Giao đất, giao rừng là một chủ trương lớn của Nhà nước nhằm khuyến khích các hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư thôn, bản, các tổ chức kinh tế nhận rừng để sản xuất, tạo cơ hội và động lực để cải thiện đời sống cho người dân. Thực hiện chủ trương đó, thời gian qua, huyện Yên Bình đẩy mạnh triển khai Đề án Giao rừng, cho thuê rừng gắn  với giao đất cho thuê đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDD) lâm nghiệp huyện Yên Bình giai đoạn 2012 -  2015.

Theo kết quả rà soát 3 loại rừng, huyện Yên Bình hiện có 42.147ha đất lâm nghiệp, trong đó có 23.737ha đã thực hiện giao và cấp Giấy CNQSDĐ (2.455ha giao cho 2 lâm trường Yên Bình và Thác Bà, 2.922ha giao các tổ chức ngoài quốc doanh và 18.359ha giao cho các hộ gia đình).

Hiện còn 18.410ha rừng do Nhà nước quản lý, bao gồm: đất bàn giao từ các lâm trường về địa phương quản lý 7.030ha; đất điều chỉnh từ phòng hộ ít xung yếu sang sản xuất 4.291ha; đất giao cho các địa phương quản lý 7.089ha, nằm trên địa bàn 19 xã, thị trấn, đây là những địa phương có nhiều tiềm năng về rừng.

Để việc thực hiện tốt Đề án, huyện đã thành lập Ban chỉ đạo hướng dẫn các xã, thị trấn kiểm tra, rà soát lại toàn bộ diện tích đất rừng hiện có, đồng thời thực hiện thu hồi diện tích rừng theo quy định của pháp luật. Theo đó, tổng diện tích đất lâm nghiệp dự kiến giao, cho thuê, cấp giấy CNQSDĐ lâm nghiệp giai đoạn 2012- 2015 là 11.321ha, trong đó giao cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư 3.573ha; diện tích dự kiến cho thuê là 7.748ha. Hạn mức giao đất, giao rừng cho hộ gia đình, cá nhân căn cứ vào quỹ đất hiện có của địa phương nhưng không vượt quá hạn mức tối đa quy định tại điều 22, Nghị định 23/2006/NĐ- CP.

Ông Nguyễn Đức Điển - Phó chủ tịch UBND huyện Yên Bình cho biết: Trên cơ sở nội dung Đề án, trong năm 2013 và những tháng đầu năm 2004, các địa phương thực hiện công tác tuyên truyền đối với người dân, Ban chỉ đạo huyện hướng dẫn chính quyền các xã, thị trấn xây dựng và hoàn chỉnh phương án giao rừng, cho thuê rừng, đồng thời thực hiện giao rừng, cho thuê rừng tại các xã Vũ Linh, thị trấn Yên Bình, thực hiện giao rừng cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư tại xã Đại Đồng, Tân Hương, Bảo Ái, Cảm Ân, Tân Nguyên...

Song song với việc giao rừng, cho thuê rừng, tiến hành chia tách nhóm hộ, đảm bảo sau khi giao rừng, cho thuê rừng không còn tình trạng người dân thiếu đất sản xuất.

Căn cứ vào quy hoạch và quỹ đất rừng ở địa phương, đối tượng được giao rừng, cho thuê rừng, gắn với giao đất, cho thuê đất sẽ ưu tiên hộ gia đình, cá nhân thường trú tại địa phương thuộc diện nghèo, cận nghèo trực tiếp sản xuất nông, lâm nghiệp đang thiếu đất sản xuất; các hộ gia đình, cá nhân là con thương binh, gia đình liệt sỹ, người có công với cách mạng có hộ khẩu thường trú tại địa phương thiếu đất sản xuất; các cán bộ công nhân viên lâm trường đã nghỉ việc; bộ đội, công an đã hoàn thành nghĩa vụ  trở về địa phương không có đất sản xuất; cộng đồng dân cư thôn, bản được giao giữ rừng gắn bó với cộng đồng và các hộ gia đình cá nhân đã gắn bó nhiều năm với khu rừng.

Đánh giá về hiệu quả Đề án, ông Nguyễn Đức Điển cho biết thêm: Thời gian tới, hơn 11.321ha đất rừng ở huyện Yên Bình sẽ có chủ thực sự, người dân địa phương được giao đất, giao rừng sẽ yên tâm đầu tư sản xuất, kinh doanh và bảo vệ rừng trên diện tích được giao, phát huy tốt tiềm năng của đất, đảm bảo môi trường sinh thái. Giấy CNQSDĐ lâm nghiệp là cơ sở pháp lý để người sử dụng đất thực hiện các quyền lợi và nghĩa vụ của mình; các thửa đất, lô rừng sau khi được cấp giấy sẽ ít xảy ra tình trạng tranh chấp và khiếu kiện, ý thức của người dân đối với công tác bảo vệ rừng ngày một nâng cao.

Riêng đối với xã Vũ Linh, huyện đã phê duyệt phương án giao rừng, cho thuê rừng gắn với cấp Giấy CNQSDĐ, bố trí diện tích 163,4ha đất rừng cho 86 hộ gia đình thuộc đối tượng ưu tiên, trong đó có 61 hộ nghèo thiếu đất, 3 hộ cận nghèo thiếu đất, 6 hộ gia đình chính sách và 16 hộ là bộ đội, công an, hạn mức giao bình quân mỗi hộ là 1,9ha; đồng thời để lại khoảng 42ha làm rừng đầu nguồn giữ nguồn nước sinh hoạt và sản xuất cho 4 thôn Ngòi Tu, Đá Trắng, Trại Máng và thôn Quyên, đấu giá cho thuê 10ha; dành 12ha làm quỹ đất  phát triển kinh tế - xã hội.

Đối với những diện tích bị người dân bao chiếm, huyện sẽ rà soát lại từng trường hợp để xử lý theo quy định của Luật Đất đai. Theo đó, những hộ gia đình nào khai phá và canh tác trên đất rừng trước năm 1993 huyện sẽ cấp Giấy CNQSDĐ, các hộ gia đình canh tác  từ năm 1994 đến năm 2003 sẽ giao theo hạn mức, sau năm 2003 huyện sẽ thu hồi vào giao lại cho người thiếu đất sản xuất. 

Quang Thiều