Cũng như bao thanh niên Trấn Yên lúc bấy giờ, theo lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, năm 1953 ông Kỷ lên đường tham gia TNXP, ông làm đại đội trưởng đại đội TNXP 277 thuộc đội 38, làm nhiệm vụ ở tỉnh Lạng Sơn. Sau đó ông về làm đội trưởng đội 36 mở đường, tham gia mở đường Cao - Bắc - Lạng để bộ đội và dân công vận chuyển lương thực, vũ khí lên mặt trận Điện Biên Phủ. Chiến dịch Điện Biên Phủ thắng lợi, hoà bình lập lại ở miền Bắc, ông lại chuyển sang đội 56 xây dựng nhà máy chè Thanh Ba (Phú Thọ). Tháng 6 năm 1958  ông trở về địa phương tham gia công tác cho đến năm 1991 về nghỉ hưu.

Về hưu nhưng không nghỉ. Ông tâm niệm, bao năm tháng ông vận động bà con làm kinh tế, nhưng nhìn lại thấy gia đình mình còn nghèo quá. Với tố chất năng động của người TNXP, ông đã quyết định đầu tư 2 triệu đồng mua 20 đõ ong mật đặt tại vườn nhà. Tới tháng 3 mùa hoa nhãn ông thuê xe đưa đàn ông vào vùng hoa nhãn Văn Chấn, Nghĩa Lộ lấy mật, 1 tháng sau ông lại đưa ong về. Năm đầu ông Kỷ thu được 150 lít mật nhãn và gần 50 lít mật rừng. Cũng trong thời gian này, ở địa phương có phong trào nuôi hươu lấy lộc, ông Kỷ mua 2 con về nuôi thử nghiệm. Cuối năm cắt lộc nhung được 1,6kg.

Năm đầu nuôi ong, nuôi hươu thắng lợi, ông tiếp tục đầu tư mở rộng đàn ong và mua thêm hươu giống về nuôi. Năm 2006 ông thu được hơn 400 lít mật và 5 kg nhung hươu, gia đình ông thu về hơn 60 triệu đồng. Hiện nay, trang trại của gia đình ông có gần 50 đõ ong và 7 con hươu cho lộc.

Thấy đất đồi quê mình bỏ không nhiều quá, năm 1998 ông đã về tận Hải Dương để lấy giống vải Thanh Hà trồng thử nghiệm. Lúc đầu ông chỉ có 50 gốc vải nhưng đến nay gia đình ông đã có 150 gốc. Đất đồi, khí hậu quê ông ưu ái cho loại cây đặc sản này, cây vải lớn nhanh, ra hoa kết trái trĩu cành, có năm gia đình ông thu hoạch được 1 tấn vải. Nhiều người dân trong vùng thấy hiệu quả đã đến xin giống về trồng. Đến nay, cây vải thiều đã lan rộng trong xã Việt Thành và các xã lân cận của huyện Trấn Yên.

Không chỉ dừng lại ở đó, ông Kỷ đến tận những địa phương đã trồng tre măng giống Mạc Tông của Đài Loan ở Phú Thọ để khảo nghiệm, và ông đã đem về trồng tại trang trại của gia đình. Mỗi năm từ 6 sào tre măng gia đình ông thu hoạch được hơn 1 tấn măng củ trị giá khoảng 7 triệu đồng. Ngoài ra trong vườn nhà còn có hơn 100 cây cảnh các loại, trên 60 giò phong lan, chủ yếu là ông để chơi nhưng nếu ai thích thì ông cũng bán. Ông Kỷ cho biết năm ngoái ông cũng thu được hơn 10 triệu đồng từ bán cây cảnh.

Đến thăm trang trại của người cựu TNXP mới thấy cách tổ chức khoa học trong nuôi ong, nuôi hươu, trồng cây đem lại hiệu quả kinh tế cao trên diện tích cả đất ở và đất vườn chỉ hơn 3000m2. Từ hiệu quả của mô hình của gia đình ông đã được bà con trong vùng học tập và làm theo.

ở tuổi 79 nhưng ông Kỷ vẫn ngày ngày chăm sóc vườn cây cảnh, chăm chút cho đàn ong và những con hươu không ai nghĩ ông năm nay đã 79 tuổi. Với ông nuôi ong, nuôi hươu, trồng cây… giờ đây không chỉ là làm kinh tế mà còn là niềm đam mê, là làm gương cho con cháu học tập noi theo. Tới đây ông cùng với những cựu TNXP trong Hội cựu TNXP tỉnh Yên Bái sẽ tổ chức trao đổi kinh nghiệm, giúp các cựu TNXP làm kinh tế, nâng cao đời sống cho đồng đội của mình.

Thanh Ba – Thanh Chi