Ngày 19/4/1957, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc luật số 001-SL và Thủ tướng Chính phủ ký Nghị định số 163/TTg ngày 19/4/1957 về việc cấm chỉ hành động đầu cơ về kinh tế. Tiếp đó, đến ngày 3/7/1957, Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định số 190/TTg thành lập Ban Quản lý thị trường (QLTT) Trung ương và ban QLTT các tỉnh, thành phố và khu tự trị trong cả nước. Đây là mốc son đánh dấu sự ra đời của lực lượng QLTT ngày nay.

Cùng với sự trưởng thành của lực lượng QLTT cả nước. Lực lượng QLTT tỉnh Yên Bái đã trải qua quá trình xây dựng và phát triển, từ Ban Chỉ đạo QLTT được hình thành trong những năm 60 của thế kỷ XX, đến nay lực lượng QLTT tỉnh Yên Bái từng bước được củng cố, kiện toàn, phát triển, tổ chức chặt chẽ và chính quy.

Trước tình hình nền kinh tế thị trường ngày càng phát triển, các hành vi vi phạm pháp luật thương mại có chiều hướng ngày càng gia tăng, đòi hỏi cần một lực lượng làm chức năng quản lý đưa hoạt động thương mại phát triển lành mạnh, theo đúng định hướng xã hội chủ nghĩa mà Đảng và Nhà nước đã đề ra.

Từ một bộ phận giúp việc cho Ban Chỉ đạo QLTT của tỉnh với một số ít cán bộ, hoạt động hành chính đơn thuần, đến năm 1996, Chi cục QLTT được thành lập theo Quyết định số 28/QĐ-UB ngày 29/02/1996 của UBND tỉnh Yên Bái. Về cơ cấu tổ chức bộ máy, Chi cục QLTT là cơ quan quản lý nhà nước trực thuộc Sở Thương mại - Du lịch tỉnh Yên Bái, nay là Sở Công Thương.

Lực lượng QLTT là tổ chức chuyên trách thực hiện chức năng kiểm tra, kiểm soát thị trường, chống buôn lậu, gian lận thương mại và chống sản xuất kinh doanh hàng giả và ở thời điểm này, lực lượng QLTT được tổ chức theo hướng chuyên môn hoá, chính quy và tổ chức chặt chẽ.

Với vai trò là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả gọi tắt là Ban Chỉ đạo 389 tỉnh (trước đây là Ban Chỉ đạo 127/ĐP), Chi cục QLTT đã làm tốt công tác tham mưu, giúp việc cho UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo 389 tỉnh trong việc chỉ đạo, điều hành hoạt động có hiệu quả việc đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn tỉnh.

Trải qua 60 năm xây dựng, trưởng thành, đặc biệt là trong thời gian 20 năm trở lại đây, từ khi thành lập Chi cục chỉ có 76 cán bộ công chức, 2 phòng chức năng và 9 đội QLTT đóng tại địa bàn các huyện, thị trong tỉnh; công chức lúc đó chủ yếu là tiếp nhận từ phòng tài chính các huyện, thị trong tỉnh mà phần lớn là qua quân đội, công an chuyển ngành vào, chưa được đào tạo cơ bản, đến nay, lực lượng QLTT tỉnh Yên Bái đã có tổng số 113 biên chế công chức và hợp đồng theo Nghị định 68/2000/NĐ-CP, với 3 phòng chức năng và 10 đội QLTT trực thuộc, hoạt động trên địa bàn toàn tỉnh.

Các đội QLTT đều đã được xây dựng cơ sở vật chất, trụ sở làm việc, trang thiết bị và phương tiện tương đối đầy đủ. Chất lượng cán bộ, công chức đã được nâng cao, hệ thống chính trị được tăng cường củng cố và vững mạnh.

Hiện, Chi cục có trên 70 đảng viên; số lượng công chức có trình độ lý luận chính trị, chuyên môn đáp ứng tốt nhiệm vụ được giao. Lực lượng QLTT đã trở thành một trong những lực lượng nòng cốt trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại ở địa phương.

Chỉ trong 20 năm trở lại đây, lực lượng đã tập trung triển khai nhiều biện pháp nghiệp vụ, tổ chức nhiều đợt, cuộc kiểm tra, kiểm soát thị trường, đấu tranh bắt giữ và xử lý nhiều vụ việc vi phạm lớn, phức tạp, tăng thu cho ngân sách Nhà nước.

Cụ thể, đã kiểm tra, xử lý 31.277 vụ; phạt hành chính trên 26 tỷ đồng; bán hàng tịch thu trên 47 tỷ đồng; trị giá hàng hoá tiêu huỷ trên 13 tỷ đồng; tổng giá trị thực hiện đạt được trên 86 tỷ đồng.

Đồng thời, tổ chức tuyên truyền chính sách, pháp luật thương mại cho hàng ngàn lượt hộ kinh doanh, giữ vững ổn định thị trường, mở rộng giao lưu thương mại miền núi, phát triển sản xuất, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các nhà sản xuất và người tiêu dùng, nhất là đối với đồng bào các dân tộc trong tỉnh, góp phần tích cực vào công cuộc đổi mới, phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.

Với những thành tựu nổi bật trong 20 năm kể từ khi lực lượng được củng cố, thành lập, lực lượng QLTT tỉnh Yên Bái đã được Đảng và Nhà nước ghi nhận, khen thưởng những thành tích đã đạt được trong công tác.

