Xã Bảo Hưng hiện có hơn 150 ha chè kinh doanh; trong đó, chủ yếu là giống chè Bát tiên với hơn 70 ha, còn lại là chè Phúc Vân Tiên và các giống khác. Trên địa bàn có trên 300 hộ sản xuất chè và trước đây, đa phần người dân canh tác theo cách làm truyền thống. Việc sử dụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật không hợp lý đã làm giảm chất lượng của chè, gây bạc màu đất và ô nhiễm môi trường.
Những năm gần đây, qua việc triển khai một số dự án tại địa phương như: dự án nâng cao chất lượng, an toàn sản phẩm nông nghiệp và phát triển chương trình khí sinh học tỉnh Yên Bái; mô hình sản xuất chè an toàn, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững do Trung tâm Khuyến nông tỉnh triển khai đã phần nào thay đổi nhận thức của người dân.
Gia đình ông Vũ Ngọc Tề ở thôn Trực Thanh có 0,6 ha chè Bát tiên, hiện toàn bộ diện tích được sản xuất theo hướng hữu cơ; chè được bón phân chuồng ủ hoai mục, phân vi sinh; việc phòng trừ sâu bệnh cũng được sử dụng bằng các chế phẩm sinh học. Nhờ đó, sản phẩm chè của gia đình ông Tề đã tạo được thương hiệu chè sạch, hương vị thơm ngon. Mỗi năm, cây chè mang lại thu nhập cho gia đình ông Tề từ 100 triệu đồng trở lên.
Ông Vũ Ngọc Tề chia sẻ: "Được sự tuyên truyền của chính quyền địa phương, cán bộ khuyến nông tập huấn hướng dẫn kỹ thuật ủ phân vi sinh để chăm sóc cây chè và làm các chế phẩm sinh học phòng chống sâu bệnh nên diện tích chè của tôi phát triển tốt; sản phẩm làm ra được người tiêu dùng tin cậy. Đặc biệt, chúng tôi được sống trong môi trường sạch, hạn chế ô nhiễm môi trường từ phân hóa học hay thuốc bảo vệ thực vật”.
Không riêng gia đình ông Tề, hiện ở xã Bảo Hưng có hàng trăm hộ đã áp dụng các biện pháp canh tác theo hướng hữu cơ và áp dụng các tiến bộ khoa học, kỹ thuật, ngăn ngừa, hạn chế rủi ro từ các mối nguy cơ ô nhiễm ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm chè, môi trường, sức khỏe của các hộ trong sản xuất. Ban đầu, chỉ những hộ tham gia mô hình, dự án trồng chè theo tiêu chuẩn VietGAP; dần dần, nhiều hộ thấy đây là cách làm không những nâng cao hiệu quả kinh tế, giá trị cho sản phẩm chè mà còn mang tính bền vững nên phong trào trồng chè hữu cơ được lan tỏa rộng rãi.
Hiện, xã Bảo Hưng thành lập được 9 tổ hợp tác và 1 hợp tác xã (HTX) sản xuất chè. Các tổ hợp tác và HTX đều lựa chọn quy trình sản xuất chè theo hướng hữu cơ và đạt tiêu chuẩn VietGAP. Từ việc cải tạo giống, khâu chăm sóc, thu hái, chế biến… đều tuân thủ theo quy trình nghiêm ngặt. Trong khâu chế biến, HTX cũng chú trọng từng công đoạn để bảo đảm có được sản phẩm tốt nhất.
Đến nay, HTX Chè xanh chất lượng cao Bảo Hưng đã có 2 sản phẩm được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao, 4 sao là trà Bát tiên Bảo Hưng và trà túi lọc Bát tiên Bảo Hưng. Các sản phẩm này được tiêu thụ rộng rãi trong, ngoài tỉnh với giá từ 250.000 - 300.000 đồng/kg.
Ông Phạm Văn Bàn - Giám đốc HTX Chè xanh chất lượng cao Bảo Hưng nói: "Xác định rõ uy tín, chất lượng sản phẩm và sức khỏe người tiêu dùng là quan trọng nhất, HTX của chúng tôi liên kết chặt chẽ với các tổ hợp tác và các nhóm hộ sản xuất chè để cùng nhau xây dựng vùng nguyên liệu chè sạch. Khi mua sản phẩm chè búp tươi để sản xuất, chúng tôi cũng lựa chọn nghiêm ngặt những sản phẩm được sản xuất theo phương thức hữu cơ hoặc các vườn chè được cấp chứng chỉ đạt tiêu chuẩn VietGAP”.
Ông Phạm Văn Thịnh - Phó Chủ tịch UBND xã Bảo Hưng cho biết thêm: "Hiện, ở Bảo Hưng đã quy hoạch phát triển được vùng nguyên liệu chè sạch khoảng hơn 40 ha. Thời gian tới, xã tiếp tục phối hợp với các ngành hữu quan tích cực tuyên truyền, vận động người dân mở rộng diện tích chè sản xuất theo phương thức hữu cơ và hạn chế sử dụng phân hóa học, thuốc bảo vệ thực vật ở các vườn chè. Cùng đó, đẩy mạnh áp dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất, xây dựng thêm các sản phẩm chè OCOP để nâng cao giá trị thu nhập cho bà con”.
Với mục tiêu đưa các sản phẩm chè đảm bảo chất lượng, an toàn đến người tiêu dùng; đồng thời, nâng cao thu nhập cho nông dân, thời gian tới, xã Bảo Hưng sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động nông dân tích cực áp dụng sản xuất chè hữu cơ, mở rộng diện tích chè đạt tiêu chuẩn VietGAP. Chú trọng việc áp dụng các tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất, xây dựng thương hiệu để các sản phẩm chè của địa phương có chỗ đứng vững chắc trong nước và vươn tầm xuất khẩu.
Thanh Tiến (Trung tâm TT&VH Trấn Yên)
