Trao đổi với ông Nguyễn Minh Tiến - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện được biết, dù công tác bảo vệ và phát triển rừng đã có nhiều chuyển biến tích cực, số vụ vi phạm lâm luật đã giảm cả về số lượng lẫn mức độ nghiêm trọng nhưng với đặc thù là một huyện vùng cao, địa hình bị chia cắt bởi nhiều khe sâu, núi cao, giao thông đi lại khó khăn, dân cư phân bố thành những cụm nhỏ lẻ trên các triền núi, cùng với đó là những hạn chế về trình độ dân trí, ngôn ngữ đã gây ảnh hưởng không nhỏ tới việc bảo vệ và phát triển rừng nơi đây.

Cũng như nhiều địa phương khác, hiện nay chế độ phụ cấp cho những người tham gia công tác QLBVR ở Trạm Tấu chưa có, phụ cấp cho người làm chuyên trách công tác lâm nghiệp tại các xã, thị trấn, các trưởng thôn bản tham gia quản lý bảo vệ rừng cũng rất hạn hẹp.

Thực tế cho thấy, tại một số địa phương đặc biệt là những xã có rừng chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm quản lý Nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp dẫn đến tình trạng còn buông lỏng quản lý, không phối hợp với các cơ quan chức năng, không kiên quyết có biện pháp ngăn chặn dẫn đến hiệu quả QLBVR nói chung và quản lý lâm sản nói riêng ở địa phương còn thấp. Bên cạnh đó, do lực lượng kiểm lâm mỏng, địa bàn hoạt động rộng, phức tạp, giao thông đi lại khó khăn, trang thiết bị nghèo nàn, chế độ đãi ngộ còn thấp; cơ chế kiểm tra, kiểm soát lâm sản còn bị hạn chế nên việc bám sát cơ sở để tổ chức tuyên truyền kiểm tra, ngăn ngừa vi phạm tại gốc chưa được thường xuyên liên tục.

Tại các xã vùng cao, vùng sâu mức sống của người dân còn nghèo nên chủ yếu phải trông vào tài nguyên rừng để kiếm sống. Mặc dù hiện nay mức khoán chi trả bảo vệ rừng cho người dân đã được nâng lên 184 nghìn đồng/ha/năm nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu cuộc sống của nhân dân nên chưa tạo ra được động lực tốt để toàn dân tham gia và có trách nhiệm cao trong công tác QLBVR. Sự phối hợp liên ngành trong kiểm tra, truy quét lâm sản tuy đã được tổ chức nhưng chưa thường xuyên, đặc biệt chính quyền ở nhiều nơi vẫn coi việc QLBVR là việc của riêng cán bộ kiểm lâm nên chưa nhiệt tình, chủ động trong bảo vệ rừng.

Ông Tiến cho biết thêm: “Để công tác QLBVR có hiệu quả, tổ chức Hạt Kiểm lâm được chia thành 3 kiểm lâm tiểu khu: một là Trạm Kiểm lâm trung tâm - thị trấn Trạm Tấu, hai là Trạm Kiểm lâm Km 14 - xã Trạm Tấu, ba là Trạm Kiểm lâm Phình Hồ - xã Phình Hồ”.

Được biết, ngoài tăng cường các hoạt động kiểm soát, vận chuyển lâm sản thì giải pháp dài hơi và quan trọng của lực lượng Kiểm lâm Trạm Tấu là phải làm sao để thay đổi, nâng cao nhận thức của người dân trong QLBVR, mà muốn làm như vậy thì phải đẩy mạnh tuyên truyền các chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước nói chung và lĩnh vực bảo vệ, phát triển rừng nói riêng tới tất cả các hộ dân trong huyện. Xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm này nên ngoài tuyên truyền miệng, tuyên truyền trực tiếp tại các lớp tập huấn, cán bộ kiểm lâm còn thực hiện tuyên truyền bằng nhiều hình thức phong phú như in tờ rơi, áp phích, biển báo, biển cấm lửa, diễn tập PCCCR…

Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, kiểm soát lâm sản tại gốc và các biện pháp kỹ thuật nghiệp vụ trong QLBVR cũng cần phải được đổi mới; thường xuyên mở các đợt truy quét về khai thác, chế biến, mua bán, tàng trữ, vận chuyển lâm sản trái phép ở trên rừng và địa bàn huyện; xử lý nghiêm minh các vi phạm theo đúng quy định của pháp luật hiện hành; phối hợp với các xã, ngành chức năng tổ chức lập các chốt kiểm tra kiểm soát lâm sản ở trên trục đường giao thông từ thị trấn Trạm Tấu xuống thị xã Nghĩa Lộ, hoặc tại cửa rừng từ xã Làng Nhì xuống Phình Hồ, tại trung tâm xã Túc Đán, khu vực đường Bản Mù xuống xã Hát Lừu và kiểm tra chặt chẽ các cơ sở chế biến lâm sản trên địa bàn…

Mùa khô đã đến, Trạm Tấu lại là địa phương thường xuyên chịu ảnh hưởng của gió lào, vì thế nguy cơ cháy rừng luôn có thể xảy ra bất cứ khi nào nếu không làm tốt công tác quản lý bảo vệ rừng tận gốc. Bài học về những vụ cháy rừng trong năm 2010 đã gây ra thiệt hại không nhỏ tới nguồn tài nguyên thiên nhiên của huyện. Do vậy ngay từ lúc này, Kiểm lâm Trạm Tấu đã huy động cán bộ bám sát địa bàn nhất là những nơi có nguy cơ cháy cao khi có các đợt gió lào thổi về mạnh, nhằm phát huy phương châm 4 tại chỗ trong PCCCR.

Hùng Cường