Ngày 28/11/2013, Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 6 đã thông qua Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013. Đây là một sự kiện chính trị - pháp lý đặc biệt quan trọng, đánh dấu một bước tiến mới trong lịch sử lập hiến của nước ta. Hiến pháp năm 2013 có nhiều điểm mới về vấn đề dân tộc, công tác dân tộc. Về lĩnh vực y tế, CSSK cho đồng bào DTTS, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK được khẳng định tại Khoản 1, Điều 58 của Hiến pháp: “1. Nhà nước, xã hội đầu tư phát triển sự nghiệp bảo vệ, CSSK của Nhân dân, thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân, có chính sách ưu tiên CSSK cho đồng bào DTTS, đồng bào ở miền núi, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK”.

Để thể chế hóa các quy định của Hiến pháp, Chính phủ đã ban hành kế hoạch sửa đổi, bổ sung 82 luật, pháp lệnh liên quan, trong đó có sửa đổi Luật Bảo hiểm y tế, Luật Chăm sóc sức khỏe nhân dân, Luật Dân số. Hiến pháp năm 2013 thể hiện rõ sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước đối với công tác CSSK cho đồng bào DTTS, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK. Việc triển khai Hiến pháp sẽ giúp cho đồng bào DTTS, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK sẽ được chăm sóc sức khỏe tốt hơn, đặc biệt là trẻ em, phụ nữ, người già. Do đó, cơ sở vật chất, trang thiết bị của các trạm y tế xã, phòng khám đa khoa khu vực, các trung tâm y tế, bệnh viện đa khoa tuyến huyện chắc chắn sẽ được Nhà nước quan tâm đầu tư để phục vụ công tác CSSK cho đồng bào DTTS, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK.

Những năm qua, tỉnh Yên Bái đã có Nghị quyết số 06/2009/NQ-HĐND ngày 17/7/2009 phê duyệt Đề án Chính sách phát triển nguồn nhân lực y tế trên địa bàn tỉnh Yên Bái, giai đoạn 2009 - 2015 và được bổ sung, sửa đổi tại Nghị quyết số 12/2014/NQ/HĐND ngày 17/7/2014 của HĐND tỉnh Yên Bái ban hành chính sách  thu hút, đào tạo cán bộ khoa học, cán bộ quản lý; hỗ trợ đào tạo cán bộ, học sinh, sinh viên người DTTS tỉnh Yên Bái giai đoạn 2014 - 2016. Do vậy, trong những năm qua, nguồn nhân lực bác sỹ, dược sỹ đại học đã được bổ sung tại các trạm y tế xã, phòng khám đa khoa khu vực, các trung tâm y tế, bệnh viện đa khoa tuyến huyện để đáp ứng nhu cầu CSSK cho đồng bào DTTS, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK.

Đồng bào DTTS, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK tiếp tục được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí, được khám chữa bệnh, sử dụng các dịch vụ tại các cơ sở y tế theo đúng Luật Bảo hiểm y tế. Sức khỏe của người dân từng bước được cải thiện, nâng cao chất lượng sức khỏe, chất lượng cuộc sống, duy trì giống nòi; trẻ em có sức khỏe tốt để học tập, người trong độ tuổi lao động có sức khỏe để lao động, sản xuất, phát triển kinh tế gia đình đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương. 

Thực tế, những năm qua, công tác CSSK nhân dân nói chung, CSSK cho đồng bào DTTS, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK nói riêng luôn được Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh dành sự quan tâm đặc biệt. Cùng với Đề án xây dựng xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế trên địa bàn tỉnh Yên Bái giai đoạn 2012 - 2015, Đề án Chính sách công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình giai đoạn 2012 - 2015 tỉnh Yên Bái, cơ sở vật chất, trang thiết bị tại các bệnh viện đa khoa huyện, trạm y tế xã, phòng khám đa khoa khu vực được quan tâm đầu tư và đội ngũ cán bộ được tăng cường.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế còn hỗ trợ, tạo điều kiện triển khai Đề án 585 đưa bác sĩ trẻ tình nguyện về công tác tại miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, ưu tiên 62 huyện nghèo, trong đó tỉnh Yên Bái có 2 huyện Trạm Tấu và Mù Cang Chải.

Đến nay, ngành y tế Yên Bái có 3.194 cán bộ, trong đó có 568 bác sỹ, đạt tỷ lệ 7,24 bác sỹ/ 1 vạn dân; 59 dược sỹ đại học, đạt tỷ lệ 0,75 dược sỹ đại học/1 vạn dân; 57,78% số xã có bác sỹ. Bình quân một trạm y tế có 5,4 cán bộ, toàn tỉnh hiện có 1.937 nhân viên y tế thôn bản, đạt 99,23%.

Các chương trình mục tiêu quốc gia được triển khai đều đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch. Công tác dân số duy trì giảm sinh bền vững, nâng cao chất lượng dân số. Năm 2013, toàn tỉnh có 21 xã không có trường hợp sinh con thứ 3 trở lên, tăng 50% so với năm 2012; chất lượng khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế được cải thiện rõ rệt; tình hình dịch bệnh trên địa bàn tỉnh nói chung, vùng đồng bào DTTS, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK nói riêng luôn được giám sát chặt chẽ.

Tỷ lệ hộ gia đình được sử dụng nước sạch, nhà tiêu hợp vệ sinh được nâng lên, môi trường sống được cải thiện. Vùng đồng bào DTTS, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK trong tỉnh được cấp thẻ bảo hiểm y tế và được khám chữa bệnh, được hưởng các quyền lợi theo quy định như: sử dụng các dịch vụ kỹ thuật cao tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh và Bệnh viện Đa khoa Khu vực Nghĩa Lộ, chụp cắt lớp, mổ nội soi… không phải chuyển tuyến.

Chúng tôi tin tưởng, việc thực hiện Hiến pháp năm 2013 trong những năm tới sẽ đạt được kết quả cao hơn nữa trong CSSK cho đồng bào DTTS, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK của tỉnh; phấn đấu để mọi người dân được cung cấp dịch vụ y tế cơ bản, có điều kiện tiếp cận và sử dụng các dịch vụ y tế có chất lượng; thực hiện công bằng trong CSSK là mọi người có bệnh như nhau được chăm sóc y tế như nhau và mọi người được sống trong cộng đồng an toàn, phát triển tốt về thể chất, tinh thần, góp phần vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Ngọc Sơn (thực hiện)