Trong chiến tranh, nhân dân Trạm Tấu anh hùng chống giặc ngoại xâm với những tên tuổi làm rạng danh dòng tộc, sáng ngời trang sử của huyện, đã tạo cho con người Trạm Tấu bản lĩnh kiên cường, sẵn sàng đối phó với âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch. Chính vì vậy, trong thời bình, khi các thế lực thù địch lợi dụng nhận thức còn hạn chế của đồng bào vùng cao, tiếp tục âm mưu hòng chia rẽ dân tộc nhưng với đường lối đúng đắn trong công tác dân vận, Đảng bộ và chính quyền huyện Trạm Tấu đã giữ vững thế trận lòng dân, lãnh đạo, chỉ đạo nhân dân khơi dậy sức mạnh đoàn kết dân tộc, vượt qua khó khăn, vươn lên phát triển kinh tế - xã hội.

Xà Hồ hôm nay. (Ảnh: Văn Tuấn)

Trải qua 13 kỳ đại hội, Đảng bộ huyện Trạm Tấu đã củng cố vững chắc các tổ chức cơ sở Đảng. Từ 13 chi bộ, đến nay, Trạm Tấu đã có 30 chi, Đảng bộ cơ sở với gần 1.200 đảng viên. Đảng bộ huyện kiên định mục tiêu trên con đường xây dựng và phát triển đó là: “Giữ dân, giữ rừng, giữ chế độ xã hội chủ nghĩa”. Để thực hiện được mục tiêu đó, nhiệm kỳ qua, Đảng bộ huyện đã ban hành nhiều nghị quyết chuyên đề phù hợp với điều kiện thực tế địa phương.

Để “giữ dân”, Đảng bộ huyện thực hiện kế hoạch thay đổi và kiện toàn hệ thống chính trị từ huyện về cơ sở. Với Nghị quyết 05-NQ/HU về “Công tác tổ chức cán bộ”, Đảng bộ đã lựa chọn những cán bộ nhiệt tình, đủ đức, đủ tài, tâm huyết cùng nhân dân đẩy mạnh phát triển kinh tế. Vì vậy, bằng phương châm làm việc “3 cùng” với dân, Đảng bộ huyện Trạm Tấu đã vận động đồng bào vùng cao thay đổi cơ bản tập quán sản xuất lạc hậu, tích cực chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, tiêu biểu như ở cánh đồng Tà Ghênh của xã Xà Hồ, cánh đồng Mảnh Tàu - Tà Ghênh của xã Bản Mù, cánh đồng Nậm Tộc của xã Túc Đán…

Để “giữ rừng”, Đảng bộ huyện Trạm Tấu ban hành Nghị quyết số 04-NQ/HU về “Công tác quản lý và bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng và quản lý lâm sản trên địa bàn”, Nghị quyết số 07-NQ/HU “Về đổi mới, nâng cao chất lượng quản lý, bảo vệ rừng với phát triển kinh tế đồi rừng” nhằm thực hiện nghiêm túc, chính xác Luật Quản lý, bảo vệ rừng của Nhà nước; thực hiện thành công chế độ giao khoán trồng và bảo vệ rừng, trả tiền công và bảo vệ rừng đến tận tay người dân, giúp dân vượt đói giáp hạt và hiểu được những lợi ích của việc trồng và bảo vệ rừng.

Để “giữ chế độ xã hội chủ nghĩa”, Đảng bộ huyện chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể thực hiện thành công những mô hình “Dân vận khéo” để đưa chủ trương của Đảng vào lòng dân; xử lý nghiêm những đảng viên vi phạm và những cán bộ quan liêu, sách nhiễu, có dấu hiệu tham ô, tham nhũng, tạo niềm tin trong nhân dân. Chính vì vậy, suốt 45 năm qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc huyện Trạm Tấu trên dưới một lòng xây dựng Đảng, củng cố hệ thống chính trị, giữ vững an ninh - quốc phòng, tạo nền móng vững chắc phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội vùng cao.

Đến nay toàn huyện đã có trên 500 km đường bộ nối gần các bản làng xa.

Rõ nét nhất trong những chuyển biến của Trạm Tấu là ở lĩnh vực nông nghiệp. Trước đây, nhân dân gieo trồng cây lương thực chủ yếu trên đất nương dốc với giống địa phương năng suất thấp, lối sản xuất độc canh một năm một vụ trên diện tích 124 ha (năm 1964). Với sự quyết tâm chỉ đạo của Đảng bộ từng bước chiến thắng đói nghèo, cả huyện làm công tác dân vận, đến nay, đồng bào huyện Trạm Tấu đã cơ bản xóa bỏ tập quán sản xuất lạc hậu một năm một vụ, diện tích lúa nước tăng lên 1.487 ha, trong đó diện tích sản xuất hai vụ là 594,8 ha.

Hàng năm, Trạm Tấu còn trồng trên 1.500 ha lúa nương, 1.005,8 ha ngô, 87,8 ha lạc, 35 ha đậu tương; bình quân lương thực đạt 351 kg/người/năm. Phát huy thế mạnh của địa phương, Trạm Tấu đưa giống cỏ voi, cỏ wuatemala vào trồng và sau hơn một năm thực hiện, từ đầu năm 2008 đến hết tháng 6 năm 2009, diện tích trồng cỏ của huyện đã lên tới 12,5 ha. Đây là điều kiện quyết định để huyện giữ vững và phát triển đàn gia súc 25.102 con.

