Khó khăn lớn nhất mà Lục Yên đang vấp phải là do ảnh hưởng đợt rét hại đầu năm khiến hàng trăm ha lúa, mạ xuân bị chết phải gieo cấy lại 2-3 lần và do đó, khung thời vụ cho sản xuất nông nghiệp bị thay đổi. Diện tích lúa mùa sớm-quỹ đất chủ yếu để bà con nông dân trồng ngô đông cũng bị muộn gần 2 tuần so với vụ đông năm 2007. Thời điểm làm vụ đông, thời tiết lại không thuận lợi, liên tiếp mưa lớn trong nhiều ngày của tháng 10 vừa qua đã gây ngập úng cục bộ ở nhiều xã, làm hỏng, chết nhiều diện tích ngô đông.

Từ nhiều năm nay xã Lâm Thượng luôn đi đầu trong phong trào làm ngô đông của Lục Yên. Năm nay cũng vậy, ngay sau khi thu hoạch lúa mùa xã đã chỉ đạo nông dân khẩn trương làm đất trồng ngô đông trên đất hai lúa. Tuy nhiên, 130 ha đã gieo trồng theo kế hoạch hiện chỉ còn 50 ha là có thể tiếp tục chăm sóc và có khả năng cho thu hoạch, 80 ha còn lại đã bị mưa lớn làm ngập úng chết.

Ông Kiều Văn Đạt, thôn Hin Lặn cho biết: “Mặc dù gieo trồng muộn hơn so với vụ đông năm trước vài ngày, nhưng do có định hướng và sự chuẩn bị chu đáo về giống, phân bón, ngay sau khi gặt song tôi bắt tay ngay vào trồng ngô, nên diện tích gieo trồng của gia đình vẫn đảm bảo khung thời vụ.

Khác với những năm trước, năm nay gia đình ông Đạt trồng thêm 1 sào khoai lang, khoai tây, toàn bộ diện tích 7 sào còn lại trồng các giống ngô lai có năng suất cao. Thuận lợi khi trồng giống mới là cán bộ khuyến nông xã và của huyện thường xuyên giúp đỡ, hướng dẫn quy trình, kỹ thuật, cách chăm sóc và cách phòng chống sâu bệnh, nên dù gieo trồng muộn hơn nhưng gia đình vẫn hy vọng vụ đông năm nay vẫn cho năng suất cao".

Bà Bạch Thị Bích-Phó phòng Nông nghiệp huyện Lục Yên: Chúng tôi khuyến cáo nông dân nên chuyển một số diện tích không thể trồng ngô đông sang trồng rau màu, khoai lang, khoai tây là những loại cây ngắn ngày phù hợp. Đồng thời, nông dân cần tập trung chăm sóc sớm, sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật kích thích sinh trưởng để cây phát triển tốt. Những vùng sản xuất theo hướng mô hình sản xuất hàng hoá cần tuân thủ đúng quy trình, kỹ thuật, các hướng dẫn chăm sóc của cán bộ khuyến nông cơ sở để đảm bảo năng suất và hiệu quả".

Vụ đông năm nay thời tiết quá khắc nghiệt, nhiều diện tích ngô đông của người dân trong thôn Hin Lặn nằm gần khe suối đã bị vùi lấp hoàn toàn, chỉ có một số diện tích ở trên cao là may mắn không bị ảnh hưởng. Lâm Thượng hiện nay vẫn còn nhiều diện tích có thể làm được vụ đông, tuy nhiên vì nhiều nguyên nhân mà chưa thể phát huy tối đa.

Ông Trần Văn Ước - Bí thư Đảng uỷ xã  cho biết: "Hiện nay hệ thống kênh mương nội đồng của xã mới kiên cố được khoảng 20%, tập trung ở những tuyến chính, do vậy nguồn nước sản xuất cho vụ đông ở một số diện tích rất thiếu, nếu làm vụ đông ở diện tích này thì sẽ thiếu nước cho vụ lúa chiêm xuân. Nếu hệ thống kênh mương nội đồng được kiên cố hoá thì chắc chắn diện tích vụ đông của xã sẽ được tăng lên".

Chia sẻ với nông dân những ngày này, cán bộ khuyến nông cơ sở của Lục Yên thường xuyên có mặt trên khắp các cánh đồng, chỉ đạo, hướng dân, giúp nông dân chăm sóc tốt số ngô đông còn lại, đảm bảo đúng kỹ thuật.

Để động viên khuyến khích bà con nông dân mở rộng tối đa diện tích cây vụ đông, ngoài cơ chế đầu tư của tỉnh, huyện Lục Yên trích kinh phí hỗ trợ đối với giống ngô hỗ trợ 25% tiền giống. Cơ cấu giống cũng được huyện quan tâm lựa chọn phù hợp, riêng ngô đông, giống hỗ trợ 100% là các giống ngô lai năng suất cao, chịu hạn tốt. Các diện tích không thể trồng ngô đông huyện chủ chương vận động nhân dân chuyển sang trồng khoai lang, khoai tây và rau màu... quyết tâm đảm bảo về diện tích và sản lượng của cây vụ đông.

Anh Dũng