Chị Hoàng Thị Thuý Lan phấn khởi cho biết: “Lạc năm nay được mùa, các cô thấy đấy, củ sai và chắc lắm. Nhà tôi có 8 sào ruộng vì thiếu nước không cấy được lúa nên năm nào cũng trồng lạc. Mà trồng lạc lại hay hơn, cho giá trị kinh tế cao hơn lúa.” Minh Xuân là xã có diện tích đất sản xuất nông nghiệp không nhiều. Cả xã chỉ có gần 300 ha nhưng có đến 2/3 diện tích là không chủ động được nước tưới, nên trong những năm gần đây để khắc phục tình trạng này, Đảng bộ và chính quyền đã chỉ đạo và vận động bà con nông dân đưa cây lạc vào trồng trên những diện tích đất thiếu nước.

Gia đình chị Hoàng Thị Đơm cũng có 5 sào ruộng nhưng hầu như không năm nào cấy được lúa vì ruộng xa nguồn nước nên chị đưa cây lạc xuân vào trồng. Năm 2006, gia đình chị thu được gần 5 tạ lạc vỏ đã phơi khô, bán với giá 7.000/kg, thu trên 3 triệu đồng. Từ khi trồng cây lạc gia đình chị đã đủ ăn hơn, cây lạc cho hiệu quả kinh tế cao hơn cây lúa. Vụ xuân năm nay, xã Minh Xuân trồng 133 ha lạc, tăng 23 ha so với năm trước, chủ yếu là những giống lạc có năng suất cao như LD7, L14. Ông Nguyễn Văn Hưởng - Phó chủ tịch UBND xã cho biết, Trước đây bà con không trồng lạc, ruộng không có nước thì để không nên nhiều gia đình thiếu ăn. UBND phải trực tiếp cử cán bộ xuống từng thôn để vận động nhưng giờ thấy được giá trị kinh tế của cây lạc, bà con đã  tích cực sản xuất không để đất trống nữa. Nhiều gia đình không những ổn định được nguồn lương thực trong năm mà còn sắm được các phương tiện sinh hoạt.

Năm 2007, huyện Lục Yên có kế hoạch gieo trồng 1000 ha lạc, trong đó chủ yếu trồng vào vụ xuân này. Xác định cây lạc là cây công nghiệp ngắn ngày cho hiệu quả kinh tế cao, huyện đã tập trung chỉ đạo các xã vận động nhân dân đưa cây lạc vào trồng trên đất ruộng, chủ yếu là những nơi thiếu nước không thể gieo cấy lúa được. Do chủ động về mọi mặt nên vụ xuân năm nay, toàn huyện đã trồng được trên 700 ha lạc chủ yếu tập trung ở các xã như: Vĩnh Lạc, Minh Tiến, Minh Xuân, Tân Lĩnh... trong đó Vĩnh Lạc là xã có truyền thống trồng lạc trên đất ruộng một vụ lúa. Toàn xã có 218 ha lúa cả năm nhưng có đến 100 ha bị hạn phải chuyển sang trồng lạc.

Ông Hoàng Văn Thon-Trưởng phòng Kinh tế huyện cho biết: “Vụ đông xuân năm nay, đối với cây lúa thì gặp nhiều khó khăn do thời tiết nên năng suất đạt thấp nhưng hình như thời tiết đó lại thuận lợi cho cây lạc nên từ khi trồng cây lạc phát triển tốt. Đến nay, toàn huyện đang tranh thủ trời nắng to để thu hoạch, năng suất năm nay ước tính đạt 16 tạ/ha”. Được biết, lạc ở đây tiêu thụ rất dễ. Sau thu hoạch một tháng là các tư thương đến tận nhà để thu mua với giá từ 7.000-8.000/kg. Hiệu quả kinh tế mà cây lạc mang lại cho nông dân trên địa bàn huyện đã rõ nên trong những năm tiếp theo huyện Lục Yên sẽ giữ vững được diện tích lạc tại một số xã có nhiều ruộng không chủ động được nước tưới. Đây là điều kiện thuận lợi để nhân dân tăng thu nhập và thay đổi được tâm lý, tập quán sản xuất trong quá trình chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi. 

Hồng Duyên