Vài năm trở lại đây kinh tế tập thể mà nòng cốt là các hợp tác xã (HTX), tổ hợp tác đã có những bước phát triển vượt bậc. Bà con xã viên được đóng bảo hiểm, được chia lợi nhuận, nhiều HTX là "bà đỡ" cho nông dân, góp phần tích cực vào xây dựng nông thôn mới (XDNTM).

Ông Đỗ Nhân Đạo - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Yên Bái cho biết: "Dù vẫn còn những khó khăn, hạn chế cần có sự nỗ lực hơn nữa của các HTX, nhưng cái được lớn nhất của các HTX, nhất là HTX nông nghiệp trong những năm gần đây đã góp phần tích cực vào việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cây trồng, vật nuôi, điều hòa các mối quan hệ về sở hữu và lợi ích kinh tế, đóng góp vào GDP và ngân sách tỉnh ngày càng tăng".

HTX phát triển khá mạnh mẽ từ vùng thấp đến vùng cao, cả về số lượng, chất lượng. Toàn tỉnh hiện có 326 HTX, với 35.227 thành viên, tạo việc làm và thu nhập thường xuyên cho trên 7.200 lao động, với mức thu nhập bình quân đạt 4 triệu đồng/người/tháng.

Tính riêng năm 2016, doanh thu của các HTX đạt 1.483 tỷ đồng, bình quân đạt 3,2 tỷ đồng/ HTX. Lợi nhuận bình quân đạt 253 triệu đồng/HTX. Các HTX đóng góp cho ngân sách Nhà nước đạt 27,8 tỷ đồng, tăng 5,3% so với năm 2015.

Có thể nói, khu vực kinh tế tập thể của tỉnh trong những năm qua đã từng bước được củng cố, đa dạng về đối tượng tham gia, lĩnh vực hoạt động, quy mô và phạm vi đầu tư sản xuất, kinh doanh. Các HTX đã chú trọng sắp xếp lại tổ chức bộ máy, xác định lại ngành nghề, có phương án sản xuất kinh doanh cụ thể.

Nhiều mô hình HTX kiểu mới được hình thành, phát huy tốt những lợi thế của địa phương và tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm. HTX sản xuất khép kín, từ liên kết chặt chẽ giữa HTX với thành viên, hộ gia đình để có sản phẩm đầu vào ổn định, đến liên doanh, liên kết với doanh nghiệp để mở rộng thị trường, quảng bá sản phẩm tiến tới xuất khẩu.

Nhiều HTX đã mạnh dạn đầu tư mở rộng cơ sở vật chất, đổi mới trang thiết bị, ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật, đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp công nghệ cao đảm bảo an toàn và nâng cao giá trị sản phẩm, mang lại nhiều lợi ích cho HTX và thành viên như: HTX thanh niên Q&C, HTX Dịch vụ nông lâm nghiệp tổng hợp Công Tâm huyện Văn Yên; HTX Dịch vụ tổng hợp Kiên Thành, HTX 6/12 Đào Thịnh huyện Trấn Yên; HTX Dịch vụ tổng hợp Kiến Thuận, HTX Suối Giàng, huyện Văn Chấn; HTX Nuôi trồng thủy sản Minh Phú, huyện Mù Cang Chải...

HTX cũng đã trở thành kênh huy động các nguồn lực, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển ngành nghề, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế, xã hội, nhất là ở khu vực nông thôn và đóng góp tích cực trong phong trào XDNTM.

HTX đã năng động hơn, hoạt động hiệu quả hơn trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt chú trọng phát triển các sản phẩm chủ lực, sản phẩm có thế mạnh của tỉnh như: chế biến chè, tinh dầu quế, chế biến gỗ rừng trồng, măng tre Bát độ, nuôi trồng thủy sản trên hồ Thác Bà và bao tiêu một phần sản phẩm nông nghiệp: ngô, sắn... cho nông dân.

Các quỹ tín dụng đã làm tốt công tác huy động vốn và cho nhân dân vay vốn phát triển sản xuất. Năm 2016, các quỹ tín dụng đã cho trên 10.700 lượt thành viên vay vốn phục vụ sản xuất kinh doanh và đời sống, với tổng dư nợ đạt gần 700 tỷ đồng. Cơ cấu cho vay tập trung theo hướng phục vụ sản xuất nông nghiệp, phát triển nông thôn và các loại ngành nghề kinh doanh, dịch vụ.

Nguồn vốn này đã đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn cho thành viên sản xuất kinh doanh, phục vụ phát triển kinh tế, góp phần xóa đói giảm nghèo và hỗ trợ đắc lực vào chương trình XDNTM và hạn chế được nạn cho vay nặng lãi.

Thực tế cho thấy, các HTX đã không ngừng phấn đấu vươn lên, vượt qua những khó khăn thách thức, từng bước thoát ra khỏi cơ chế quản lý cũ, hình thành mô hình HTX kiểu mới hoạt động hiệu quả, các tổ hợp tác, HTX, doanh nghiệp thành viên đã khẳng định được vai trò, vị trí của mình, đóng góp quan trọng vào quá trình phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.

Điển hình là các đơn vị: HTX Dịch vụ tổng hợp Kiến Thuận, HTX Suối Giàng, HTX Vạn Hoa; HTX Dịch vụ tổng hợp Kiên Thành; HTX Dịch vụ tổng hợp Thắng Lợi; HTX Thái Sơn; HTX vận tải Yên Ninh; Quỹ Tín dụng nhân dân Chấn Thịnh, Quỹ Tín dụng nhân dân Lâm Giang, Quỹ Tín dụng nhân Bảo Ái; Công ty cổ phần Yên Thành, Công ty TNHH Hưng Thịnh, Công ty cổ phần Mông Sơn… và nhiều đơn vị khác đã có những đóng góp quan trọng trong phong trào phát triển kinh tế tập thể, góp phần đáng kể vào phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.

Ngọc Trúc