Huyện Văn Yên (Yên Bái) có 26 xã và 1 thị trấn, với 312 thôn, bản, khu phố. Riêng khối xã có 298 thôn bản, trong đó có 10 thôn số lượng hộ dân cư dưới 30 hộ; một số thôn bản chỉ có 16 – 17 hộ như: Làng Bang Thượng (xã Đại Sơn), Khe Lóng (xã Mỏ Vàng), Gò Xoan (xã Châu Quế Thượng). Đặc biệt, những thôn này chủ yếu là đồng bào Mông, Dao sinh sống nên việc phát triển Đảng và tách chi bộ riêng gặp nhiều khó khăn.

Trước năm 2006, toàn huyện có 4.197 đảng viên sinh hoạt ở 349 chi bộ trực thuộc 33 Đảng bộ và 19 chi bộ cơ sở. Trong tổng số 298 thôn, bản chỉ có 212 thôn có chi bộ, chiếm tỷ lệ 71,1% tổng số thôn, bản và 86 thôn, bản ở 18 xã chưa có chi bộ riêng. Từ thực tế trên, Ban Thường vụ Huyện ủy xác định tập trung sự lãnh đạo đối với 18 Đảng bộ xã để thành lập các chi bộ thôn, bản mới trong 3 năm (2006 - 2008).

Trên cơ sở Đề án Phát triển chi bộ thôn, bản giai đoạn 2006 - 2009 của Ban Tổ chức Tỉnh uỷ Yên Bái, huyện đã khảo sát, xây dựng và ban hành Đề án của huyện về vấn đề này. Đồng thời tổ chức hội nghị cán bộ chủ chốt để quán triệt mục đích, triển khai kế hoạch thực hiện. Từ đó, các Đảng bộ cơ sở đã cụ thể hoá Đề án của huyện, xây dựng kế hoạch, giải pháp cụ thể; phân công từng đồng chí cấp uỷ viên phụ trách thôn, bản chưa có chi bộ riêng để củng cố, kiện toàn các đoàn thể ở thôn, bản và xây dựng kế hoạch tạo nguồn phát triển Đảng.

Riêng Đảng bộ 18 xã còn các thôn bản chưa có chi bộ riêng đã nghiêm túc triển khai, thực hiện sáng tạo Đề án Phát triển chi bộ thôn, bản vào điều kiện cụ thể của địa phương; xác định đây là nhiệm vụ quan trọng của công tác xây dựng Đảng của Đảng bộ trong giai đoạn 2006 - 2009. Do vậy đã tạo được sự chuyển biến rõ rệt trong nhận thức của cấp uỷ, cán bộ, đảng viên và quần chúng về tầm quan trọng của việc phát triển chi bộ thôn, bản và từng bước nâng cao chất lượng sinh hoạt cũng như năng lực lãnh đạo của chi bộ thôn, bản.

Các cấp uỷ cơ sở đã làm tốt công tác khảo sát, xây dựng kế hoạch tạo nguồn và phát triển đảng viên; chỉ đạo chặt chẽ các tổ chức trong hệ thống chính trị làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng, lựa chọn quần chúng ưu tú để giới thiệu với tổ chức Đảng xem xét, bồi dưỡng kết nạp vào Đảng. Nhiều chi bộ đã quan tâm đẩy mạnh công tác phát triển Đảng ở những chi bộ thôn mới thành lập nên đã có đủ số lượng đảng viên để thành lập chi bộ độc lập. Có những tổ chức cơ sở Đảng như Đảng bộ xã Mỏ Vàng, trước năm 2006 có 4/13 thôn phải sinh hoạt chi bộ ghép, nhưng do làm tốt công tác phát triển Đảng mà đã có đủ số lượng đảng viên tách chi bộ riêng. Hay thôn 17, thôn 18 xã Lâm Giang, với 100% dân số là người Dao, thời gian qua đã kết nạp mới 5 đảng viên đủ để tách chi bộ. Chất lượng đảng viên mới kết nạp đảm bảo tiêu chuẩn và nguyên tắc theo quy định của Điều lệ Đảng và được các tổ chức Đảng xem xét, công nhận đảng viên chính thức đúng thời hạn.

Trong 3 năm, 18 Đảng bộ cơ sở và 86 chi bộ thôn, bản trực thuộc Đảng uỷ cơ sở đã cử được 189 quần chúng đi học lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng và kết nạp được 139 người vào Đảng, xét chuyển chính thức cho 128 đảng viên dự bị. Đáng chú ý là trong số đảng viên mới có 53,2% là dân tộc thiểu số, 79,1% là đoàn viên thanh niên và 5,8% trong các tôn giáo. Năm 2009 và những tháng đầu năm 2010, Đảng bộ huyện tiếp tục kết nạp mới 268 đảng viên, nâng tổng số đảng viên toàn Đảng bộ lên 4.751 đồng chí.

Kết quả phát triển chi bộ thôn, bản đã khắc phục được tình trạng chi bộ sinh hoạt Đảng ghép nhiều thôn, sự lãnh đạo của chi bộ không kịp thời, toàn diện, ảnh hưởng tới vai trò, hiệu quả lãnh đạo của chi bộ đối với mọi hoạt động của thôn, bản và công tác quản lý, phân công nhiệm vụ cho đảng viên. Việc xây dựng chi bộ thôn, bản còn góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ và đảng viên ở cơ sở, nhất là đội ngũ bí thư chi bộ, trưởng thôn, trưởng các ngành đoàn thể trong thôn, bản.

Đồng thời khắc phục được tình trạng cán bộ quan liêu xa thôn, bản, xa dân, thiếu trách nhiệm với công việc của dân, góp phần củng cố mối quan hệ giữa Đảng với dân. Các chi bộ thôn bản sau khi thành lập đã ổn định về tổ chức và cán bộ, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ và đang phát huy tốt trong việc lãnh đạo phát triển kinh tế, xã hội; đảm bảo quốc phòng - an ninh và giữ  gìn trật tự an toàn xã hội ngay từ thôn, bản. Tuy vậy vẫn còn 19 chi bộ thôn, bản hiện nay số lượng đảng viên ít, chưa bảo đảm tính bền vững. Vì vậy mục tiêu đến năm 2015 là tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 10 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ; tích cực tạo nguồn và kết nạp đảng viên mới trong lực lượng đoàn viên thanh niên, dân quân tự vệ, bộ đội đã hoàn thành nghĩa vụ trở về quê hương, các thầy cô giáo trong các trường học…với phương châm coi trọng chất lượng, không chạy theo thành tích.

Cùng với việc chuẩn bị tốt công tác nhân sự để tiến hành đại hội chi bộ nhiệm kỳ 2010 - 2012, Đảng bộ huyện Văn Yên tập trung lãnh đạo các cấp uỷ đảng không để tình trạng tái thực hiện Đề án  và tình trạng thôn, bản trắng đảng viên.

T.Q