Ông Hưng - một chủ thầu xây dựng kêu trời, vì hàng loạt công trình ông đã nhận thi công và sắp phải bàn giao cho chủ đầu tư mà khó có thể hoàn thành đúng kế hoạch vì thiếu gạch. Các công trình của ông cần trên 3 triệu viên gạch, vậy mà từ quý IV năm 2007 đến nay, ông mới mua được trên 70 vạn viên. Mặc dù giá gạch không tăng mấy, nhưng do thiếu gạch xây mà phải dừng công trình, kéo theo phải chịu đựng hàng loạt các loại vật liệu khác tăng giá. Các công trình lớn đã vậy, còn các công trình nhỏ lẻ trong dân cũng gặp khó khăn.

Anh Hoàng Minh Tuyển ở phường Minh Tân, thành phố Yên Bái cho biết: "Gia đình giành dụm được 150 triệu đồng để xây lại căn nhà từ cuối năm 2007, vậy mà đi mua gạch ở Công ty cổ phần Vật liệu xây dựng Yên Bái không được, đành phải hoãn lại. Chỉ vì không có gạch xây dựng mà đến nay kéo theo giá sắt thép, xi măng... tăng cao và với 150 triệu dự kiến, khó có thể xây được một căn nhà như trong năm 2007".

Vậy đâu là nguyên nhân dẫn tới thị trường gạch khan hiếm đến vậy? Liệu có việc các nhà sản xuất, đại lý "găm" hàng đợi tăng giá hay không? Để tìm hiểu vấn đề này chúng tôi đã đến Công ty cổ phần Vật liệu xây dựng Yên Bái - nơi cung cấp một lượng gạch lớn cho thị trường xây dựng trong tỉnh. Mới ngày đầu năm, nhưng trong các phân xưởng của nhà máy, anh chị em công nhân đã vào ca làm việc rất khẩn trương, nhộn nhịp, một không khí hoàn toàn khác so với cùng kỳ các năm trước. Ngoài sân, chỉ còn vài những đống vỡ và trên 30 xe ô tô lớn, nhỏ đang chờ bốc gạch.

Ông Nguyễn Tuấn Khanh - Giám đốc Công ty chỉ tay về bãi tập kết gạch phía trước nói: "Anh thấy đấy, nhiều người cứ đồn là ở các cơ sở sản xuất “găm” gạch, nhưng bãi để gạch có còn viên nào đâu mà “găm”. Hàng chục xe của khách hàng ngày nào cũng chờ bốc ngay khi gạch vừa ra lò. Là doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, nhất là mặt hàng gạch thì ai dại gì mà lại "găm" cơ chứ! Việc "cháy" gạch xây dựng trong thời gian vừa qua là do tốc độ phát triển xây dựng quá lớn. Với kinh nghiệm nhiều năm sản xuất kinh doanh mặt hàng này, thì đó chỉ là những nhu cầu đột biến trong thời gian ngắn mà thôi. Trước nhu cầu tiêu thụ tăng đột biến từ tháng 10 năm 2007 đến nay, 5 phân xưởng sản xuất với 430 công nhân sản xuất, làm việc cật lực mà vẫn không đáp ứng được thị trường".

Qua thực tế tại các phân xưởng sản xuất, được chứng kiến công nhân Công ty tấp nập vào ca sản xuất hết công suất, chúng tôi nghĩ rằng không có chuyện "găm" hàng ở đây! Điều đó thể hiện: năm 2007, Công ty sản xuất 55 triệu viên gạch các loại và đã tiêu thụ trên 60 triệu viên, doanh thu đạt trên 20 tỷ đồng đạt 150% kế hoạch và tăng 7 tỷ đồng so cùng kỳ. Trên 5 triệu viên tồn 3 năm về trước cũng đã tiêu thụ hết.

Để đáp ứng nhu cầu của thị trường, 2 tháng đầu năm 2008, Công ty đã tiến hành sản xuất được 5 triệu viên và phấn đấu sản xuất và tiêu thụ 60 triệu viên gạch các loại trong năm 2007. Hiện, bình quân mỗi ngày, Công ty sản xuất 100 nghìn viên và đang mở rộng sản xuất ở xưởng gạch Tuy Lộc, thành phố Yên Bái nâng công suất từ 4 triệu viên lên 6 triệu viên/năm. Rời Công ty cổ phần Vật liệu xây dựng Yên Bái, chúng tôi đã tìm hiểu thêm ở một số xưởng sản xuất gạch thủ công và đều nghe, chứng kiến cảnh người đến mua gạch thì nhiều nhưng số mua được rất ít.

Rõ ràng, hiện tượng "cháy" gạch xây dựng là có thật, nhưng đó không phải các công ty, xưởng sản xuất "găm hàng" như lời đồn đại trong thời gian vừa qua, mà là do nhu cầu gạch xây dựng tăng đột biến. Điều đó, khiến cho các cơ sở sản xuất gạch không thể đáp ứng được nhu cầu xây dựng trong những tháng cuối năm 2007 và đầu năm 2008. Qua đây, cũng phải thấy rằng, công tác dự báo thị trường và sự chủ động của các doanh nghiệp còn hạn chế!   

 Thanh Phúc