Tính đến hết tháng 9/2017, toàn tỉnh có trên 463.000 ha đất có rừng, trong đó có 35.475 ha rừng đặc dụng, 138.778 ha rừng phòng hộ, trên 245.000 ha rừng trồng sản xuất, gần 44.000 ha rừng ngoài quy hoạch lâm nghiệp. Tỷ lệ che phủ rừng đạt trên 62,6%. Kết quả trên là nhờ sự chỉ đạo của các cấp, các ngành và chính quyền địa phương trong việc xây dựng phương án quy hoạch, kế hoạch quản lý bảo vệ rừng và phát triển vốn rừng.
Đối với 205.043 ha rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và rừng tự nhiên sản xuất đã được các địa phương giao khoán cho người dân và các chủ rừng bảo vệ nghiêm ngặt, nhất là tại 70 xã vùng trọng điểm có nhiều rừng. Lực lượng kiểm lâm viên bám địa bàn, bám rừng phối hợp với chính quyền địa phương, các hộ quản lý, các chủ rừng quản lý giữ rừng tại gốc khá hiệu quả.
Ngoài việc bảo vệ, phát triển vốn rừng, lực lượng kiểm lâm viên còn có nhiệm vụ phối hợp với chính quyền cơ sở xây dựng, quy hoạch phát triển rừng. Để công tác quản lý, bảo vệ phát triển rừng hiệu quả, lực lượng kiểm lâm đã phát động Phong trào thi đua "Nâng cao trách nhiệm quản lý bảo vệ rừng, phòng chống cháy rừng, quản lý lâm sản" tới 100% cán bộ.
"Cuộc chiến" ngăn chặn hành vi xâm hại rừng rất quyết liệt, gian nan đòi hỏi mỗi cán bộ kiểm lâm ngoài việc thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn còn phải yêu nghề, yêu rừng, tâm huyết với rừng. Bởi lẽ, các đối tượng khai thác, buôn bán rất tinh vi và nhiều thủ đoạn, thậm chí lăng mạ, đe dọa, hành hung rồi đến dùng tiền để hối lộ, mua chuộc kiểm lâm. Song song với đó là sự phối hợp có hiệu quả giữa lực lượng công an, quân đội, kiểm lâm và chính quyền địa phương. Các ngành đã ký quy chế phối hợp trong công tác bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng.
Những thông tin về những vụ khai thác, vận chuyển buôn bán lâm sản trái phép đã được phản ánh kịp thời, từ đó đã chủ động xây dựng kế hoạch, biện pháp ngăn chặn kịp thời. Hiện nay, tình trạng khai thác, buôn bán, vận chuyển, chế biến, tàng trữ lâm sản và động vật rừng trái phép trên địa bàn cơ bản được kiểm soát. Lực lượng kiểm lâm không ngừng tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát trên các cửa rừng, tuyến đường, khu vực trọng yếu, phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm minh.
Một trong những giải pháp mang tính "chiến lược" để giảm tình trạng vi phạm lâm luật là phải giữ rừng tại gốc, kiểm lâm viên là nòng cốt, chính quyền cơ sở là chủ đạo, nhân dân là gốc. Tăng cường công tác tuyên truyền pháp luật về bảo vệ rừng, vận động nhân dân cùng tham gia giữ rừng, kiểm lâm viên đi sâu, đi sát cơ sở, xây dựng phương án bảo vệ rừng cấp xã, xây dựng quy ước, hương ước bảo vệ và phát triển rừng ở cộng đồng dân cư. Xây dựng và tập duyệt phương án cứu chữa khi xảy ra cháy rừng theo phương châm "4 tại chỗ”.
Quy hoạch xây dựng, quản lý tốt diện tích rừng bảo tồn thiên nhiên đa dạng sinh học, các khu rừng trọng điểm. Phát huy mọi tiềm năng của rừng góp phần ổn định đời sống nhân dân, tạo cho bà con có thu nhập chính đáng từ rừng để tích cực bảo vệ rừng.
Trong 9 tháng năm 2017, toàn tỉnh đã kiểm tra phát hiện, xử lý 150 vụ vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng, thu nộp ngân sách Nhà nước trên 380 triệu đồng. Trong 9 tháng qua, toàn tỉnh trồng được trên 13.000 ha, trong đó rừng trồng tập trung 9.811 ha, rừng phòng hộ 400 ha, 118 ha rừng thay thế và trên 2.736 ha cây phân tán.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được trong công tác quản lý bảo vệ rừng vẫn còn những tồn tại cần khắc phục là: tình trạng khai thác, buôn bán lâm sản trái phép nhỏ lẻ vẫn còn xảy ra ở một số nơi, nguy cơ cháy rừng vào mùa khô hanh vẫn còn tiềm ẩn, đặc biệt là các huyện Văn Chấn, Trạm Tấu và Mù Cang Chải. Diện tích rừng giao cho các xã quản lý vẫn hay bị xâm chiếm trái pháp luật.
Bảo vệ và phát triển rừng là nhiệm vụ trước mắt và lâu dài, do vậy cần có sự vào cuộc tích cực của các cấp, các ngành, không chỉ riêng lực lượng kiểm lâm mà chính quyền địa phương và các chủ rừng, người được giao khoán bảo vệ rừng cần tích cực hơn nữa. Thực hiện nghiêm chủ trương đóng cửa rừng tự nhiên, nghiêm cấm chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên. Các dự án đã chuyển mục đích sử dụng rừng phải khẩn trương hoàn thành trách nhiệm trồng rừng thay thế.
Thanh Phúc