Năm 2021, Trung tâm Ứng dụng, kỹ thuật, thông tin KH&CN, Sở KH&CN tỉnh Yên Bái đã phối hợp với Viện Bảo vệ thực vật, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam triển khai đề tài "Sản xuất nấm ĐTHT CORDYCEPS MILITARIS trên giá thể nhộng tằm tại tỉnh Yên Bái". Ưu điểm của phương pháp này là cho năng suất cao, chất lượng tốt, dễ thực hiện. Điều này rất phù hợp với điều kiện của tỉnh bởi Yên Bái là địa phương có nghề nuôi tằm khá phát triển.
Sản phẩm nấm đông trùng hạ thảo được nuôi trồng tại Trung tâm Ứng dụng, kỹ thuật, thông tin KH&CN.
Điều kiện quan trọng để nuôi trồng thành công ĐTHT là sản phẩm phải được nuôi cấy trong điều kiện an toàn vệ sinh nghiêm ngặt. Do đó, Hệ thống phòng nuôi cấy mô của Trung tâm đã được trang bị máy móc thiết bị chuyên dụng, phòng cấy giống, phòng nuôi trồng đáp ứng đủ các điều kiện về ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm không khí, thực hiện nghiêm quy trình khử khuẩn, đảm bảo vô trùng. Đồng thời, đòi hỏi sự tỷ mỷ, cận trọng ở những người thực hiện.
Triển khai trong 3 năm (từ 2021-2023), đến nay đề tài "Sản xuất nấm ĐTHT CORDYCEPS MILITARIS trên giá thể nhộng tằm tại tỉnh Yên Bái" đã cho ra sản phẩm nấm được đánh giá khá khả quan. Trung tâm đang tích cực quảng bá, giới thiệu để xây dựng thị trường tiêu thụ sản phẩm ổn định.
Lãnh đạo, cán bộ Trung tâm Ứng dụng, kỹ thuật, thông tin KH&CN tỉnh Yên Bái kiểm tra tốc độ sinh trưởng của nấm ĐTHT trong phòng lạnh.
Trên địa bàn tỉnh hiện đã có rất nhiều hộ, nhóm hộ sản xuất thành công các loại nấm ăn, nấm dược liệu. Trong đó phải kể đến mô hình nuôi trồng nấm Linh chi do Sở KH&CN triển khai tại xã Khánh Hòa, huyện Lục Yên với trên 10.200 bịch. Đây là mô hình chuyển giao khoa học kỹ thuật về trồng nấm Linh chi trên gỗ keo do Sở KH&CN đã phối hợp với xã Khánh Hòa thực hiện từ tháng 6/2022. Sở và địa phương chọn 4 hộ tham gia, hỗ trợ xây dựng lò sấy bịch nấm và các vật tư khác, tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật. Đồng thời, phân công cán bộ phụ trách trực tiếp nắm bắt, theo dõi, hướng dẫn việc thực hiện mô hình.
Với vai trò nghiên cứu, thực nghiệm, chuyển giao KHCN, Trung tâm Ứng dụng, kỹ thuật, thông tin KH &CN tỉnh Yên Bái đã áp dụng công nghệ sinh học xây dựng các mô hình sản xuất nấm và chuyển giao khoa học kỹ thuật, cung cấp giống nấm chất lượng cao cho các hộ dân trồng nấm trên địa bàn tỉnh. Thay vì sử dụng mùn cưa hoặc các phế phẩm nông nghiệp để làm nguyên liệu trồng nấm Linh chi hay nấm lim xanh theo cách truyền thống, Trung tâm đã nghiên cứu và ứng dụng thành công giải pháp sử dụng gỗ khúc tận dụng từ khai thác rừng trồng để nâng cao hiệu quả nuôi trồng nấm dược liệu.
Từ mô hình sản xuất nấm Linh chi trồng trên giá thể gỗ keo tươi cho hiệu quả cao, Trung tâm Ứng dụng, kỹ thuật, thông tin KH &CN tỉnh đã chuyển giao khoa học kỹ thuật, cung cấp giống nấm chất lượng cao cho các hộ dân trồng nấm trên địa bàn tỉnh.
Đảm bảo song song các mục tiêu vừa chuyển giao KHKT cho nhân dân vừa nghiên cứu, thử nghiệm ứng dụng công nghệ sinh học mới vào sản xuất nấm, Trung tâm đã đầu tư xây dựng trại thực nghiệm với khu vực nhà xưởng rộng gồm nhà nuôi trồng nấm, phòng nuôi cấy mô được trang bị các loại máy móc phục vụ cho hoạt động của đơn vị.
Trong năm 2022, trong 48 nhiệm vụ KHCN được triển khai đã có nhiều nhiệm vụ được đánh giá nghiệm thu loại khá, giỏi. Kết quả nghiên cứu đề tài, dự án khoa học đã được ứng dụng ngay vào thực tiễn sản xuất và đời sống, thiết thực phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Ứng dụng khoa học- công nghệ trong sản xuất và đời sống là sự chuyển hóa tất yếu từ những tinh hoa tri thức thành những sản phẩm cụ thể, có tính ứng dụng cao, gắn liền với đời sống thực tiễn đã góp phần cải thiện chất lượng sản phẩm, tăng năng suất, giá trị sản phẩm và tăng thu nhập của người dân, hướng đến sản xuất nông nghiệp sạch, thân thiện với môi trường. Từ đó, góp phần nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm hàng hóa trên thị trường, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường ở địa phương.
Thanh Chi – Mạnh Cường
