Vừa bán cái xe ô tô buổi trưa thì cuối giờ chiều cô hàng xóm làm ở Ngân hàng Nông nghiệp đi qua đã vào hỏi thăm: “Bán xe rồi à, mấy trăm, bao giờ mua xe mới? Tôi bảo này, chưa mua thì mang ra ngân hàng chỗ tôi làm mà gửi, lãi cao lắm! Để ở nhà làm gì, nhỡ ra thì khổ!”.

Hôm sau tôi ghé qua Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển (BIDV) thì nhận được ba tờ rơi. Tờ thứ nhất: Từ ngày 24/11 bổ sung sản phẩm tiền gửi dân cư với “Sản phẩm tiền gửi tiết kiệm bậc thang” và “Sản phẩm tiền gửi tiết kiệm rút gốc siêu linh hoạt”. Tờ thứ hai: “Thông báo tăng lãi suất huy động giấy tờ có giá trị đợt IV/2009". Tờ thứ ba: “Gửi tiền cao - cào liền tay - cơ may trúng lớn” - lãi suất khá cao và có cơ may trúng thưởng đi du lịch Hàn Quốc, Xinh-ga-po và nhiều giải thưởng rất có giá trị khác, áp dụng từ ngày 7/1.

Được biết, cùng với Ngân hàng Nông nghiệp Phát triển nông thôn Agribank và BIDV, Ngân hàng Công thương cũng đã điều chỉnh mạnh lãi suất huy động và chỉ đạo nhân viên tiếp thị trực tiếp cho các khách hàng. Cùng với đó là các ngân hàng tăng cường việc “giữ chân” khách hàng đang gửi tiền.

Mọi chiêu thức kể trên của các ngân hàng thương mại là dấu hiệu khởi đầu cho một “cuộc chiến” huy động tiền gửi nhằm bổ sung nguồn vốn. Điều đó là tất yếu khi mà các ngân hàng thương mại đều đã hết hạn mức cho vay, thậm chí đã cho vay vượt hạn mức.

Đứng giữa bối cảnh một bên là nhiều khách hàng “ruột” có nhu cầu vay vốn, nhiều hợp đồng tín dụng với những dự án được cho là an toàn vẫn chưa được giải ngân, bên kia là những quy định rất ngặt nghèo (cho vay quá hạn mức sẽ bị phạt nặng) thì chỉ còn con đường duy nhất là huy động nguồn tiền gửi.

Một cán bộ ngân hàng dự đoán, rất có thể sẽ tái diễn tình trạng người dân lũ lượt đi rút tiền từ ngân hàng này mang sang ngân hàng kia gửi như thời gian trước, cho dù Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã quy định trần lãi suất tiền gửi là 10,5%/năm. “Ba-ri-e "là 10,5% nhưng các ngân hàng sẽ biến tướng bằng quà tặng, khuyến mại, dự thưởng...” - người cán bộ ngân hàng này nhận định thêm. Đảo qua các bàn tiết kiệm, các phòng giao dịch của các ngân hàng thương mại, chúng tôi nhận thấy, số người rút tiền luôn đông hơn số người mang tiền đến gửi.

Giải thích cho hiện tượng này, ông Ngô Văn Hanh - Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng Công thương Yên Bái (Vietinbank) cho biết: "Tâm lý người có tiền luôn đặt ra câu hỏi và sự lựa chọn nên đầu tư vào đâu: đô la, vàng, bất động sản, chứng khoán hay gửi tiết kiệm để lấy lãi...? Trong bối cảnh vàng, đô la tăng vọt, nhiều người bỏ vốn mua nhà Hà Nội, mua đất dự án đang hốt bạc thì một bộ phận không nhỏ người dân sẽ tập trung tiền để đầu tư vào đó. Thực tế hiện nay, các ngân hàng đã ngưng cho vay thì người dân rút tiền ra để kinh doanh, để chi tiêu cũng là điều dễ hiểu”.

BIDV với nhiều chương trình khuyến mại, dự thưởng; Vietinbank với thời hạn ngắn nhưng lãi suất cao; Agribank với ưu thế mạng lưới rộng khắp, cán bộ tín dụng đông đảo... Mỗi ngân hàng thương mại đều có phương pháp và chiến thuật của mình trong cuộc chiến huy động vốn. Tuy vậy, khách hàng vẫn khó chọn được anh nào hay hơn vì biểu lãi suất cứ na ná nhau, có chăng cũng chỉ hơn, kém chút ít và với khối lượng tiền gửi không nhiều thì số lãi cũng chẳng đáng kể.

Khi “số kẹo” chỉ có hạn thì khó có thể giải quyết được bài toán ngân hàng nào cũng muốn giành phần nhiều.

Được biết, tính đến ngày 7/12 Chi nhánh Ngân hàng Công thương đã huy động trong và ngoài địa bàn được 180/200 tỷ đồng theo kế hoạch. Ngân hàng Đầu tư và Phát triển huy động được 660 tỷ/680 tỷ kế hoạch năm. Lãnh đạo các ngân hàng thương mại đều nhận định, sẽ hoàn thành vượt mức chỉ tiêu huy động vốn, cho dù tỷ lệ vượt không nhiều.

Ngân hàng sẽ cố gắng đáp ứng nhu cầu vốn của các doanh nghiệp để tập trung sản xuất và kinh doanh cuối năm cũng như chi tiêu tết cho công nhân lao động.

Tình hình huy động vốn chắc chắn sẽ được cải thiện khi qua tết Nguyên đán vì rất nhiều chương trình huy động vốn sẽ được triển khai, cũng như nguồn tiền nhàn rỗi nhiều thêm. Cùng với kế hoạch tài chính mới, tiền huy động sẽ bổ sung nguồn vốn để các dự án tiếp tục được triển khai, khắc phục tình trạng "đói" vốn hiện nay.

Lê Phiên

* Năm 2009, tổng nguồn vốn huy động của các quỹ tín dụng nhân dân trên địa bàn ước đạt 200 tỷ đồng, tăng 42,86% so với đầu năm; dư nợ cho vay đạt khoảng 175 tỷ đồng, tăng 42,27% so với đầu năm.

Yên Bái hiện có 16 quỹ tín dụng nhân dân, tổng vốn điều lệ trên 8,2 tỷ đồng, 15.862 thành viên tham gia. Hoạt động của quỹ tín dụng nhân dân trên địa bàn năm 2009 tăng trưởng khá, đáp ứng kịp thời các nhu cầu vay vốn và gửi tiền của các thành viên, bảo đảm an toàn vốn tối thiểu, khả năng chi trả, nợ xấu chỉ chiếm 1% tổng dư nợ cho vay. Q.K