Trong tổng thu nội địa tại tỉnh Yên Bái hàng năm, số thu từ khối doanh nghiệp luôn chiếm tỷ trọng lớn khoảng 70% trên tổng thu trừ tiền sử dụng đất. Do vậy, tình hình sản xuất, kinh doanh (SXKD), tình hình tài chính của doanh nghiệp có ảnh hưởng lớn đến việc quản lý, điều hành việc thực hiện dự toán thu hàng tháng, quý, năm cũng như ảnh hưởng đến chất lượng công tác quản lý thuế.

Hiện nay, tại tỉnh Yên Bái đang sử dụng 2 loại ứng dụng là ứng dụng  quản lý thuế cấp cục (QLT) và ứng dụng quản lý thuế cấp chi cục (VATCC) và các ứng dụng khác phục vụ yêu cầu nhiệm vụ của ngành song các ứng dụng hiện có còn phân tán, cục bộ, không có báo cáo tổng hợp về tình hình tài chính, không có sự gắn kết giữa số liệu trên báo cáo tài chính với tình hình thu nộp thuế của doanh nghiệp để phục vụ yêu cầu quản lý. Do vậy, muốn tìm hiểu về các loại thuế mà doanh nghiệp đang nộp phải tra cứu rất mất thời gian. Bên cạnh đó, việc nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, thanh tra cũng là một trong những nhiệm vụ quan trọng của ngành thuế nhưng việc bổ sung kế hoạch kiểm tra, thanh tra không thực hiện được bằng ứng dụng phân tích rủi ro (TPR) của Tổng cục Thuế.

Như vậy, để có số liệu tổng hợp về tình hình SXKD, tình hình phát sinh, thu, nộp thuế của toàn bộ doanh nghiệp nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý thuế của cục thuế hoặc chi cục thuế thì phải thực hiện theo phương pháp thủ công (tổng hợp từ các file dữ liệu kết xuất trên các ứng dụng khác nhau). Trước tình hình trên, Cục Thuế tỉnh đã tiến hành tổng hợp số liệu của doanh nghiệp để phục vụ yêu cầu quản lý theo hướng phân loại, lựa chọn một số lượng doanh nghiệp đại điện cho các lĩnh vực SXKD và có số nộp lớn, đạt tiêu chí số nộp chiếm tỷ lệ khoảng 80% tổng số thu hàng năm của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh để Cục Thuế tỉnh chỉ đạo các phòng, chi cục thuế các huyện, thị xã, thành phố theo dõi, đánh giá tình hình SXKD, tình hình thu nộp thuế theo tháng, quý, năm.

Ngành thuế Yên Bái đã thực hiện Đề án "Ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý các doanh nghiệp trọng điểm". Mô hình quản lý này sẽ tạo điều kiện cho cơ quan thuế có cơ sở dữ liệu để tiến hành phân tích, đánh giá tình hình SXKD, việc chấp hành chính sách thuế của doanh nghiệp một cách kịp thời, thường xuyên, liên tục, nhất là đối với doanh nghiệp kinh doanh đa ngành nghề hoặc kinh doanh trên nhiều địa bàn.

Việc phân tích, đánh giá hiệu quả doanh nghiệp trọng điểm dựa trên cơ sở kết quả của một bộ tiêu chí các chỉ tiêu, dữ liệu để phân tích đánh giá dựa trên thông tin do ngành thuế thu thập được ngoài các hồ sơ thuế do doanh nghiệp gửi cơ quan thuế, từ đó, tính toán, phân tích theo chỉ tiêu tài chính, chỉ tiêu tình hình chấp hành pháp luật thuế. Ngành thuế sẽ nắm bắt được "sức khỏe" của doanh nghiệp mạnh hay yếu, còn thiếu những sắc thuế gì chưa nộp ở địa bàn nào, đồng thời cũng cảnh báo cho doanh nghiệp những nguy cơ tiềm ẩn phía trước. 

Đồng chí Trịnh Văn An - Phó trưởng phòng Kê khai và Kế toán Cục Thuế tỉnh cho biết: "Kết quả đạt được khi ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý doanh nghiệp trọng điểm sẽ đánh giá được thực trạng tài chính của các doanh nghiệp trọng điểm trên địa bàn tỉnh thông qua các chỉ tiêu báo cáo tài chính năm và tình hình thu nộp thuế tháng, quý, năm. Nâng cao trình độ chuyên môn của cán bộ thuế về công tác phân tích, đánh giá tài chính doanh nghiệp, đẩy mạnh công tác phân tích hồ sơ doanh nghiệp tại cơ quan thuế, đặc biệt với Phòng Thanh tra, Kiểm tra theo cơ chế quản lý rủi ro, giảm thời gian xử lý công việc và nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, thanh tra tại trụ sở người nộp thuế, giúp người nộp thuế chủ động hơn trong công việc, giảm thời gian thủ tục hành chính cho cơ quan thuế và người nộp thuế; lập, triển khai các kế hoạch cho từng thời kỳ, trong tương lai, biết được người nộp thuế cần hỗ trợ những gì, hỗ trợ như thế nào".

Các biện pháp quản lý thuế đối với doanh nghiệp trọng điểm sẽ giúp lãnh đạo Cục Thuế tỉnh, các chi cục thuế quyết định những biện pháp, giải pháp trong việc triển khai công tác quản lý thuế đối với doanh nghiệp trên toàn tỉnh nói riêng và việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của toàn ngành thuế tỉnh Yên Bái nói chung hiệu quả hơn.

Đào Đức Thủy - Quang Thiều