẽ rất khó để thuyết phục được người dân thay đổi cách nghĩ, “cách làm”.

Cho đến nay, mặc dù tình trạng sinh năm đẻ bảy đã không còn phổ biến, song tư tưởng “trọng nam khinh nữ”, “đẻ con trai để nối dõi tông đường” vẫn tồn tại trong suy nghĩ của không ít người. Vì thế, việc tạo dựng được niềm tin, thay đổi quan niệm về con cái, không sinh đẻ theo ý muốn cũng đòi hỏi người làm công tác dân số phải trau dồi thêm những kiến thức về giới và các luật liên quan đến hạnh phúc hôn nhân gia đình, bình đẳng giới, bà mẹ, trẻ em…

Hiện tại, hàng năm ở huyện Yên Bình, 100% trẻ từ 0- 6 tuổi đều đã được uống vitamin A và tiêm phòng đầy đủ các loại vacxin; trên 70% các bà mẹ mang thai và cho con bú được tư vấn và kiểm tra sức khoẻ định kỳ; số trẻ bị suy dinh dưỡng giảm theo năm…  

Chị Bàn Thị Thương (người dân tộc Dao) xã Yên Thành, huyện Yên Bình chia sẻ: “Trước đây, phụ nữ xã tôi rất ít người có ý thức sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại nên cứ “có” là đẻ. Nhưng bây giờ đã khác nhiều, chúng tôi được cán bộ, cộng tác viên dân số nhiệt tình tư vấn và hướng dẫn cụ thể tới tận hộ gia đình nên đã có sự tác động rất lớn tới các ông chồng. Các gia đình đã biết “dừng lại ở  hai con để nuôi dạy cho tốt” và có điều kiện để phát triển kinh tế hộ gia đình”.

Với những kết quả đã đạt được, huyện Yên Bình phấn đấu trong những năm tiếp theo sẽ tiếp tục duy trì ổn định mức sinh, nâng cao chất lượng dân số, đồng thời xây dựng và nhân rộng mô hình các câu lạc bộ “Chăm sóc sức khoẻ sinh sản tiền hôn nhân”, “Can thiệp giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống”, “Nuôi con khoẻ dạy con ngoan”…

H.O