Để chủ động phòng, chống, ứng phó có hiệu quả với các diễn biến bất thường của thiên tai, năm 2018, tỉnh Yên Bái đã chỉ đạo các địa phương triển khai thực hiện đồng bộ các phương án phòng, chống lũ lụt, đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản cho nhân dân.
Năm 2017, trên địa bàn tỉnh xảy ra 21 đợt thiên tai, 8/9 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh bị ảnh hưởng mưa, lũ, sạt lở đất. Trong đó, nặng nhất là huyện Mù Cang Chải, Trạm Tấu, Văn Chấn và thị xã Nghĩa Lộ. Mưa bão đã làm 37 người chết, 16 người mất tích, 33 người bị thương; 3.649 ngôi nhà bị thiệt hại; trên 2.3467 ha lúa và trên 1.313 ha rau màu, ngô bị hư hỏng; thiệt hại 1.509 con gia súc, trên 25.000 con gia cầm và trên 1.886 ha rừng; thiệt hại 417 công trình thủy lợi và 15.391m kè, 6 công trình cấp nước, 97 công trình giao thông thuộc quốc lộ 32, quốc lộ 37, đường tỉnh và huyện bị hư hỏng, sạt lở. Tổng giá trị thiệt hại ước tính trên 1.855 tỷ đồng.
Dưới sự chỉ đạo sát sao, trực tiếp của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các ngành, địa phương đã chủ động trong phối hợp thực hiện nhiệm vụ phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT - TKCN). Tại các địa phương khi có mưa lũ xảy ra, ngay lập tức các đồng chí lãnh đạo tỉnh và các đồng chí đứng đầu cấp ủy, chính quyền các địa phương đã trực tiếp có mặt tại hiện trường để kiểm tra, chỉ đạo khắc phục cũng như có các giải pháp sớm ổn định đời sống và khôi phục sản xuất của nhân dân.
Qua triển khai công tác PCTT - TKCN năm 2017, tỉnh Yên Bái đã rút ra một số bài học kinh nghiệm, đó là sự chủ động trong công tác chỉ đạo, điều hành ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai. Quá trình chỉ đạo, tổ chức ứng phó PCTT - TKCN và khắc phục hậu quả phải quyết liệt, đồng bộ, thống nhất. Công tác tổ chức chỉ huy, chỉ đạo ứng phó PCTT - TKCN phải nhanh nhạy, kiên quyết, phù hợp với diễn biến thực tiễn.
Cấp ủy, chính quyền các cấp, các thành viên ban chỉ huy PCTT - TKCN từ tỉnh đến cơ sở đã thực hiện tốt công tác thông báo, dự báo, cảnh báo các diễn biến bất thường cũng như các nguy cơ có thể xảy ra do ảnh hưởng của thiên tai cũng như lũ ống, lũ quét, sạt lở đất. Thực hiện tốt phương châm "4 tại chỗ”, trong đó, đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Đặc biệt là đã phát huy tốt vai trò của cấp ủy, chính quyền cơ sở trong việc chỉ đạo, huy động lực lượng tham gia xử lý và khắc phục hậu quả thiên tai bão lũ.
Tỉnh đã khẩn trương, triển khai quyết liệt các biện pháp để khắc phục hậu quả thiên tai, trong đó, ưu tiên số một là công tác TKCN và các giải pháp bảo đảm an sinh xã hội cho người dân vùng bị ảnh hưởng thiên tai. Tiếp đó, là các giải pháp bảo đảm vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh, giữ vững an ninh trật tự tại các khu vực xảy ra bão lũ; các giải pháp khôi phục sản xuất các diện tích bị ảnh hưởng, ổn định đời sống nhân dân; khắc phục, sửa chữa các công trình cơ sở hạ tầng kỹ thuật, giao thông, thủy lợi, công trình dân dụng bị hư hỏng sau mưa bão.
Cùng đó, các địa phương làm tốt công tác thông tin tuyên truyền từ việc dự báo, thông báo, cảnh báo diễn biến tình hình của thời tiết cũng như thông tin thường xuyên, liên tục, kịp thời về công tác lãnh đạo, chỉ đạo, công tác khắc phục hậu quả bão lũ; đưa tin, phản ánh kịp thời, sâu rộng về các hoạt động ứng phó, khắc phục hậu quả sự cố, thiên tai trên các phương tiện thông tin truyền thông; tuyên truyền nâng cao ý thức cho người dân trong chủ động phòng, chống ứng phó với thiên tai.
Theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng - Thủy văn Trung ương, tình hình thời tiết năm 2018 diễn biến phức tạp, bất thường, ngày càng cực đoan và khó dự báo. Dưới tác động của La Nina trong nửa đầu năm 2018, số lượng bão, áp thấp nhiệt đới trên biển Đông ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam có khả năng bằng hoặc nhiều hơn so với trung bình nhiều năm, khoảng 11 - 13 cơn trên biển Đông và 5 - 7 cơn ảnh hưởng đến đất liền nước ta.
Nhân dân huyện Trạm Tấu huy động tốt lực lượng chung sức khắc phục hậu quả trận lũ ống lịch sử xảy ra vào tháng 10/2017.
Để chủ động phòng, chống, ứng phó có hiệu quả với các diễn biến bất thường của thiên tai, tỉnh Yên Bái đã chỉ đạo các cấp, ngành, huyện, thị xã, thành phố tập trung thực hiện tốt công tác thông tin, dự báo, cảnh báo tình hình thiên tai để các địa phương, đơn vị và nhân dân chủ động phòng, tránh giảm thiểu tối đa thiệt hại có thể xảy ra; kiện toàn ban chỉ huy PCTT - TKCN các cấp.
Phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên, đôn đốc, kiểm tra các ngành, địa phương lập và thực hiện các phương án, kế hoạch về công tác phòng, chống lụt, bão năm 2018; nâng cao năng lực điều hành, chỉ huy, thực hiện các biện pháp phòng, chống, ứng phó thiên tai ngay tại cơ sở, nhất là các địa bàn xung yếu.
Kịp thời triển khai các biện pháp phòng, tránh, ứng phó hiệu quả trước, trong và sau khi thiên tai xảy ra. Trên cơ sở các loại hình thiên tai và cấp độ rủi ro thiên tai thường xảy ra tại địa phương, rà soát, xây dựng phương án ứng phó với thiên tai sát với thực tế, đặc biệt là các phương án ứng phó với bão mạnh, siêu bão; phương án phòng, chống lũ lụt vùng hạ du hồ chứa, phương án phòng chống lũ quét, sạt lở đất, hạn hán, rét đậm, rét hại; phương án sơ tán dân sinh sống ở vùng trũng thấp khi có lũ lớn; phương án sơ tán dân vùng có nguy cơ cao xảy ra lũ ống, lũ quét và sạt lở đất. Tiếp tục chỉ đạo việc diễn tập phòng chống thiên tai cấp xã, phường nhằm nâng cao khả năng, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức hiệp đồng sử dụng phương tiện, lực lượng cho nhiệm vụ PCTT - TKCN.
Chú trọng công tác huấn luyện nâng cao kỹ năng thực hành tìm kiếm cứu nạn cho cán bộ và lực lượng dân quân ở các xã, phường, thị trấn và các đơn vị tự vệ. Tập huấn nâng cao kỹ năng điều khiển các phương tiện, kỹ năng vận hành các trang, thiết bị phục vụ nhiệm vụ TKCN cho lực lượng kiêm nhiệm TKCN của bộ đội địa phương và Công an tỉnh.
Tổ chức thường trực PCTT 24/24 giờ; theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết. Bên cạnh đó, xây dựng kế hoạch đảm bảo an toàn giao thông triển khai phương án đối phó với mọi diễn biến của thời tiết, bảo đảm thông suốt trong mọi tình huống; tăng cường công tác y tế dự phòng, chuẩn bị sẵn sàng cơ số thuốc và ứng cứu kịp thời.
Tỉnh đã chỉ đạo các địa phương tổ chức giải phóng các công trình kiến trúc và các vật cản ở tất cả các khe suối trước mùa mưa; khai thác quản lý sử dụng có hiệu quả các trạm đo mưa tự động ở 9 huyện, thị xã, thành phố; quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch lại các khu dân cư thường xảy ra lũ quét; phối hợp với các cơ quan chức năng xây dựng bản đồ phân vùng nguy cơ lũ ống, lũ quét, sạt lở đất chi tiết để phục vụ cho ban chỉ huy PCTT - TKCN các cấp trong công tác chỉ huy, chỉ đạo và tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền các cấp trong quy hoạch các khu dân cư và các công trình. Có kế hoạch di chuyển từng bước các hộ dân cư trú ở những nơi có nguy cơ sạt lở đất và lũ quét...
Mùa mưa bão đã đến, việc khẩn trương và chủ động trong công tác phòng chống lũ bão là việc làm cấp thiết. Song, bên cạnh sự chuẩn bị của các cấp chính quyền và cơ quan chức năng thì một trong những yếu tố quan trọng chính là ý thức chủ động, tích cực hợp tác của mỗi người dân trong công tác này. Có như vậy, mới hạn chế thấp nhất những thiệt hại do thiên tai gây ra, ổn định cuộc sống cho người dân.
Hồng Duyên