Trấn Yên có trên 47.000ha đất lâm nghiệp, chiếm trên 75% diện tích đất tự nhiên toàn huyện, đây là thế mạnh để kinh tế lâm nghiệp phát triển. Từ2009-2011, huyện đã  thực hiện việc giao rừng cho thuê rừng gắn với việc cấp Giấy CNQSDĐ cho người dân. Tính đến hết năm 2011, huyện đã giao 1.928ha tại 6 xã cho 550 cộng đồng dân cư thôn, bản.

Tuy nhiên, việc giao đất, giao rừng cho người dân để phát triển kinh tế lâm nghiệp còn chậm. Do nhận thức của nhân dân về chủ trương, chính sách còn hạn chế, diện tích rừng sau khi bàn giao từ các lâm trường sang Ban quản lý 661 các huyện để thực hiện giao rừng, cho thuê rừng không khớp với hồ sơ và thực địa do trước đây lâm trường được giao quản lý diện tích này nhưng để cho người dân lấn chiếm, đến nay không thu hồi được, đặc biệt là việc giao rừng, cho thuê rừng theo Quyết định 112/QĐ-BNN và Thông tư 24/2009/TT-BNN với định mức thấp, chỉ có 80kg thóc/ha đối với rừng phòng hộ, rừng đặc dụng sau khi quy hoạch chuyển sang rừng sản xuất khiến người dân tranh giành những diện tích rừng có trữ lượng lớn, gây khiếu kiện đông người, vì thế mà chính quyền chỉ muốn giao rừng cho cộng đồng dân cư quản lý và cùng hưởng lợi. Do đó, triển khai Đề án Giao rừng, cho thuê rừng gắn với giao đất, cho thuê đất, cấp Giấy CNQSDĐ là việc làm cấp thiết để mọi người dân đều có đất sản xuất.

Theo rà soát, diện tích rừng và đất rừng chưa giao hiện còn  trên 7.040ha, trong đó chuyển từ các lâm trường về địa phương quản lý 5.148,7ha, rừng phòng hộ ít xung yếu chuyển sang rừng sản xuất 1.892,2 ha.

Ông Nguyễn Anh Tuấn – Quyền Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Trấn Yên cho biết: “Mục tiêu đến năm 2015, huyện hoàn thành việc giao và cho thuê trên 7.040ha đất, rừng tại 8 xã Kiên Thành, Lương Thịnh, Quy Mông, Y Can, Việt Cường, Vân Hội, Việt Hồng, Hòa Cuông. Trong đó, giao cho cộng đồng dân cư, hộ gia đình, cá nhân là 1.413ha,  diện tích cho thuê 5.626,9ha. Để cụ thể hóa đề án giao đất, giao rừng lớn nhất từ trước đến nay, huyện đã thành lập Ban chỉ đạo thực hiện Đề án giao rừng, cho thuê rừng cấp huyện, xây dựng quy chế và phân công trách nhiệm cho các thành viên trong ban chỉ đạo, xây dựng Đề án giao rừng cấp huyện và xây dựng phương án giao rừng cấp xã”.

Xã Y Can có 928 hộ với 3.342 nhân khẩu. Toàn xã có trên 2.890ha đất lâm nghiệp thì có đến 1.857ha đất do Lâm trường Việt Hưng bàn giao cho Ban quản lý 661 huyện quản lý, còn đất do hộ gia đình, cá nhân quản lý chỉ chiếm trên 779ha. Do đó, người dân mong chờ việc giao đất, giao rừng để có đất sản xuất. Theo rà soát thì xã còn 1.843,95ha giao cho dân, trong đó rừng tự nhiên sản xuất 644,35ha, đất trồng rừng sản xuất 1.199,6ha.

Để việc thực hiện Đề án có hiệu quả, đúng kế hoạch, xã đã thành lập Hội đồng giao rừng cấp xã, xác định được quỹ đất dự kiến giao, cho thuê, số hộ thiếu đất trên địa bàn xã cần tiến hành giao, hạn mức giao bình quân cho một hộ, đồng thời đã tổng hợp, thống kê diện tích, loại rừng và số hộ gia đình có nhu cầu thuê; xây dựng xong phương án và trình UBND huyện phê duyệt. 

Tuy nhiên, cũng như nhiều địa phương khác, trong quá trình thực hiện còn nhiều khó khăn như: diện tích rừng từ lâm trường chuyển sang cho địa phương quản lý đã để cho người dân lấn chiếm, đến nay khó thực hiện việc xử lý tài sản trên đất để giao lại hoặc cho thuê.

Có thể nói, trong quá trình thực hiện Đề án, các địa phương đối mặt với nhiều khó khăn. Tuy nhiên, chìa khóa để Đề án thành công là làm được việc hợp lòng dân, giải quyết được nhu cầu mong muốn của người dân bấy lâu nay là đất sản xuất. Do đó, trong thời gian tới, các địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện Đề án; các địa phương cần xây dựng phương án giao rừng, cho thuê rừng cấp xã sát thực tế, chỉ rõ những khó khăn đang mắc phải, trên cơ sở đó đưa ra các hướng giải quyết một cách thỏa đáng trên phương châm dân là gốc, công bằng, bình đẳng, dân chủ, hợp pháp.  Huyện giám sát chỉ đạo Y Can hoàn thiện phương án giao rừng, cho thuê rừng gắn liền với giao đất, cho thuê đất, cấp  Giấy CNQSDĐ theo kế hoạch và tiến hành sơ kết rút kinh nghiệm việc thực hiện Đề án để triển khai trên các xã còn lại theo đúng lộ trình.

P.V