Cùng đó là mô hình nuôi nhím sinh sản phát triển tốt, từ 120 con năm 2007 tăng lên 400 con năm 2009 đã khẳng định một hướng đi đúng, tiếp tục được triển khai và nhân rộng, tạo thêm thu nhập cho đồng bào. Trong lĩnh vực lâm nghiệp, việc khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép, đốt phá rừng làm nương đã và đang từng bước được khống chế. Người dân đã hiểu rõ lợi ích từ rừng, nhờ vậy nên 32.425,6 ha rừng đã và đang được chăm sóc tốt.

45 năm - một chặng đường xây dựng và phát triển, huyện Trạm Tấu đã có một diện mạo hoàn toàn mới với 520 km đường bộ các loại; 12/12 xã, thị trấn có đường ô tô đến trung tâm xã; 90% thôn, bản có đường xe máy và nhiều công trình lớn đang được đầu tư xây dựng như: đường Trạm Tấu - Bắc Yên, đường Bản Mù - Làng Nhì đã được tỉnh đồng ý và chuẩn bị đầu tư mở đường Trạm Tấu - Mường La (Sơn La). Từ một huyện nghèo, các cơ quan, trường học chủ yếu là tranh tre, nứa lá thì đến nay, Trạm Tấu đã có 65 công trình trụ sở cơ quan được xây dựng kiên cố.

Học sinh Trường phổ thông Dân tộc nội trú Trạm Tấu sinh hoạt ngoại khóa.

Mạng lưới viễn thông phủ sóng đến 12 xã, thị trấn và đạt 2,5 máy điện thoại/100 dân. Giáo dục - đào tạo từng bước được củng cố, phát triển, toàn huyện hiện có 32 trường từ bậc học mầm non đến trung học cơ sở, 2 trường đạt chuẩn quốc gia. Đội ngũ giáo viên được kiện toàn cả về số lượng và chất lượng. Công tác y tế thường xuyên được củng cố, bảo đảm tốt công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân. Kinh tế phát triển, văn hóa - xã hội được quan tâm chú trọng; phong trào xây dựng đơn vị, gia đình, làng, bản, tổ dân phố văn hóa ngày càng phát triển sâu rộng, đạt hiệu quả.

Công tác xóa đói giảm nghèo giành nhiều kết quả khả quan, với sự quan tâm đầu tư của Đảng và Nhà nước, trong 4 năm thực hiện Quyết định 134/2004/TTg, huyện Trạm Tấu đã có 1.660 hộ gia đình thoát nghèo. Năm 2009, theo Quyết định 167/2008/QĐ-TTg, có 221 hộ nghèo được Nhà nước hỗ trợ làm nhà ở, qua đó đã góp phần quan trọng thay đổi diện mạo nông thôn miền núi và kịp thời động viên các hộ gia đình, nhân dân tin tưởng tuyệt đối vào đường lối lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, cố gắng vươn lên xóa đói giảm nghèo.

Ba năm trở lại đây, khi triển khai thực hiện Nghị quyết 03, Nghị quyết 06 của Tỉnh ủy Yên Bái, Trạm Tấu lại có thêm điều kiện thuận lợi để phát huy lợi thế của địa phương. Những chủ trương, giải pháp của Nghị quyết đã đưa Trạm Tấu phát triển lên một nấc thang mới, giúp đồng bào vùng cao cải tạo được một tập quán lâu đời, đó là xây dựng 647 công trình vệ sinh, nhà tắm và chuồng trại chăn nuôi gia súc. Phát huy truyền thống tương thân tương ái, ở hai xã Trạm Tấu và Bản Mù, đã có 65 hộ gia đình nhường đất cho hộ nghèo.

Với những thành tích đã đạt được, huyện Trạm Tấu vinh dự được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba. Đây chính là động lực tinh thần to lớn, cổ vũ, động viên toàn Đảng bộ, chính quyền và đồng bào các dân tộc huyện Trạm Tấu tiếp tục nỗ lực thực hiện thành công công cuộc đổi mới do Đảng lãnh đạo.

Để sớm đưa Trạm Tấu thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn, trong thời gian tới Đảng tiếp tục đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu cây trồng, khai hoang mở rộng diện tích sản xuất; khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư phát triển tiểu thủ công nghiệp; đẩy nhanh tiến độ mở mới các tuyến đường giao thông; đẩy mạnh công tác xã hội hóa giáo dục, xã hội hóa về dân số - gia đình và trẻ em, giảm tỷ lệ phát triển dân số xuống dưới 2%; tiếp tục giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, nhất là an ninh nông thôn, an ninh vùng sâu vùng xa, vùng dân tộc tôn giáo.

Bên cạnh đó, tiếp tục đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng gắn với thực hiện tốt cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và triển khai Kế hoạch số 41-KH/HU của Huyện ủy Trạm Tấu về “Thực hiện chương trình nâng cao trình độ, năng lực lãnh đạo cho cán bộ, đảng viên, chính quyền, các đoàn thể  xã, thị trấn giai đoạn 2006 - 2010”.

Hà Chí Họp - Bí thư Huyện ủy Trạm Tấu