Được Viện Khoa học nông nghiệp miền núi phía Bắc giúp đỡ về lúa siêu nguyên chủng các giống: T10, N46, BT13, SH14 và Chiêm Hương, vụ xuân năm 2009, huyện Văn Chấn đưa vào sản xuất thử nghiệm 10 ha giống lúa thuần chủng tại 2 xã Phù Nham và Hạnh Sơn với sự tham gia của 94 hộ dân.

Các kỹ sư của Viện đã hướng dẫn các hộ kỹ thuật thâm canh từ khâu làm đất, ủ mạ gieo cấy, chăm sóc… đến thu hoạch bảo quản giống. Qua thử nghiệm cho thấy, 5 loại giống sản xuất tại mô hình ở 2 xã đều sinh trưởng, phát triển tốt và có khả năng kháng sâu bệnh tốt hơn một số giống lúa thuần khác, dự kiến năng đạt gần 70 tạ/ha/vụ.

Việc sản xuất thử nghiệm thành công 5 loại giống lúa thuần nêu trên sẽ giúp cho bà con nông dân ở Văn Chấn nâng cao năng lực sản xuất, phục tráng giống lúa thuần đúng dòng, tự bảo quản để giống cho các vụ sau đưa vào sản xuất lúa hàng hoá chất lượng cao cung ứng cho thị trường trong và ngoài tỉnh.

* Giống lúa lai Tiên ưu 1025 do Trung Quốc nghiên cứu lai tạo và sản xuất, được khảo nghiệm đầu tiên tại xã Đại Phác (Văn Yên) trong vụ xuân 2009. Kết quả cho thấy: tỷ lệ nảy mầm đạt trên 95%, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, dự kiến năng suất đạt 75-80 tạ/ha.

Giống lúa thuần T10 được chọn tạo từ tổ hợp lai DT10 và Amber 33 (giống lúa thơm của Irắc), được khảo nghiệm từ tháng 6/2007 và kết thúc tháng 5/2009. Qua khảo nghiệm cho thấy: thời gian sinh trưởng ngắn (vụ xuân 130 ngày, vụ mùa 110 ngày), năng suất trung bình 6 tấn/ha. Đây là giống chất lượng cao, hạt gạo thon dài, hơi trắng đục, cơm thơm, mềm dẻo. Vì vậy, nông dân Đại Phác đề nghị trong những vụ tiếp theo tiếp tục quy hoạch mở rộng diện tích.

Các đại biểu tham quan mô hình gieo giống khảo nghiệm giống lúa T10, Tiên ưu 1025 tại xã Đại Phác.

Vừa qua, Viện Khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp miền núi phía Bắc phối hợp với UBND huyện Văn Yên  tổ chức Hội nghị tham quan đầu bờ 2 giống lúa này và mô hình tổ chức nhóm hộ nông dân sản xuất lúa giống chất lượng dự án TCP/VIE 3101 tại xã Đại Phác.

Theo đại diện của Viện, việc duy trì và mở rộng mô hình tổ chức nhóm hộ nông dân sản xuất giống lúa chất lượng là cần thiết vì như thế sẽ xây dựng được các nhóm nông dân chuyên nghiệp có tư cách pháp nhân trong sản xuất lúa giống để tự chủ và cung ứng lúa giống cho người dân tại địa phương; giúp nhóm nông dân sản xuất lúa giống gắn với thị trường thông qua xây dựng mối liên kết  với các tổ chức và thể chế phân phối lúa giống tại địa phương (HTX dịch vụ nông nghiệp, công ty giống...); tăng thêm thu nhập cho cả người sản xuất  giống và người sử dụng hạt giống chất lượng cao...

Trường Phong - Nguyễn Minh