Mùa xuân năm 1930, Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam thành công, mở ra kỷ nguyên mới cho lịch sử dân tộc - kỷ nguyên chấm dứt sự khủng hoảng đường lối cứu nước.

Mùa thu năm 1945, ở tuổi 15, khi thời cơ "ngàn năm có một" chín muồi, Đảng ta phát động toàn dân tổng khởi nghĩa giành chính quyền. Tuyên ngôn độc lập ngày 2-9-1945 là sự khẳng định vị thế mới của lịch sử Việt Nam, thay đổi tâm lý nô bộc sang chủ nhân tương lai đất nước, thể hiện chí khí bất khả xâm phạm quyền độc lập, tự do thiêng liêng vừa mới giành được, thể hiện khát vọng dân tộc bước vào kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.

Năm 1946, trước họa xâm lăng do thực dân Pháp "quyết cướp nước ta lần nữa”, Đảng ta truyền lời hịch "Thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”. Chiến thắng Điện Biên Phủ "chấn động địa cầu" là vòng nguyệt quế vẻ vang nhất khi Đảng ta ở tuổi 24, mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam, kỷ nguyên vừa đấu tranh bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc, vừa đi lên chủ nghĩa xã hội.

Mùa xuân năm 1959, giữa lúc nước sôi lửa bỏng ở miền Nam, đồng bào ta bị chính quyền Mỹ - Diệm tàn sát đẫm máu, Đảng ta ra Nghị quyết 15, thay đổi cách tiếp cận về chiến tranh vệ quốc trong tình hình mới, giải tỏa được điểm nghẽn về phương thức đấu tranh cho cách mạng miền Nam. Phong trào Đồng Khởi từ Bến Tre là đáp số thực tiễn sinh động nhất về tính sát thực tiễn của Nghị quyết 15.

Năm 1973, Đảng đã họp Hội nghị Trung ương 21, kịp thời ra Nghị quyết lịch sử, khẳng định tư tưởng tiến công không ngừng, tiến tới giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Ngày 1-4-1975, căn cứ vào tình hình trên chiến trường, đã xuất hiện thời cơ đẩy mạnh tiến công, đi tới toàn thắng, Bộ Chính trị quyết định giải phóng miền Nam ngay trong tháng 4-1975, không thể chậm hơn được nữa.

Mùa đông năm 1986, giữa thời tiết thiên nhiên giá lạnh, giữa cơn băng giá của cơn "đại hàn lịch sử” thời đại, cách mạng Việt Nam đứng giữa ngã ba đường của lịch sử dân tộc và thời đại; Đảng ta đã quyết đoán đổi mới, "tự cứu mình trước khi trời cứu”.

Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (Hà Nội) là mắt xích quan trọng trong việc hoàn thiện hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của đất nước. Ảnh: Mạnh Quân

Trước hết cần phải làm thông công tác tư tưởng cách mạng có lúc tuần tự, có lúc đột biến nhảy vọt; khắc phục cho được tâm lý do dự, bàn luận về câu chữ trong thông điệp thời đại của Đảng, do đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm nêu lên. Coi đây là tinh hoa hội tụ ý Đảng, lòng dân trước xu thế thời đại, trước cơ hội lịch sử ngàn năm có một trong thời đại hội nhập, phát triển bền vững. Nền tảng của thông điệp đưa dân tộc bước vào kỷ nguyên mới không phải là chủ ý cá nhân, không duy ý chí của Trung ương, mà là sự phát triển theo quy luật biện chứng "lượng đổi, chất đổi”, có tính đột phá dựa trên cơ sở lý luận cách mạng và tiền đề thực tiễn cách mạng trong nước, trong bối cảnh hội nhập, tác động mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đời sống nhân loại chuyển nhanh sang thời đại số, trí tuệ nhân tạo, đòi hỏi mỗi quốc gia dân tộc phải quyết đoán làm chủ vận mệnh của mình. Mục tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội đã được Đảng ta khởi thảo, bổ sung, hoàn thiện và phát triển một cách sáng tạo, không sao chép của ai, nhất quán từ Chánh cương vắn tắt do Nguyễn Ái Quốc khởi thảo, từ Luận cương đầu tiên của Đảng, tới Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội năm 1991 (bổ sung, phát triển năm 2011).

Giấc mơ bay cao, bay xa cần phải có bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; chủ trương lớn của Đảng về tinh giản bộ máy tổ chức trong hệ thống chính trị là một cuộc đại cách mạng chưa từng có kể từ khi Đảng cầm quyền, nhưng là một tất yếu trong đổi mới tư duy lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, khi mà thế giới đã thay đổi phương thức sinh tồn, tiến sang một thang bậc văn minh mới. Không thể cứ níu kéo mô hình từng tồn tại trong thời bao cấp, cần tạo ra xung lực mới cho sự phát triển năng động, sáng tạo, giải phóng tối ưu nguồn năng lượng cách mạng.

