Trong XDNTM nâng cao, tiêu chí về môi trường đã xác định rõ tỷ lệ chất thải rắn được thu gom và xử lý theo đúng quy định đạt từ 75% trở lên; tỷ lệ rác thải sinh hoạt được phân loại, áp dụng biện pháp xử lý phù hợp đạt từ 35% trở lên; có từ 40% trở lên tuyến đường xã, thôn, bản có rãnh thoát nước và được trồng cây bóng mát hoặc trồng hoa, cây cảnh toàn tuyến; có mô hình bảo vệ môi trường hoạt động thường xuyên, hiệu quả, thu hút được sự tham gia của cộng đồng; tỷ lệ hộ có chuồng trại chăn nuôi đảm bảo vệ sinh môi trường đạt 75%; tỷ lệ cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn thực hiện xử lý rác thải, nước thải đạt tiêu chuẩn và đảm bảo bền vững đạt 60%...
Đến thời điểm hiện tại, xã Đại Phác đã hình thành được tổ thu gom và xử lý rác thải với trên 80% lượng rác sinh hoạt. Trên các cánh đồng, xã có 14 bể chứa vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng, các bể được xây dựng kiên cố, có nắp đậy, có cửa để cho rác vào và lấy rác ra; có từ 80% trở lên vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật được người dân thu gom vào bể và xử lý phù hợp. Chất thải nguy hại đã được thu gom, phân loại theo đúng quy định của ngành chức năng và được xử lý phù hợp với đặc thù và tình hình ở địa phương.
Trên địa bàn xã, đường trục chính và các tuyến đường trục thôn đều có rãnh thoát nước phù hợp, đảm bảo tiêu chuẩn thoát nước mặt đường, không lầy lội, úng ngập khi trời mưa.
Hiện, xã Đại Phác có 4,1 km/12,21 km đường trục chính đã trồng cây bóng mát hoặc trồng hoa, cây cảnh phù hợp, với chiều dài đạt 33,5%. Hàng tháng, nhân dân đều ra quân làm cỏ, chăm sóc đường hoa và vệ sinh đường làng, ngõ xóm đảm bảo xanh, sạch, đẹp.
Cùng với đó, xã còn thành lập 1 đội tuyên truyền về bảo vệ môi trường và 1 tổ hợp tác thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải; 81% số hộ chăn nuôi có chuồng trại tách biệt với nhà ở, có hố chứa, hố ủ phân, hoặc bể Biogas đảm bảo vệ sinh, không ảnh hưởng đến môi trường xung quanh; 100% cơ sở kinh doanh thực hiện tốt việc thu gom, phân loại và áp dụng các biện pháp xử lý rác thải phù hợp, đảm bảo công tác vệ sinh môi trường...
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được vẫn còn một số tiêu chí thành phần về môi trường chưa đạt chuẩn như: phân loại chất thải rắn và rác thải sinh hoạt; tuyến đường xã, thôn bản có rãnh thoát nước và được trồng cây bóng mát hoặc trồng hoa, cây cảnh toàn tuyến chưa đảm bảo...
Phấn đấu hoàn thành các tiêu chí thành phần này trong thời gian sớm nhất để về đích xã NTM nâng cao theo đúng lộ trình kế hoạch, xã Đại Phác đã đề ra các giải pháp cụ thể, huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc thực hiện.
Theo đó, xã đã và đang ra quân thực hiện đợt cao điểm "Ngày thứ 7 cùng dân” nhằm tổng vệ sinh môi trường, thu gom rác thải, phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh trên tất cả các tuyến đường với sự tham gia của 80% hộ gia đình trở lên.
Đồng thời, tuyên truyền, vận động các cơ sở kinh doanh thu gom, xử lý rác thải rắn phù hợp, đảm bảo vệ sinh môi trường, không gây ô nhiễm khu vực xung quanh; 60% trở lên các cơ sở kinh doanh thực hiện phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn thành các loại khác nhau phục vụ việc quản lý, xử lý phù hợp; mỗi hộ gia đình phải có 1 hố rác để xử lý chất thải hữu cơ dễ phân hủy như: thức ăn thừa, lá cây, rau, củ, quả...
Thường xuyên tuyên truyền, vận động nhân dân đưa rác ra đúng nơi quy định; đôn đốc, giám sát chặt chẽ tổ thu gom rác thải; phát, dọn hành lang đường trục chính của xã 1 lần/tháng; thu gom rác đúng theo hợp đồng với UBND xã và phải áp dụng các biện pháp xử lý phù hợp; kiên quyết xử lý nghiêm theo quy định đối với các trường hợp xả thải, vứt xác gia súc, gia cầm đã chết ra môi trường...
Song song với đó, xã Đại Phác tiếp tục chỉ đạo các thôn xây dựng rãnh thoát nước phù hợp với tuyến đường, thường xuyên khơi thông cống rãnh, đảm bảo tiêu, thoát nước mặt đường, không lầy lội, không ngập úng khi trời mưa; tuyên truyền, vận động nhân dân, các cơ quan, đơn vị, các nhà hảo tâm xã hội hóa đóng góp mua cây hoa, cây cảnh phù hợp với tuyến đường để trồng và chăm sóc.
Đến nay, xã Đại Phác đã xã hội hóa được trên 19 triệu đồng tiền mặt, 1.800 cây hoa Mẫu đơn, dự kiến trồng dọc theo tuyến đường trục chính đến trụ sở UBND xã với chiều dài khoảng 3 km. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan, các thôn thực hiện nghiêm kế hoạch "Ngày thứ 7 cùng dân” để vệ sinh đường làng, ngõ xóm đảm bảo xanh, sạch, đẹp.
Có thế thấy, tiêu chí môi trường là tiêu chí khó thực hiện nhất trong XDNTM nâng cao ở các địa phương trên địa bàn tỉnh hiện nay. Bởi vì, tiêu chí này đòi hỏi khá nhiều về ý thức của người dân trong thực hiện bảo vệ môi trường cũng như đầu tư xây dựng cảnh quan xung quanh. Tuy nhiên, với sự quyết liệt của địa phương trong khâu tuyên truyền vận động, tin rằng tiêu chí môi trường ở Đại Phác sẽ sớm hoàn thành, để địa phương cán đích NTM nâng cao theo đúng lộ trình đề ra.
Trần Ngọc