Trong đó, tập thể Chi cục QLTT được Thủ tướng Chính phủ tặng 2 bằng khen; được UBND tỉnh, Bộ Công Thương, Ban 127/TW tặng thưởng 3 cờ thi đua xuất sắc; Bộ Thương mại, Bộ Công Thương, UBND tỉnh và Ban Chỉ đạo 127/TW (nay là Ban Chỉ đạo 389 quốc gia) tặng 347 bằng khen cho các tập thể và cá nhân; 1 tập thể đội QLTT trực thuộc được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác chống buôn lậu và gian lận thương mại.

Đã có 1 cá nhân được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba; 3 cá nhân được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen; 8 cá nhân được UBND tỉnh tặng danh hiệu Chiến sỹ thi đua cấp tỉnh; có 4 cá nhân được tặng thưởng Huy chương "Vì sự nghiệp ngành Thương mại Việt Nam"; 25 cá nhân được Bộ Thương mại tặng Kỷ niệm chương "Vì sự nghiệp ngành Thương mại Việt Nam"; 10 cá nhân được tặng Kỷ niệm chương "Vì sự nghiệp ngành Công thương Việt Nam"; 67 cá nhân được Bộ Thương mại tặng Kỷ niệm chương "Vì sự nghiệp QLTT" và hiện đang đề nghị Bộ Công Thương xét tặng kỷ niệm chương cho 18 công chức.

Đạt được những thành tích nêu trên, trước hết là có sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, Sở Công Thương và đặc biệt là Cục QLTT, cùng với sự phối hợp, giúp đỡ của các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị, thành phố trong tỉnh, các doanh nghiệp, các hộ kinh doanh cũng như sự nỗ lực phấn đấu vươn lên của tập thể cán bộ, công chức trong toàn lực lượng của nhiều thế hệ .

Thời gian tới, tình hình thị trường trong nước nói chung, tỉnh Yên Bái nói riêng sẽ có nhiều thay đổi, nhằm đáp ứng với yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế. Các loại hình kinh doanh, dịch vụ phát triển mạnh mẽ và đa dạng, tạo cho thị trường hoạt động sẽ sôi nổi hơn với khối lượng hàng hóa lưu thông lớn, đa dạng, chủng loại hàng hóa hết sức phong phú, nhưng cũng không kém phần phức tạp.

Tình trạng buôn lậu, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ, gian lận thương mại sẽ có chiều hướng gia tăng và diễn ra ngày một tinh vi hơn, đặc biệt là lĩnh vực an toàn vệ sinh thực phẩm luôn trong tình trạng báo động, đòi hỏi lực lượng QLTT phải có những giải pháp đấu tranh ngăn chặn kịp thời.

Quyết tâm phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ được Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, Sở Công Thương và Cục QLTT giao, lực lượng QLTT Yên Bái xác định những nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới là: tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, tác phong công tác cho công chức trong lực lượng; giữ vững mối đoàn kết trong nội bộ cơ quan, đơn vị, nhằm tạo sự phát triển thống nhất, bền vững của lực lượng; chủ động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ có phẩm chất, đạo đức và năng lực công tác tốt đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác đặt ra.

Tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền chính sách, pháp luật của Nhà nước trên các lĩnh vực quản lý thương mại, công nghiệp; chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại, nhất là chống hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng xâm phạm quyền trên các phương tiện thông tin đại chúng và các biện pháp tuyên tuyền trực tiếp đến các đối tượng kinh doanh và người tiêu dùng, đặc biệt là đối với đồng bào các dân tộc vùng sâu, vùng cao của tỉnh.

Tổ chức tốt công tác kiểm tra, xử lý đúng quy định của pháp luật, hạn chế đến mức tối đa các hành vi buôn lậu, sản xuất, buôn bán hàng giả theo chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ.

Tuy nhiên, phải có sự kết hợp hài hòa giữa xử lý với công tác giáo dục, thuyết phục, nhất là đối với đồng bào các dân tộc mà kiến thức pháp luật và khả năng kinh doanh còn hạn chế, nhằm tạo điều kiện phát triển kinh tế, thương mại đối với địa bàn vùng sâu, vùng cao; phối hợp với các lực lượng làm tốt công tác quản lý chất lượng hàng hoá, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người kinh doanh và người tiêu dùng; chú trọng xử lý các loại hàng hoá vi phạm quyền sở hữu công nghiệp, sở hữu trí tuệ; các loại hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng được sản xuất tại nước ngoài đưa vào nước ta tiêu thụ đang có dấu hiệu ngày càng gia tăng.

Nhân dịp kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống của Lực lượng QLTT, thay mặt cán bộ, công chức Chi cục QLTT tỉnh Yên Bái, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, Sở Công Thương, Cục QLTT và các thế hệ cán bộ, công chức đã và đang công tác trong lực lượng QLTT đã thường xuyên quan tâm giúp đỡ, chăm lo xây dựng lực lượng QLTT.

Chân thành cảm ơn các sở, ban, ngành của tỉnh, cấp ủy, chính quyền các huyện, thị xã, thành phố cùng các doanh nghiệp, các cơ sở sản xuất, kinh doanh trong tỉnh đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho Chi cục hoàn thành tốt nhiệm vụ và mong tiếp tục nhận được sự quan tâm thường xuyên hơn nữa để lực lượng QLTT tỉnh Yên Bái vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Phan Bá Hùng - Phó Giám đốc Sở Công Thương, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường