Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên là dự án trọng điểm quốc gia được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư và giao Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) làm chủ đầu tư. Dự án có tổng chiều dài 229,5km, với 468 vị trí móng cột điện và đi qua 4 tỉnh: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc.

Dự án Đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên đoạn qua tỉnh Yên Bái có chiều dài khoảng 90km, với 173 móng cột (từ cột số cột 102 đến số cột 274), diện tích đất thu hồi 24,31 ha. Phần diện tích hành lang tuyến khoảng 220ha.

Những ngày đầu tháng 6, ghi nhận của phóng viên tại xã Vĩnh Kiên, huyện Yên Bình (Yên Bái) cho thấy không khí làm việc hối hả, khẩn trương của các công nhân trên công trường thi công móng cột VT258 và móng cột VT260 thuộc Dự Đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên.

Tại đây, các công nhân tất bật với các công việc như: đổ bê tông móng cột, cắt thép, ép khung và lắp ráp những mố cột cuối cùng để dựng cột. Bên cạnh đó, các phương tiện cũng được huy động tối đa như máy xúc, máy cẩu và ô tô.

Chia sẻ với phóng viên, anh Nguyễn Khắc Thể, công nhân đội thi công của Công ty Sông Đà 11 hồ hởi, mình đến từ huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Những ngày qua mưa nhiều quá nên anh em đều nghỉ không làm được; giờ tranh thủ thời tiết thuận lợi anh em tập trung nhân lực, máy móc để lắp ráp dựng cho xong cột VT258.

Còn anh Ninh Văn Phương, đến từ Bình Định tâm sự, để hoàn thành công trình theo đúng tiến độ, tranh thủ những ngày nắng anh em trên công trường làm việc đến tận khuya. Dù có khó khăn vất vả nhưng được góp sức của bản thân vào dự án trọng điểm quốc gia anh thấy rất vui và cố gắng hoàn thành xong dự án để về với gia đình.

Gói thầu 6, thuộc Công ty Cổ phần Tập đoàn PC1 có 19 móng cột với hơn 150 công nhân và 20 máy móc, phương tiện phục vụ thi công. Anh Vũ Xuân Trường, Chỉ huy trưởng gói thầu 6 cho biết, đến nay đơn vị hoàn thành 10 vị trí móng cột, đơn vị dự kiến đến 10/6 sẽ hoàn thành 100% phần móng cột. Sau đó, đơn vị chuyển sang công đoạn lắp dựng cột và kéo dây. Phấn đấu trước 15/8, đơn vị dự kiến hoàn thành gói thầu để phục vụ công tác đóng điện. Để hoàn thành mục tiêu này, đơn vị tranh thủ những ngày tạnh ráo, huy động tối đa nhân lực, máy móc để tranh thủ ngày đêm thi công.

Tuy nhiên, quá trình thi công đơn vị gặp nhiều khó khăn do thời tiết mưa nhiều, không thể thi công thường xuyên; nhiều vị trí móng cột nằm ở trên cao, không có đường vào gây ảnh hưởng đến tiến độ. Hơn nữa, có một số móng cột nằm giáp với sông Chảy, gần thủy điện Thác Bà, chủ yếu là bùn lầy và đất tạm. Do đó, việc thi công cần triển khai một cách chi tiết, tỉ mỉ từ hố móng.

Theo ông Nguyễn Văn Chiến, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Kiên, huyện Yên Bình, Dự án Đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên qua địa xã có 13 móng cột từ VT248 đến VT260. Đến thời điểm hiện tại, địa phương đã bàn giao đầy đủ mặt bằng vị trí móng cột cho nhà thầu thi công.

Ông Tạ Hữu Tình, Tổ trưởng Tổ chuyên trách giúp việc Hội đồng giải phóng mặt bằng Dự án Đường dây 500kV huyện Yên Bình cho biết, khi triển khai dự án, người dân trên địa bàn huyện Yên Bình đồng thuận rất cao. Đến hiện tại, mặt bằng 91/91 vị trí cột đã được bàn giao cho nhà thầu thi công. Hiện địa phương đang đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng hành lang an toàn lưới điện và hoàn thiện một số nội dung liên quan đến quy hoạch các khu tái định cư để thực hiện dự án.

Ông Lã Tuấn Hưng, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Bình cho biết, Dự án Đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên đoạn qua huyện Yên Bình có chiều dài 50,51km, với 91 móng cột và hơn 13 ha diện tích đất thu hồi; tuyến đi qua 12 xã và một thị trấn, dự kiến 34 hộ phải tái định cư. Quá trình triển khai, huyện luôn nhận được sự ủng hộ, đồng thuận của nhân dân. Tuy nhiên hiện nay huyện còn một số vị trí hành lang tuyến thu hồi đất ở của các hộ gia đình, cá nhân còn thiếu so với thực tế; hơn nữa đơn vị đo đạc xác định nhầm một chủ sử dụng đất phải di chuyển ra khỏi phạm vi hành lang đường điện. Một khó khăn nữa, Trạm lặp quang tại thôn Trung tâm xã Yên Thành đến nay chưa có bản đồ thu hồi đất nên chưa làm việc được với một số hộ gia đình để vận động thu hồi đất.

Huyện Yên Bình đề nghị chủ đầu tư chỉ đạo đơn vị tư vấn phối hợp với Hội đồng bồi thường và các xã, thị trấn rà soát các vị trí chưa chính xác để chỉnh lý bản đồ thu hồi đất, điều chỉnh một số vị trí ranh giới cho phù hợp với điều kiện thực tế. Đề nghị UBND tỉnh và Sở Nông nghiệp và Môi trường cho chủ trương cho phép nhà thầu thi công được tổ chức thi công các móng cột điện có rừng tự nhiên trong thời gian thực hiện thủ tục đấu giá tài sản để đảm bảo tiến độ thi công theo đề xuất của chủ đầu tư. Đơn vị chủ đầu tư (Ban quản lý Dự án điện 1) chỉ đạo đơn vị tư vấn lập bản đồ thu hồi đất trạm Lặp quang tại thôn Trung Tâm xã Yên Thành để làm cơ sở cho Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tổ chức thực hiện công việc tiếp theo.

Tại huyện Lục Yên, Dự án có chiều dài 39,55km, gồm 82 vị trí móng cột với diện tích thu hồi 10,97 ha; tuyến đi qua 10 xã, có 25 hộ phải tái định cư. Theo Chủ tịch UBND huyện Lục Yên Hoàng Mạnh Hà, đến ngày 5/6, huyện đã bàn giao 82 vị trí cho nhà thầu thi công. Về việc lập phương án, huyện đã thẩm định và phê duyệt phương án bồi thường cho 4 xã; đang hoàn thiện hồ sơ trình thẩm định phương án 4 xã; 2 xã còn lại huyện đã gửi hồ sơ cho chủ đầu tư ký xác nhận phương án bồi thường, sau khi nhận lại hồ sơ tiếp tục hoàn thiện và trình thẩm định theo quy định. Dự kiến 9/6, huyện trình thẩm định. Đối với hành lang tuyến, huyện đã kiểm kê được 432 hộ của 10 xã. Đến nay, huyện đã lập được 337/432 hộ được kiểm kê. Hiện đang kiểm tra, rà soát đối chiếu chi tiết phương án đã lập đối với quy định về chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

Tuy nhiên hiện nay huyện Lục Yên gặp một số khó khăn, nhà thầu thi công thuê đất của dân làm đường công vụ thi công móng cột giá cao hơn so với giá đền bù móng cột, dẫn đến các hộ dân so sánh mức bồi thường; một số hộ gia đình có đất ở (không có nhà trên đất) dưới hành lang đường điện đề nghị được chuyển mục đích đất ở sang vị trí khác; đất trồng cây hàng năm nhưng trồng cây lâu năm; công tác quy chủ sử dụng đất khi xây dựng bản đồ thu hồi phần chân móng cột và hành lang tuyến còn có sai sót (có sự biến động về thông tin của hồ sơ ban đầu cần phải điều chỉnh cho phù hợp và đúng quy định dẫn đến kéo dài thời gian thực hiện)

Hiện nay, Yên Bái đã bàn giao mặt bằng 173/173 vị trí móng cột cho nhà thầu thi công; các nhà thầu đang triển thi công 155/173 vị trí móng cột; thi công đường công vụ 165/173 vị trí. Tuy nhiên, đã bắt đầu vào mùa mưa bão, sạt lở đất, thời tiết không thuận lợi cho thi công ở vùng rừng núi cao, đòi hỏi các nhà thầu thi công phải quyết tâm rất cao, có nhiều giải pháp sáng tạo, mới kịp tiến độ đề ra.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Ngô Hạnh Phúc, để đảm bảo tiến độ thi công theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, hiện nay, việc thực hiện các trình tự, thủ tục trong công tác giải phóng mặt bằng đang được địa phương thực hiện song song, vừa làm vừa hoàn thiện hồ sơ, nên một số công tác chưa đảm bảo trình tự theo quy định. Cùng đó, tuyến dường dây đi qua địa phận tỉnh Yên Bái dài nhất, khối lượng công việc lớn; tiến độ thi công một số vị trí móng cột chậm; một số vị trí các hộ dân yêu cầu hỗ trợ tiền mượn đường quá cao.

Thời gian tới, tỉnh Yên Bái sẽ tiếp tục chỉ đạo UBND các huyện khẩn trương phê duyệt giá đất cụ thể, phương án bồi thường đối với phần diện tích xây dựng các vị trí móng cột, tổ chức chi trả cho người dân; tập trung huy động nhân lực hoàn thành công tác kiểm kê, lập phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư đối với phần hành lang tuyến; tổ chức chi trả tiền đền bù cho người dân và bàn giao toàn bộ mặt bằng tuyến; tiếp tục chỉ đạo UBND các xã (chủ rừng) đẩy nhanh tiến độ xác định giá và phương án xử lý tài sản rừng, bán đấu giá, khai thác tận thu lâm sản và bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư; tiếp tục tuyên truyền, vận động các hộ dân bàn giao mặt bằng vị trí xây dựng Trạm lặp Quang.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái đề nghị chủ đầu tư cần bố trí đầy đủ nhân sự, phối hợp với UBND các huyện Lục Yên, Yên Bình trong công tác thu hồi, giải phóng mặt bằng; chỉ đạo các nhà thầu thi công tập trung nhân lực, vật lực, máy móc, thiết bị thi công toàn bộ các vị trí móng cột đã được bàn giao mặt bằng, đảm bảo công tác an toàn trong quá trình triển khai thi công dự án; phối hợp, hỗ trợ với UBND các xã xác định giá và phương án xử lý tài sản, trình cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt theo quy định.