Với diện tích tự nhiên hơn 19.500ha, dân số trên 6.000 người, Phong Dụ Thượng không chỉ nổi bật bởi địa bàn rộng lớn tiếp giáp nhiều xã, nhiều tỉnh mà còn bởi mạng lưới giao thông đang dần hoàn thiện. Những tuyến đường kết nối từ xã đến trung tâm huyện, đến các điểm du lịch, hay thậm chí nối liền với tỉnh Sơn La, tỉnh Lai Châu, huyện Văn Chấn... hứa hẹn sẽ biến mảnh đất này thành một điểm nhấn mới trên bản đồ du lịch Tây Bắc.
Chỉ cách trung tâm xã khoảng 7km, Khe Táu hiện lên như một bức tranh kỳ vĩ được thiên nhiên và con người cùng vẽ nên. Những bậc ruộng nối nhau tầng tầng lớp lớp, mềm mại uốn quanh sườn núi như dải lụa, khi mùa xuân đến xanh mơn mởn, mùa hạ óng ả vàng rực, mùa thu nâu đỏ trầm mặc.
Dưới làn sương mỏng tang buổi sớm, du khách đứng trên độ cao lý tưởng có thể phóng tầm mắt chiêm ngưỡng cảnh núi rừng trùng điệp, những bản làng thơ mộng của đồng bào Mông ẩn hiện thấp thoáng, tạo nên một bức họa vừa mộng mơ vừa chân thực.
Không chỉ là điểm chụp ảnh check-in mê hoặc, Khe Táu còn là nơi để du khách hòa mình vào nhịp sống bản địa - đi bộ trên những con đường đất nhỏ, trò chuyện với người dân đang gùi lúa về nhà, hay ngồi bên bếp lửa nghe các cụ già kể chuyện xưa giữa không gian thanh bình.
Chúng tôi ghé thăm Khe Táu - nơi những thửa ruộng bậc thang nối nhau tầng tầng lớp lớp, mềm mại như dải lụa, tạo nên cảnh sắc ngoạn mục. Chúng tôi trò chuyện với chị Giàng Thị Xua, một phụ nữ người Mông đang gùi lúa về nhà.
Chị Xua cười tươi bảo: "Đất này cha ông để lại, mình làm lúa để nuôi con, giờ khách đến chụp ảnh, hỏi chuyện, mình vui lắm! Mong là mai này, bà con ở đây có thêm đường đi, thêm khách du lịch để cuộc sống khấm khá hơn”.
Ông Lù A Dờ - Bí thư Chi bộ thôn Khe Táu chia sẻ: "Do khí hậu khắc nghiệt, canh tác lúa nương thì năng suất thấp nên để thích ứng với tự nhiên, hàng chục năm qua, bà con dân tộc Mông trong thôn đã tích cực lao động, sáng tạo, biến mảnh đất nương cằn cỗi của gia đình thành những ruộng bậc thang hùng vĩ để cày cấy lúa nước cho năng suất cao. Với sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của du lịch, ruộng bậc thang của bà con người Mông thôn Khe Táu không chỉ để cấy lúa bảo đảm thóc ăn cho người dân mà đã trở thành một sản phẩm du lịch độc đáo, thu hút nhiều du khách đến tham quan, chiêm ngưỡng”.
Đi thêm 4km về phía thôn Cao Sơn, chúng tôi bắt gặp hệ thống suối nước khoáng nóng vẫn còn nguyên sơ, chưa hề bị khai thác thương mại. Dòng nước bốc hơi mỏng manh, có nhiệt độ tự nhiên khoảng 60 - 70oC quanh năm được ví như "mạch nguồn chữa lành” giữa đại ngàn. Nước nơi đây chứa nhiều khoáng chất có lợi, tạo cảm giác thư giãn và dễ chịu, là nơi lý tưởng để ngâm mình sau những giờ trekking khám phá núi rừng.
Không khí trong lành, cảnh vật hoang sơ, tiếng suối róc rách hòa lẫn tiếng chim rừng... tất cả như níu chân bất cứ ai ghé đến. Chúng tôi gặp anh Đoàn Văn Thu - Bí thư Chi đoàn thôn Cao Sơn đang dẫn đoàn khách nhỏ ra suối khoáng nóng.
Anh Thu hào hứng chia sẻ: "Nước ở đây nóng tự nhiên, chưa có ai khai thác đâu, chỉ có dân bản mình biết tắm từ xưa thôi. Mùa đông, khách về tắm khoáng thích lắm, tôi cũng muốn mai mốt có thêm homestay, có dịch vụ du lịch để bà con không phải đi làm xa”.
