Theo ông Thào A Phếnh - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Nậm Khắt: Khi bắt đầu triển khai xây dựng nông thôn mới, xã Nậm Khắt có điểm xuất phát thấp, tỷ lệ hộ nghèo cao, chiếm trên 81%. Hệ thống giao thông chủ yếu là đường đất, kênh mương thủy lợi mới được kiên cố hóa 29%; chỉ có trên 57% dân số của xã được sử dụng điện an toàn. Thời điểm đó, xã Nậm Khắt chỉ đạt 1/19 tiêu chí là tiêu chỉ số 19 (an ninh quốc phòng, trật tự xã hội) trong Bộ tiêu chí xã NTM giai đoạn 2011 - 2015. Với hiện trạng đó, xây dựng nông thôn mới trên địa bàn xã Nậm Khắt gặp không ít khó khăn.
Với quyết tâm xây dựng xã nông thôn mới đầu tiên tại huyện Mù Cang Chải, cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ đã tích cực vào, nhân dân đồng thuận, quyết tâm từng bước hoàn thiện các tiêu chí. Đặc biệt, huyện Mù Cang Chải, xã Nậm Khắt đã thành lập, bố trí các cơ quan chuyên môn, tổ giúp việc tích cực rà soát, xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể trong việc triển khai, thực hiện các tiêu chí khó; vận dụng các nguồn hỗ trợ từ trung ương, địa phương, huyện và xã hội hóa để tập trung hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng, đường giao thông nông thôn, tiêu chí môi trường, hỗ trợ sinh kế - việc làm góp phần cải thiện đời sống, nâng cao thu nhập cho người dân…
Đến nay, xây dựng NTM tại xã Nậm Khắt trở thành phong trào thi đua sôi nổi, rộng khắp; cán bộ, đảng viên, nhân dân toàn xã nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm, đồng lòng, quyết tâm chung tay xây dựng quê hương. Đời sống của người dân được nâng lên rõ rệt nhờ đã phát triển thêm nhiều ngành, nghề mới; nhiều hợp tác xã, doanh nghiệp dịch vụ, nông nghiệp được hình thành… ; đời sống vật chất, tinh thần ngày càng được nâng lên, nhân dân tích cực tham gia đóng góp ngày công, tiền của góp phần xây dựng NTM.
Đặc biệt đến năm 2019, xã Nậm Khắt được huyện Mù Cang Chải lựa chọn làm xã điểm trong xây dựng nông thôn mới. Xã đã được tập trung đầu tư, hỗ trợ thực hiện đồng bộ, mạnh mẽ các giải pháp nhằm giải quyết các tiêu chí khó như: xây dựng hạ tầng nông thôn, đặc biệt là giao thông, thủy lợi, y tế, trường học, công trình công cộng…; hỗ trợ xây dựng mô hình kinh tế nông nghiệp, kinh tế dịch vụ du lịch nhằm phát huy thế mạnh vùng trồng cây ăn quả, rau, cây thảo dược đặc trưng và thế mạnh về cảnh quan thiên nhiên, văn hóa, con người thân thiện đậm đà bản sắc dân tộc của địa phương.
Lãnh đạo xã Nậm Khắt tham quan mô hình sản xuất nấm của người dân địa phương.
Ông Thào A Phếnh - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Nậm Khắt cho biết: "Để tập trung thực hiện tiêu chí NTM trong giai đoạn 2021 - 2025, Đảng ủy, chính quyền đã tập trung rà soát, điều chỉnh bổ sung, phân công nhiệm vụ chi tiết cho các thành viên Ban Chỉ đạo xây dựng NTM đảm bảo rõ người, rõ việc, rõ thời gian hoàn thành từng tiêu chí; sử dụng có hiệu quả các nguồn lực của Nhà nước, nguồn lực xã hội hóa… Với đặc thù địa phương vùng cao, cán bộ, viên chức, đảng viên toàn xã đã nêu cao trách nhiệm, gương mẫu đi đầu, bám sát cơ sở để kịp thời "cầm tay, chỉ việc” trong xây dựng các công trình, mô hình kinh tế; tích cực tuyên truyền, khơi dạy sức mạnh của cộng đồng dân cư, phát huy vai trò của nhân dân trong xây dựng NTM”.
Với phương châm dễ làm trước, khó làm sau, quá trình xây dựng NTM tại Nậm Khắt đã được triển khai có trọng tâm, trọng điểm và được triển khai chắc chắn, bền vững gắn quyền lợi, trách nhiệm, phát huy tình thân tự chủ của nhân dân đảm bảo "Dân biết, dân bàn, dân đóng góp, dân làm, dân quản lý và dân hưởng lợi”.
Theo ông Phếnh, sau hơn 10 năm xây dựng NTM, đến nay, xã Nậm Khắt cơ bản hoàn thành 19/19 tiêu chí của Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2021 – 2025. Tổng kinh phí thực hiện ước khoảng trên 500 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp trên 70 tỷ đồng. Thu nhập bình quân đầu người năm 2023 đạt 42 triệu đồng/năm (tăng 37,3 triệu đồng so với năm 2010); tỷ lệ hộ nghèo 6,49%, % (năm 2010 là 81,1%); hộ cận nghèo chiếm 5,99% (năm 2010 là 11,1%).
Xã hiện có 3 hợp tác xã, 28 tổ hợp tác tham gia vào liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm; đường giao thông được bê tông hóa đạt tỷ lệ 88,77%; hệ thống kênh mương được kiên cố hóa trên 51,7 km, đạt 55,85%; hệ thống kênh mương chủ động tưới tiêu cho 309/309 ha, người dân được sử dụng điện thường xuyên, an toàn từ các nguồn đạt 95%; 3/3 trường đạt chuẩn quốc gia; 1.139/1.186 nhà ở đạt chuẩn theo quy định… Hiện xã đang trong quá trình hoàn thiện hồ sơ để trình huyện, tỉnh thẩm định, xét công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới trong năm 2024.
Đây là những kết quả mà sự nỗi lực, cố gắng của cả hệ thống chính từ huyện Mù Cang Chải nói chung và của cán bộ, đảng viên và nhân dân xã Nậm Khắt nói riêng trong hành trình hiện thực hóa xây dựng xã NTM đầu tiên tại huyện vùng cao Mù Cang Chải.
Văn Dương