Khi thành lập Đảng, tên gọi và bộ máy tổ chức cũng nhiều lần thay đổi cho phù hợp với tình hình thực tiễn cách mạng. Lúc ban đầu lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam, sau do chỉ đạo của Quốc tế Cộng sản đã đổi tên thành Đảng Cộng sản Đông Dương, làm cơ sở chính trị tập hợp, đoàn kết cách mạng 3 nước Đông Dương. Khi nước nhà giành được độc lập, trước thủ đoạn của thực dân, đế quốc hòng triệt tiêu chủ nghĩa cộng sản ở Việt Nam và Đông Nam Á, Đảng ta buộc phải tuyên bố tự giải tán, song thực tế là rút vào hoạt động bí mật.

Khi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược có bước chuyển biến mới không chỉ ở Việt Nam mà cả trên chiến trường Đông Dương, để có điều kiện chính trị phát huy sức mạnh lực lượng cách mạng trong nước và quốc tế, Đảng ta quyết định lấy tên là Đảng Lao động Việt Nam; đồng thời cũng quyết định để các đảng anh em thành lập chính đảng vô sản cho cách mạng Lào, Miên. Sau ngày nước nhà thống nhất, Đảng ta quyết định trở về cội rễ bản chất cách mạng, lấy lại tên là Đảng Cộng sản Việt Nam, đặt tên nước là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Việc này càng chứng tỏ bản lĩnh cách mạng kiên định con đường đã lựa chọn của Đảng ta, phù hợp với nguyện vọng của nhân dân.

Từ sau khi nước nhà thống nhất, bộ máy tổ chức của Đảng, bộ máy hành chính của nước ta cũng có những lần thay đổi mang tính cách mạng, điển hình là cuộc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh. Đáng tiếc là việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh trước đây còn một số hạn chế, có lẽ là vì điều kiện bảo đảm chưa đủ độ chín muồi, lại bị ảnh hưởng bởi tâm lý lợi ích cục bộ, nên lại phải chia tách. Đất nước đang đứng trước nhiều vấn đề chồng lấn trong lãnh đạo, điều hành, quản trị quốc gia, nếu không kịp thời cải cách thì sẽ còn kéo dài tình trạng manh mún; vừa không giải phóng tối ưu sức mạnh nội sinh dân tộc, vừa không tranh thủ được sức mạnh bên ngoài, khó đủ sức vươn mình trở thành một nước giàu mạnh, văn minh, anh hùng.

Việt Nam không thể đứng bên lề cuộc biến đổi nhảy vọt như cơn sóng thần của khoa học, công nghệ thế giới. Hơn 40 năm trước, Đảng ta từng xác định coi cách mạng khoa học - kỹ thuật là then chốt. Trong thời kỳ đổi mới, Đảng từng xác định mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước là cứu cánh đưa đất nước ta tiến bước vào thế giới văn minh. Việc thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TƯ ngày 22-12-2024 của Bộ Chính trị về "Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia” càng giúp ta thêm tin tưởng rằng, Đảng ta không chỉ giỏi lãnh đạo đánh giặc giữ nước mà còn đủ tầm trí tuệ lãnh đạo đưa dân tộc ta trở thành dân tộc thông thái, tiến cùng thời đại bằng trí tuệ và bản lĩnh cách mạng siêu Việt. Theo đó, đội ngũ trí thức phải là nòng cốt cho đổi mới, sáng tạo quốc gia, họ trở thành niềm kiêu hãnh dân tộc vì trí tuệ Việt Nam không thua kém ai. Mỗi người Việt Nam yêu nước cần biết sống có trách nhiệm, có cống hiến nhiệt huyết, trí tuệ vào quá trình chuyển đổi số, chuyển đổi xanh.

*

* *

Xa lộ thời đại mới đã mở, những con tuấn mã đều đua nhau tiến về phía trước, nơi sẽ có đầy hoa thơm, cỏ ngọt, nhưng xin đừng quên rằng, hạnh phúc nào mà chẳng phải nếm trải đắng cay, gian khó và hy sinh. Dân ta vốn giàu truyền thống yêu nước, một lòng sắt son với Đảng, đang tràn đầy cảm hứng cách mạng, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng. Đó là điểm tựa cho Đảng ta tự tin, quyết đoán khởi phát chặng đường đi tới thắng lợi mục tiêu trăm năm rạng ngời dân tộc Việt Nam.