Trong hai ngày làm việc của Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và các Trưởng đoàn của 44 thành viên ASEM đã tiến hành bốn phiên họp kín với chủ đề: Tình hình kinh tế và tài chính thế giới, Các vấn đề toàn cầu, Phát triển bền vững, Tăng cường đối thoại giữa các nền văn minh. Hội nghị đã thông qua bốn văn kiện: Tuyên bố của Chủ tịch, Tuyên bố về tình hình tài chính quốc tế, Tuyên bố Bắc Kinh về phát triển bền vững và Khuôn khổ hợp tác Á-Âu sửa đổi (AECF).
Theo tinh thần chủ đề của ASEM 7 "Tầm nhìn và hành động: Hướng tới một giải pháp cùng có lợi", Hội nghị nhìn lại 12 năm Tiến trình ASEM, kiểm điểm tình hình phát triển ở mỗi khu vực và thảo luận các vấn đề lớn như: tăng cường chủ nghĩa đa phương; giải quyết các mối đe dọa an ninh trên cơ sở hòa bình; tăng cường khả năng ứng phó các vấn đề toàn cầu; bảo đảm phát triển bền vững; toàn cầu hóa, cạnh tranh; tăng cường đối thoại văn hóa - văn minh. Các nhà lãnh đạo thảo luận sâu sắc về tình hình kinh tế và cuộc khủng hoảng tài chính quốc tế nghiêm trọng hiện nay, nhằm tìm các biện pháp giảm tác động của khủng hoảng tài chính và thiết lập các cơ chế hợp tác hữu hiệu.
Về tình hình quốc tế, Hội nghị nhận định hòa bình, hợp tác vì phát triển vẫn là những xu thế lớn. Toàn cầu hóa và cách mạng khoa học - công nghệ diễn ra mạnh mẽ, mở ra nhiều cơ hội phát triển, nhưng cũng đặt ra không ít thách thức cho các quốc gia. Kinh tế thế giới khó khăn, nhất là sau cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ năm 1997-1998; mâu thuẫn tôn giáo, sắc tộc đã nổi lên thành những xung đột vũ trang ở một vài nơi; hoạt động khủng bố, chạy đua vũ trang vẫn diễn ra phức tạp ở một số khu vực trên thế giới. Nhiều vấn đề cấp bách mang tính toàn cầu, như thiên tai, dịch bệnh, khủng hoảng an ninh lương thực, khan hiếm các nguồn năng lượng, chênh lệch giàu nghèo, biến đổi khí hậu... đòi hỏi cộng đồng quốc tế phải phối hợp hành động chung.
Hội nghị nhấn mạnh cần tăng cường hệ thống đa phương quốc tế, với LHQ là trung tâm và trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong việc giải quyết hòa bình các tranh chấp quốc tế và khu vực, tái thiết sau xung đột và thực hiện các Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ. LHQ cần được đẩy mạnh quá trình cải tổ, theo hướng dân chủ, thực chất, bảo đảm tính đại diện xứng đáng hơn nữa cho các nước đang phát triển.
Hội nghị ủng hộ giải trừ quân bị và không phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt; khẳng định cuộc chiến chống khủng bố cần được tiến hành trong khuôn khổ luật pháp quốc tế và Hiến chương LHQ; nhấn mạnh hợp tác đa phương về chống tội phạm xuyên quốc gia; quyết tâm và cam kết tăng cường hợp tác y tế trong phòng, chống đại dịch HIV/AIDS, dịch cúm gia cầm; xây dựng cơ chế cảnh báo và ứng phó sớm các thảm họa thiên nhiên; hoan nghênh nỗ lực của cộng đồng quốc tế nhằm bình ổn giá lương thực thế giới.
Về kinh tế, các nhà lãnh đạo nhất trí phối hợp hành động, nhằm ứng phó và tiến tới giải quyết một cách căn bản cuộc khủng hoảng tài chính; đề xuất các biện pháp, trong đó nhấn mạnh vai trò điều tiết của Quỹ Tiền tệ quốc tế và các thể chế tài chính, tận dụng tối đa cơ chế hợp tác trong ASEM và các cơ chế hợp tác khác, nhằm tăng cường chia sẻ thông tin, trao đổi chính sách và hợp tác thiết thực trong lĩnh vực tài chính. Hội nghị cũng nhấn mạnh tầm quan trọng và kêu gọi sớm nối lại Vòng đàm phán Doha, góp phần ổn định tình hình kinh tế thế giới và tăng cường hệ thống thương mại đa biên có tính đến lợi ích của các nước đang và kém phát triển. Hội nghị khẳng định cam kết làm sâu sắc hơn hợp tác Á - Âu thông qua việc kêu gọi các Bộ trưởng Kinh tế nhóm họp nhằm triển khai việc thực thi Tuyên bố Hà Nội về Quan hệ đối tác kinh tế Á - Âu chặt chẽ hơn (CEP). Các thành viên ASEM ủng hộ Lào sớm gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).
Các nhà lãnh đạo cam kết thực hiện các biện pháp chung và tổng thể nhằm đối phó thách thức về an ninh lương thực trong trung và dài hạn, gồm phối hợp chính sách nông nghiệp, tăng sản lượng nông nghiệp, nâng cao năng suất lao động, thuận lợi hóa thương mại nhằm bảo đảm nguồn cung cấp lương thực; khẳng định tiếp tục hỗ trợ tái thiết đối với các quốc gia bị ảnh hưởng bởi thiên tai, hợp tác nhằm tăng cường xây dựng năng lực quốc gia trong công tác chuẩn bị phòng, chống và quản lý thiên tai, xây dựng cơ chế cảnh báo và ứng phó sớm với các thảm họa thiên nhiên.
Hội nghị chia sẻ ý kiến chung, coi phát triển bền vững là kết hợp hài hòa giữa phát triển kinh tế, tiến bộ xã hội và bảo vệ môi trường, trong đó có việc sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên; kêu gọi các nước tích cực tìm giải pháp đa phương dài hạn đối với vấn đề biến đổi khí hậu trong khuôn khổ Công ước Khung của LHQ về biến đổi khí hậu (UNFCCC) và Nghị định thư Kyoto, thúc đẩy triển khai các quyết định trong Chương trình Hành động Bali và Lộ trình Bali. Hội nghị cho rằng, ASEM cần gia tăng hợp tác trong lĩnh vực năng lượng.
Hội nghị khẳng định vai trò tích cực của đối thoại văn hóa-văn minh và đối thoại tín ngưỡng; coi đó là một lĩnh vực quan trọng cần được quan tâm và đa dạng hóa, góp phần quảng bá hình ảnh ASEM trên trường quốc tế. Các nhà lãnh đạo khuyến khích mọi thành viên ASEM nhanh chóng phê chuẩn và thực hiện Công ước UNESCO về bảo vệ và thúc đẩy đa dạng văn hóa; ghi nhận rằng du lịch có thể góp phần tăng cường hiểu biết lẫn nhau và tôn trọng đa dạng văn hóa.
Hội nghị đánh giá cao quyết định tổ chức thường kỳ Hội nghị Bộ trưởng Văn hóa ASEM (CMM), kêu gọi các chính phủ tích cực tạo thuận lợi cho đối thoại văn hóa và tín ngưỡng; đánh giá cao vai trò làm cầu nối nhân dân hai châu lục của Quỹ Á - Âu (ASEF).
Tại Hội nghị, phát biểu ý kiến về chủ đề "đối thoại giữa các nền văn hóa - văn minh", Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ vai trò to lớn của đối thoại giữa các nền văn hóa - văn minh Á-Âu trong việc giảm khác biệt, tạo dựng lòng tin, hiểu biết và thông cảm lẫn nhau giữa các quốc gia và khu vực. Từ đó chỉ rõ tầm quan trọng của việc thực hiện Tuyên bố ASEM về "Ðối thoại giữa các nền văn hóa và văn minh" được thông qua tại Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hà Nội. Thủ tướng cũng nêu bật chiến lược phát triển và chính sách đối nội xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và chính sách đối ngoại đa dạng hóa, đa phương hóa, chủ động và tích cực hội nhập khu vực và quốc tế của Việt Nam.
Việt Nam đã đưa ra ba sáng kiến, gồm: Phối hợp các hoạt động văn hóa nhằm tăng cường quảng bá hình ảnh ASEM; trao đổi kinh nghiệm về sẵn sàng ứng phó với biến đổi khí hậu và các bệnh mới nổi; an ninh lương thực. Hội nghị đã đánh giá cao các ý kiến của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và hoan nghênh các sáng kiến, những đóng góp và sự hợp tác tích cực của Việt Nam.
* Cùng ngày, bên lề Hội nghị ASEAM 7, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã hội kiến Tổng thống Slovenia D. Tuerk, tiếp Thủ tướng Thái-lan Somchai Wongsawat và Thủ tướng Italia S. Berlusconi.
Tại buổi hội kiến Tổng thống Slovenia D. Tuerk, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, Việt Nam coi trọng phát triển quan hệ hữu nghị hợp tác nhiều mặt với các nước bạn bè truyền thống tại Trung Ðông Âu, trong đó có Slovenia. Ðể tạo cơ sở pháp lý cho trao đổi thương mại, xúc tiến đầu tư giữa hai nước, Thủ tướng đề nghị hai bên ký kết những hiệp định khung về kinh tế-thương mại-đầu tư, đặc biệt là Hiệp định về hợp tác kinh tế phía Việt Nam đã trao dự thảo, cũng như tiến hành đàm phán Hiệp định tránh đánh thuế trùng và Hiệp định khuyến khích bảo hộ đầu tư.
Thủ tướng đề nghị Slovenia ủng hộ Việt Nam thúc đẩy quan hệ với EU, nhất là trong đàm phán hiệp định Hiệp định Ðối tác và Hợp tác với Liên hiệp châu Âu (PCA), tác động để EU sớm công nhận nền kinh tế thị trường của Việt Nam. Tổng thống Slovenia đánh giá cao hợp tác hiệu quả giữa hai nước trên các diễn đàn quốc tế, đặc biệt là tại LHQ cũng như trong khuôn khổ ASEM; cho rằng, hai nước cần thúc đẩy hợp tác trong những lĩnh vực thương mại, đầu tư, du lịch, vận tải, hợp tác lao động... Tổng thống Slovenia đề nghị Việt Nam làm cầu nối thúc đẩy quan hệ giữa Slovenia và các nước ASEAN.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Thái-lan Somchai Wongsawat bày tỏ vui mừng trước những phát triển tốt đẹp trong quan hệ giữa hai nước, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư; nhất trí tăng cường hợp tác trong mọi lĩnh vực, trong đó có sản xuất và xuất khẩu gạo, phù hợp lợi ích của hai nước và góp phần bảo đảm an ninh lương thực của thế giới.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, Việt Nam sẽ làm hết sức để cùng với Thái-lan đưa quan hệ hai nước phát triển toàn diện và sâu sắc hơn. Thủ tướng Thái-lan đánh giá cao những thành tựu mà Việt Nam đã giành được, cho biết sẽ thăm Việt Nam và dự Hội nghị ACMECS và CLMV vào tháng 11 tới. Thủ tướng Somchai mời Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự Hội nghị cấp cao ASEAN sẽ được tổ chức tại Chiềng Mai, Thái-lan vào tháng 12 tới. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã vui vẻ nhận lời.
Tại buổi tiếp Thủ tướng Italia S. Berlusconi, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cảm ơn Chính phủ Italia phê chuẩn khoản viện trợ nhân đạo trị giá một triệu euro giúp người dân các tỉnh Tây Bắc của Việt Nam khắc phục hậu quả thiên tai. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng mong muốn hai nước đẩy mạnh hơn nữa hợp tác kinh tế thương mại và đầu tư; khẳng định Việt Nam coi trọng quan hệ với Italia, coi Italia là một đối tác quan trọng ở châu Âu và trên thế giới. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hoan nghênh chuyến thăm Việt Nam sắp tới của Bộ trưởng Phát triển kinh tế Italia, cùng hơn 100 doanh nghiệp lớn của Italia (từ ngày 3 đến 6-11).
Thủ tướng Italia Berlusconi bày tỏ vui mừng trước quan hệ hai nước ngày càng phát triển tốt đẹp trên nhiều lĩnh vực, nhất là trên lĩnh vực kinh tế, thương mại và đầu tư. Thủ tướng Italia khẳng định ủng hộ Việt Nam trong quá trình đàm phán Hiệp định PCA với EU, tác động để Ủy ban châu Âu tăng cường hợp tác phát triển, sớm công nhận Việt Nam là nước có nền kinh tế thị trường.
* Cùng ngày, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm đã tiếp Bộ trưởng Ngoại giao Bồ Ðào Nha L.Amado. Phó Thủ tướng đề nghị hai nước tiến hành đàm phán Hiệp định Khuyến khích và Bảo hộ đầu tư và Hiệp định Tránh đánh thuế hai lần làm khuôn khổ pháp lý để phát triển các quan hệ hợp tác kinh tế-thương mại; mong muốn Bồ Ðào Nha ủng hộ Việt Nam trong việc đàm phán Hiệp định PCA, tăng cường quan hệ với EU, đặc biệt là về thương mại và đầu tư, tạo thuận lợi cho các mặt hàng của Việt Nam vào thị trường EU.
* Chiều 25-10, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Phu nhân, cùng Ðoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Việt Nam rời Thủ đô Bắc Kinh, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Trung Quốc và tham dự Hội nghị ASEM 7.
(Theo Nhân Dân)
