Ông Phan Thế Bờ-Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Lục Yên cho biết: “Trước đây, nhiều khu rừng tự nhiên ở Khánh Thiện, Mai Sơn, Trúc Lâu, Lâm Thượng, Khai Trung và các xã dọc tuyến đường quốc lộ 70 luôn bị khai thác, chặt phá nghiêm trọng. Số vụ vi phạm lâm luật bị phát hiện và xử lý ngày một gia tăng và mức độ vi phạm cũng phức tạp hơn. Trước thực trạng đó, huyện Lục Yên, lực lượng kiểm lâm đã tăng cường công tác tuyên truyền vận động nhân dân cùng tham gia bảo vệ rừng, phòng chống chữa cháy rừng (PCCCR). Huyện yêu cầu UBND các xã phải vào cuộc để bảo vệ và phát triển vốn rừng, xã nào để xảy ra tình trạng khai thác, chặt phá rừng thì bí thư, chủ tịch UBND xã đó phải chịu trách nhiệm trước lãnh đạo huyện.

Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, nạn chặt phá rừng đã được kiểm soát”. Bên cạnh đó, Lục Yên còn tập trung đẩy mạnh công tác xây dựng và thực hiện quy ước bảo vệ rừng (BVR) trong cộng đồng dân cư. Việc xây dựng quy ước BVR phải phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương, thôn, bản và thể chế hoá Luật Bảo vệ và Phát triển rừng; nâng cao chất lượng khoán và bảo vệ rừng tới hộ, nhóm hộ. Hàng năm lực lượng kiểm lâm tiến hành nghiệm thu chất lượng BVR, hộ nhóm hộ bảo vệ có chất lượng rừng tốt mới chi trả tiền công theo quy định.

Qua đó, chất lượng rừng được giao khoán bảo vệ đã được nâng lên rõ rệt, cùng với trách nhiệm người dân được nhận BVR tốt hơn. Đồng thời, lực lượng kiểm lâm còn thường xuyên kiểm tra, giám sát quản lý khai thác vận chuyển chế biến, tiêu thụ sản phẩm trên địa bàn; hình thành ba cụm BVR là cụm xã Minh Tiến, xã Trung Tâm và trên tuyến quốc lộ 70, mỗi lãnh đạo của Hạt Kiểm lâm phụ trách một cụm.

Với tổng số 16 cán bộ kiểm lâm mà diện tích rừng rộng nằm ở trên địa bàn 24 xã và thị trấn, do vậy lực lượng kiểm lâm luôn phải bám cơ sở. Không chỉ có kiểm lâm mà vào những dịp cao điểm chặt phá rừng, khai thác rừng cả chủ tịch, phó chủ tịch UBND huyện cùng các ngành chuyên môn cũng thường xuyên đi kiểm tra công tác BVR. Bằng những việc làm và giải pháp cụ thể, nạn chặt phá, khai thác rừng ở Lục Yên đã giảm rõ rệt.

Việc khai thác, vận chuyển gỗ trái phép chỉ còn diễn ra nhỏ lẻ, đã xoá được những điểm nóng về khai thác rừng trái phép. Cụ thể 10 tháng đầu năm 2008, đã phát hiện xử lý 35 vụ vi phạm, các điểm nóng về tình trạng xâm chiếm đất đai sau rà soát lại 3 loại rừng và chuyển đổi các nông-lâm trường đều được giải quyết dứt điểm và cương quyết. Nhờ đó, toàn bộ diện tích 11.848 ha của Chương trình 661 bàn giao từ Lâm trường Lục Yên sang đã được giao khoán tới 79 nhóm hộ với 840 hộ dân thuận lợi.

Không chỉ có vậy, ý thức bảo vệ, quản lý rừng ở các cấp cơ sở cũng được nâng lên, nhất là ý thức của đồng bào dân tộc ít người ở các xã như: Lâm Thượng, Khai Trung, Khánh Thiện... Từ việc lấy khai thác gỗ rừng để sống thì nay họ đã biết nhận thức và BVR tốt hơn. Trong hầu hết các vụ vi phạm lâm luật bị phát hiện thì có quá nửa số vụ là do người dân phát giác và cung cấp thông tin cho các cơ quan chức năng xử lý.

Bài học rút ra từ kết quả công tác BVR là, muốn hạn chế tình trạng khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép thì kiểm lâm phải làm tốt công tác dân vận, bám rừng, bám dân; chính quyền cơ sở phải làm tốt công tác quản lý nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp. đồng thời, tạo ra ý thức nhập cuộc của mỗi người dân trong công tác BVR. 

Anh Dũng