Tính hết năm 2013, toàn huyện có trên 60.000ha rừng, trong đó có 45.237ha rừng tự nhiên, 16.751ha rừng trồng, độ che phủ rừng đạt 51,33%. Đặc biệt từ khi thực hiện chính sách chi trả phí dịch vụ môi trường rừng (DVMTR), ý thức của người dân cũng như chất lượng rừng đã được nâng lên rõ rệt.

ông Vũ Đình Trường - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Văn Chấn phấn khởi nói: "Tuy mới đi vào thực hiện từ năm 2012 nhưng Nghị định 99 /NĐ-CP ngày 24/9/2010 của Chính phủ về thực hiện chính sách thu và chi trả phí DVMTR, Văn Chấn đã triển khai đúng quy trình và hiệu quả.

Trong năm 2012, đã hoàn tất việc thống kê các đối tượng có sử dụng DVMTR, rà soát hiện trạng rừng, xác định ranh giới lưu vực của các thủy điện, nước sạch và thống kê diện tích rừng trong lưu vực, lập danh sách các chủ rừng là cá nhân, tập thể, tổ chức đang quản lý bảo vệ và những diện tích rừng chưa giao cho chủ quản lý cụ thể, phân loại, thống kê đối tượng sử dụng, cung cấp DVMTR và cơ chế quản lý, chi trả DVMTR trên địa bàn, đã xác định được diện tích rừng trong các lưu vực có cung cấp DVMTR và xác định các đối tượng được chi trả".

Qua xác định, trong năm 2012 toàn huyện có 21 xã, thị trấn với tổng diện tích rừng gần 18.000ha nằm trong lưu vực sông Hồng được hưởng chính sách chi trả phí DVMTR với số tiền 515 triệu đồng. Là cơ quan thường trực, Hạt Kiểm lâm huyện đã tiến hành lập hồ sơ chi trả tới tận tay các chủ rừng. Năm 2013, thực hiện theo Quyết định 2181/QĐ-UBND ngày 7/1/2014 của UBND tỉnh Yên Bái về phê duyệt kế hoạch chi trả tiền phí DVMTR năm 2013, toàn huyện Văn Chấn có 17.000ha đang giao khoán và trồng rừng của 1.889 chủ rừng, hộ gia đình được hưởng lợi với đơn giá chi trả 20.100 đồng/ha với tổng số tiền  gần 307 triệu đồng.

Đến nay, huyện cũng đã cơ bản hoàn thành nghiệm thu cơ sở và trình cấp có thẩm quyền chi trả cho các chủ rừng và người dân được hưởng lợi. Mặc dù số tiền được hưởng lợi từ phí DVMTR không lớn, chỉ ở mức 20.100 đồng/ha/năm nhưng đó là nguồn động viên và góp phần tăng thu nhập đồng thời là gắn trách nhiệm với các chủ rừng.

Các nhóm hộ, chủ rừng được hưởng lợi phấn khởi, yên tâm vào bảo vệ và phát triển nghề rừng. Thực hiện chi trả phí DVMTR cho thấy người dân đã ý thức hơn trong bảo vệ rừng, người được khoán bảo vệ rừng là các tổ chức cũng đã có sự phối hợp chặt chẽ hơn giữa đơn vị chủ rừng với chính quyền địa phương trong công tác bảo vệ rừng.

Tình trạng chặt phá rừng, lấn chiếm đất rừng, khai thác lâm sản trái phép tại các khu vực rừng áp dụng chi trả DVMTR dường như không còn. Trong năm 2013, trên địa bàn chỉ xảy ra 29 vụ vi phạm lâm luật, chủ yếu là các vụ việc nhỏ lẻ, các "điểm nóng" về khai thác lâm sản trái phép đã không còn.

Anh Lò Văn So - Trưởng nhóm bảo vệ rừng thôn Minh Nội, xã Gia Hội nói: "Chúng tôi luôn nhận thức rõ, quản lý, bảo vệ và phát triển vốn rừng là bảo vệ nguồn nước, môi trường sống, hạn chế lũ quét, lũ ống ở vùng cao và nâng cao đời sống người dân. Do vậy công tác quản lý rừng ở thôn Minh Nội trong những năm qua rất tốt, 186ha rừng trồng, rừng tự nhiên luôn xanh tươi, không còn tình trạng chặt phá, khai thác rừng bừa bãi như những năm trước nữa".

Rõ ràng khi người dân đã nhận thức rõ về rừng, cùng với nguồn kinh phí hỗ trợ của Nhà nước trong công tác khoán bảo vệ rừng cũng như chi trả phí DVMTR thì công tác quản lý bảo vệ rừng tốt hơn, người dân yên tâm gắn bó và phát triển rừng bền vững hơn.

 Ngọc Trúc