Gia đình chị Hoàng Thị Toàn ở thôn Đầm Vông, xã Âu Lâu, thành phố Yên Bái vụ đông xuân 2015 - 2016 gieo cấy gần 4 sào giống lúa thuần DQ11. Đây là giống lúa do Trung tâm Khuyến nông tỉnh Yên Bái phối hợp với Công ty TNHH Vật tư nông nghiệp Hồng Quang (tỉnh Ninh Bình) và Trạm Khuyến nông thành phố Yên Bái thực hiện mô hình trình diễn.

10 hộ khác trong thôn Đầm Vông cùng hộ chị Toàn tham gia mô hình này đã gieo cấy 1 ha. Chị Toàn cho biết: “Trồng khảo nghiệm giống lúa thuần DQ11, tôi nhận hỗ trợ 100% giống lúa và 50% lượng phân bón của Công ty TNHH Vật tư nông nghiệp Hồng Quang.

Từ đầu đến cuối quá trình thực hiện, cán bộ khuyến nông viên xã sâu sát hướng dẫn gia đình kỹ thuật làm đất, ủ mạ, gieo mạ, bón phân, phòng trừ sâu, bệnh hại trên lúa. Tôi thấy trồng giống DQ11 rất thích vì ít sâu, bệnh, chăm sóc nhàn, hồi phục nhanh sau rét, đẻ nhánh khỏe. Khoảng 2,3 tạ trên sào là tôi dự ước năng suất giống DQ11 trong vụ này của nhà gieo trồng”.

Bà Nguyễn Thị Hân cũng ở thôn Đầm Vông gieo giống Thiên ưu 8 ngay cạnh thửa ruộng khảo nghiệm giống DQ11 của chị Toàn. Bà Hân so sánh: “Thiên ưu 8 gieo trồng vụ này là vụ đầu tiên của gia đình tôi. Đi thăm đồng là tôi thường để ý tất cả các thửa ruộng gần mình. Giống DQ11 của nhà chị Toàn theo quan sát của tôi thì cây cao hơn, bông lúa dài hơn Thiên ưu 8 khoảng 5 cm và hạt cũng nhiều hơn”.

DQ11 là giống lúa thuần được Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận đặc cách, là giống cây trồng nông nghiệp mới và cho phép sản xuất đại trà ở các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng và khu vực Bắc Trung Bộ.

Thời gian sinh trưởng của giống này trong vụ xuân ở miền Bắc từ 125 - 130 ngày, thích ứng rộng với nhiều vùng sinh thái khác nhau, chịu rét khá, cứng cây, chống đổ khá. Cây lúa cao, đẻ nhánh khá, tỷ lệ bông hữu hiệu cao, bông to, nhiều hạt, dạng hạt thon dài, gạo trắng trong không bạc bụng, cơm có vị đậm và ngon, dẻo, dai. DQ11 cho năng suất cao là 65 - 70 tạ/ha ở vụ mùa, vụ xuân đạt 70 - 75 tạ/ha.

Áp dụng quy trình kỹ thuật của Công ty TNHH Vật tư nông nghiệp Hồng Quang, Trung tâm Khuyến nông tỉnh và Trạm Khuyến nông thành phố Yên Bái căn cứ thực tế địa phương hướng dẫn áp dụng biện pháp kỹ thuật gieo mạ khay và mạ dày xúc có che phủ ni-lông.

Lượng phân bón tính cho 1 sào Bắc Bộ gồm 300 kg phân chuồng, 20 kg phân lân, 12 kg phân đạm urê, 8 kg kali clorua gồm bón lót và 2 lần bón thúc. Việc điều tiết chế độ nước trong ruộng theo từng giai đoạn sinh trưởng của cây lúa gồm từ sau cấy đến khi lúa đẻ nhánh, thời gian kết thúc đẻ nhánh, giai đoạn lúa chín đỏ đuôi.

Thực hiện mô hình trình diễn ở thôn Đầm Vông, DQ11 có thời gian sinh trưởng dài hơn so với khuyến cáo từ 10 - 15 ngày do thời tiết rét đậm, rét hại kéo dài ở thời kỳ mạ và thời tiết âm u, mưa rét kéo dài trong thời kỳ sinh trưởng trước giai đoạn trỗ.

So với giống sản xuất đại trà, DQ11 có thời gian sinh trưởng tương đương; đẻ nhánh khỏe, số dảnh hữu hiệu cao hơn 2 dảnh, số hạt chắc trung bình đạt 212 hạt/bông và cao hơn giống đại trà 33 hạt; năng suất thực thu ước đạt 245 kg/sào so với năng suất giống đại trà là 229 kg/sào. Về khả năng chống chịu, giống này nhiễm nhẹ bệnh khô vằn, kháng đạo ôn tốt, nhiễm nhẹ bạc lá về cuối vụ; rầy nâu, rầy lưng trắng mức độ nhiễm tương đương giống đối chứng. Sử dụng giống DQ11, sau khi trừ chi phí đầu tư, mức lợi nhuận đạt 502.750 đồng/sào, tương đương 13,926 triệu đồng/ha.

Ông Phùng Văn Quang - Giám đốc Công ty TNHH Vật tư nông nghiệp Hồng Quang khẳng định: “Doanh nghiệp cam kết nếu bà con nông dân mất mùa do các yếu tố kỹ thuật của giống lúa thì chúng tôi sẽ đền bù toàn bộ. Một điều mà bà con cần chú trọng quan tâm là phải thực hiện đúng theo hướng dẫn kỹ thuật của cán bộ khuyến nông”.

Với kiến nghị của Trung tâm Khuyến nông tỉnh về việc xem xét đưa giống DQ11 vào cơ cấu giống cây trồng của tỉnh trong những mùa vụ tiếp theo, đồng chí Trần Đức Lâm - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Yên Bái cho biết: “Kết quả thực tế trên đồng ruộng sẽ là cơ sở quan trọng nhất để Sở thảo luận và quyết định về vấn đề này”.

Nguyễn Thơm