Hơn 10 năm trước đây, lên huyện Mù Cang Chải vào dịp tháng 2, tháng 3, đi qua những cánh đồng các xã Nậm Có, Cao Phạ, Púng Luông, La Pán Tẩn, Chế Cu Nha, Lao Chải, Khao Mang… chỉ thấy một vài mô hình do cán bộ nông nghiệp, khuyến nông huyện cầm tay, chỉ việc hướng dẫn đồng bào Mông sản xuất lúa xuân được rào cẩn thận vì sợ gia súc phá. Còn lại là những thửa ruộng bậc thang không cấy lúa để cho cỏ mọc, vì tập quán canh tác của đồng bào Mông ở đây chỉ làm một vụ.
Đồng chí Phạm Tiến Lâm - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) huyện Mù Cang Chải cho biết: "Huyện Mù Cang Chải có trên 4.300 ha ruộng nước, khi chưa có các chương trình hỗ trợ sản xuất nông - lâm nghiệp của Chính phủ, tỉnh đã hỗ trợ giống và giao cho ngành nông nghiệp cùng với huyện chỉ đạo Phòng NN&PTNT, Trạm Khuyến nông huyện và các ngành, đoàn thể của huyện xuống các xã cùng ăn, cùng ở, cùng sản xuất vụ đông xuân với nhân dân. Hướng dẫn đồng bào Mông cách làm đất, ủ giống lúa gieo mạ, cấy, chăm sóc, thu hoạch lúa... Việc xây dựng thành công mô hình sản xuất lúa xuân ở các xã, giúp cho bà con có điều kiện học tập kinh nghiệm, thuận lợi cho việc chỉ đạo nhân dân sản xuất vụ đông xuân năm tiếp theo. Vụ đông xuân năm nay, huyện chỉ đạo các ngành, các xã kiên trì tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực sản xuất tăng diện tích vụ đông xuân, nâng cao đời sống cho nhân dân...”.
Được sự hỗ trợ của tỉnh, của huyện về giống phân bón, nhân dân các xã trong huyện đã gieo cấy thành công từ vài chục héc-ta, tăng lên 750 ha lúa vụ xuân. Đặc biệt, từ khi có Nghị quyết 30a hỗ trợ phát triển sản xuất nông - lâm nghiệp (hỗ trợ 100% giống sản xuất lúa vụ xuân) diện tích lúa vụ xuân năm 2015 - 2016 của huyện đã tăng lên 1.500 ha; vụ xuân năm 2016 - 2017, tăng lên 1.607 ha. Vụ đông xuân năm 2017 - 2018, huyện Mù Cang Chải có kế hoạch gieo cấy 1.700 ha lúa nước; 70 ha cải dầu; 20 ha lúa mì; 16 ha khoai tây... Các xã có diện tích gieo cấy lúa vụ xuân nhiều như: Nậm Có 320 ha; Cao Phạ 270 ha; Khao Mang 260 ha; Lao Chải 260 ha.
Đến hết tháng 10, bà con nông dân các xã đã thu hoạch xong toàn bộ diện tích lúa vụ mùa, tích cực làm đất để sản xuất vụ đông xuân. Hiện nay, Phòng NN&PTNT huyện đang chuẩn bị 47.376 kg giống lúa các loại gồm: giống lúa lai 838; giống lúa TH33; giống lúa Việt lai 20; 18.000 kg nilon... hỗ trợ cho nhân dân làm đất gieo mạ cấy 1.692 ha, riêng 8 ha ở thị trấn Mù Cang Chải không được hỗ trợ. Chuẩn bị 2.000 kg giống lúa mì để hỗ trợ nhân dân gieo cấy 20 ha; 16 tấn khoai tây giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật để nhân dân sản xuất vụ đông xuân đúng lịch khung thời vụ.
Ông Lý Khua Ninh ở bản Dề Thàng, xã Chế Cu Nha đang cày, bừa làm đất chuẩn bị gieo cấy lúa vụ đông xuân phấn khởi khoe: "Gia đình tôi có 0,7 ha ruộng, trước đây, chỉ gieo cấy một vụ, nhà lại có 7 người không đủ gạo ăn. Nhờ Nhà nước hỗ trợ giống, cán bộ huyện, cán bộ xã hướng dẫn gieo mạ, cấy lúa xuân mọi người trong gia đình ai cũng biết làm rồi. Từ vụ đông xuân năm 2015 - 2016 đến nay gia đình tôi đều đăng ký với xã xin Nhà nước hỗ trợ 20 kg giống để gieo cấy toàn bộ diện tích 0,7 ha. Mỗi vụ cũng thu được thêm trên 2,5 tấn thóc, nhà đã có thừa gạo ăn, 4 năm rồi không phải xin gạo cứu đói nữa...”.
Nhờ nguồn vốn hỗ trợ sản xuất nông - lâm nghiệp của tỉnh và của trung ương thông qua các chương trình, đến nay, huyện Mù Cang Chải đã đưa sản xuất vụ xuân thành vụ chính trong năm, cơ bản xóa được diện tích ruộng một vụ. Vụ xuân năm 2016 - 2017, nhân dân trong huyện gieo cấy 1.607 ha lúa, vượt kế hoạch đề ra, năng suất đạt 48,8 tạ/ha, sản lượng đạt trên 7.842 tấn, góp phần đưa tổng sản lượng lương thực có hạt 11 tháng năm 2017 của huyện đạt trên 41 ngàn tấn, trong đó sản lượng lúa đạt trên 24 ngàn tấn; ngô đạt trên 17 ngàn tấn, lương thực bình quân đầu người của huyện đạt trên 600 kg/người/năm, huyện đã bảo đảm an ninh lương thực tại chỗ.
Để sản xuất vụ đông xuân năm 2017 - 2018 đạt diện tích, năng suất, sản lượng cao hơn vụ xuân năm trước, hiện nay, Phòng NN&PTNT huyện đã xây dựng lịch gieo cấy, chuẩn bị giống lúa, phân bón, nilon... cung ứng cho nhân dân gieo mạ từ 20 - 30/12/2017, bắt đầu gieo cấy từ ngày 25/1/2018, kết thúc vào ngày 5/2/2018. Với sự chuẩn bị chu đáo về 2017 - 2018, bà con nông dân huyện Mù Cang Chải sẽ sản xuất vượt kế hoạch đã đề ra.
Minh Hằng