Vùng đất Nam Cường được các bậc tiền bối ở Nam Định lên khai phá từ năm 1903. Năm 1923, các cụ cao niên trong xã đã về Đền Kiếp Bạc (Hải Dương) rước chân nhang của Trần Triều Hiển thánh Hưng Đạo Đại Vương và chân nhang của Mẫu Liễu Hạnh ở Phủ Giầy (Nam Định) về thờ tại đền Mẫu Nam Cường. Và đền được đặt tên là Mẫu Nghi Thiên Hạ với ý nghĩa tôn thờ Thánh Mẫu. Từ đó cho đến nay, cứ vào ngày 15 tháng Giêng âm lịch hàng năm, đông đảo nhân dân lại tụ họp, mở hội xuân rước Mẫu linh đình để tỏ lòng tôn kính.

Lễ hội Đền Mẫu Nam Cường gồm hai phần chính là phần lễ và phần hội. Những người con của xã Nam Cường dâng lên Mẫu những sản vật thơm ngon để tỏ lòng tôn kính Mẫu và cầu cho dân làng sang một năm mới sức khoẻ dồi dào, mùa màng tươi tốt, cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Tất cả mọi nghi lễ đều nói lên tấm lòng thành kính, biết ơn của dân làng đối với các bậc tiền nhân.

Sau phần rước lễ, dâng hương là lễ thả chim cầu an. Phong tục đầy ý nghĩa nhân văn này đã tạo nên nét văn hóa đặc sắc của vùng đất Nam Cường giàu truyền thống văn hóa tâm linh. Gia đình được lựa chọn để đại diện cho cả dân làng trong xã thả chim phóng sinh phải là gia đình gương mẫu, làm ăn phát đạt, con cái ngoan ngoãn, học giỏi và phải tích cực tham gia các phong trào của địa phương. Năm nay, gia đình anh chị Vũ Tất Thành và Tạ Ngọc Hoa, thôn Đồng Tiến được lựa chọn là gia đình đại diện để thả chim bồ câu. Đây thực sự là niềm vinh dự lớn lao đối với gia đình chị trong mùa xuân này.

Gửi những ước mong cho chim mang đi...

Sau lễ thả chim là lễ mừng thọ cho các cụ, đây là dịp con cháu thể sự kính trọng, tấm lòng hiếu thảo đối với các bậc cao niên. Những dịp như thế này đã giúp các cụ không cảm thấy cô đơn khi tuổi già, sức yếu mà đã mang lại cho các cụ tình cảm ấm áp của thế hệ cháu con, của làng xã.

Lễ trao phần thưởng cho các cháu học sinh giỏi ở trong xã nằm trong chương trình lễ hội đã trở thành động lực lớn lao khuyến khích các cháu chăm ngoan học giỏi, phát huy truyền thống hiếu học, góp phần xây dựng quê hương đất nước.

Sau phần lễ là phần hội sôi nổi và vui nhộn với các trò chơi dân gian như: đua thuyền nam nữ, kéo co, chọi gà, cờ tướng... Những hình thức sinh hoạt văn hóa mang đậm màu sắc dân gian đã tạo cho ngày hội của nhân dân trong và ngoài xã Nam Cường thêm sống động. Các trò chơi không chỉ thể hiện sự khéo léo, tài trí và thông minh mà còn mang tính tập thể cao, là sự giao lưu văn hóa đưa con người hướng tới điều thiện, thân ái và tốt đẹp hơn.

Đua thuyền đã tạo nét ấn tượng cho phần hội và thu hút đông đảo nhân dân tham gia cổ vũ

Về với Nam Cường, mảnh đất giàu truyền thống trong những ngày đầu xuân mới, du khách sẽ có thêm những kỳ vọng mới về một cuộc sống tốt đẹp hơn và tìm thấy sự thanh thản ở trong tâm hồn mỗi con người.

Thanh Chi