Đồng hành cùng chúng tôi, ông Lò Văn Mạnh - Bí thư Đảng ủy xã Phong Dụ Thượng cho biết: "Chúng tôi đang triển khai kế hoạch phát triển du lịch sinh thái, trong đó suối khoáng nóng thôn Cao Sơn là điểm nhấn quan trọng. Mục tiêu là bảo tồn vẻ đẹp tự nhiên đồng thời tạo sinh kế bền vững cho người dân địa phương”. Trải nghiệm tắm suối nước nóng ở Phong Dụ Thượng đã thu hút đông đảo du khách ưa du lịch trải nghiệm đến đây. Với cảnh quan hoang sơ, khí hậu mát mẻ và nguồn nước khoáng quý giá, suối nước nóng thôn Cao Sơn không chỉ là điểm đến lý tưởng cho du khách mà còn là biểu tượng cho tiềm năng phát triển du lịch bền vững của Phong Dụ Thượng.
Vẻ đẹp suối khoáng nóng xã Phong Dụ Thượng.
Nhắc tới Phong Dụ Thượng, người ta không thể quên cơn bão lũ lịch sử năm 2018 từng quét sạch thôn Bản Lùng, để lại những tảng đá khổng lồ nằm trơ trọi giữa đồng ruộng, suối khe. Nhưng từ đống đổ nát ấy, nhờ tinh thần đoàn kết, yêu thương, người dân nơi đây đã hồi sinh mạnh mẽ. Họ xây lại nhà, trồng lại lúa, gieo lại quế, dệt lại đời sống mới.
Bản Lùng hôm nay không chỉ mang dáng hình một ngôi làng kiên cường mà còn trở thành điểm đến du lịch cộng đồng hấp dẫn. Du khách có thể tham quan nhà sàn cổ, dạo trên những tuyến đường hoa, ngắm cánh đồng, khe suối, đồi quế, hòa mình vào điệu múa khèn, hát then hoặc tham dự Lễ hội Lồng tồng - những nét văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc Tày, Mông.
Đặc biệt, không thể bỏ qua thác Khe Ban trong xanh, mát lạnh, nơi du khách có thể ngâm mình dưới dòng nước chảy ra từ rừng nguyên sinh, lắng nghe tiếng gió hòa nhịp cùng tiếng nước. Đến với Bản Lùng, du khách có cơ hội hiểu sâu hơn về cách sống, tín ngưỡng, giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc vùng cao và chắc chắn sẽ thấy một Bản Lùng hồi sinh đang từng ngày phát triển, đặc biệt con người nơi đây cực kỳ thân thiện, mến khách.
Nếu thiên nhiên ban tặng cho Phong Dụ Thượng cảnh sắc hùng vĩ thì con người nơi đây gửi gắm hồn mình vào từng món ăn. Du khách một lần ghé qua sẽ không thể quên được hương vị của ốc suối, cá suối nướng, vịt cổ xanh, lợn bản địa, thịt gác bếp, gà quế, trứng kiến, rau dớn, cải nương... Những món ăn giản dị nhưng đậm đà, chế biến theo phong cách truyền thống, mang hương vị nguyên sơ của núi rừng, làm nên bản sắc riêng biệt mà khó nơi nào có được.
Đặc biệt, các món ăn như thịt trâu gác bếp, lạp xưởng hun khói bằng củi quế hay măng vầu cuốn thịt đều mang đậm hương vị núi rừng và được chế biến theo phương pháp truyền thống của người dân địa phương. Không chỉ là những món ăn ngon, ẩm thực Phong Dụ Thượng còn là câu chuyện về sự gắn bó giữa con người và thiên nhiên, về những giá trị văn hóa được gìn giữ qua nhiều thế hệ.
Du khách đến đây không chỉ được thưởng thức những món ăn độc đáo mà còn được trải nghiệm văn hóa, phong tục tập quán của người dân địa phương, tạo nên những kỷ niệm khó quên. Với sự kết hợp giữa cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ và nền ẩm thực phong phú, Phong Dụ Thượng hứa hẹn sẽ là điểm đến hấp dẫn cho những ai yêu thích khám phá và trải nghiệm văn hóa vùng cao.
Phong Dụ Thượng không chỉ là một điểm du lịch tiềm năng mà còn là biểu tượng cho sức sống mạnh mẽ của con người vùng cao. Với hệ sinh thái đa dạng, khí hậu mát mẻ, cảnh quan nguyên sơ, kết nối giao thông ngày một thuận tiện và đặc biệt là sự thân thiện, hiếu khách của người dân, xã Phong Dụ Thượng chính là một "viên ngọc thô” cần được mài giũa, quảng bá và phát triển.
Trong dòng chảy hội nhập, giữa những thay đổi từng ngày, Phong Dụ Thượng đang dần chuyển mình, vươn lên mạnh mẽ, tự tin khoác lên mình tấm áo mới, sẵn sàng đón chào du khách bốn phương, kể những câu chuyện về núi rừng, con người và khát vọng hồi sinh của một vùng đất kiên cường.
Anh Dũng