Theo đó, việc sử dụng hiệu quả nguồn vốn ngân sách Nhà nước là góp phần kiềm chế lạm phát, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành, địa phương tập trung kinh phí cho những công trình trọng điểm, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án.

Nhiều công trình thi công cầm chừng
 
Từ đầu năm đến nay, giá vật liệu xây dựng đồng loạt tăng mạnh, giá thép xây dựng đầu năm 2011 bình quân 14,5 triệu đồng/tấn đến giữa tháng 2  tăng lên mức 16,5 triệu đồng/tấn, đến tháng 3 do tác động từ việc tăng giá điện, giá thép tiếp tục tăng lên 18 triệu đồng/tấn và thời điểm này giá thép đạt mức kỷ lục 19 triệu đồng/tấn.

Cùng với giá thép, xi măng, cát, sỏi cũng tăng giá mạnh, sỏi xây dựng đầu năm có giá 150.000đồng/m3 nay tăng lên 170.000đồng/m3, cát vàng đầu năm 100.000đồng/m3 nay lên 130.000đồng/m3, cây chống xây dựng đầu năm có 10.000đồng/cây nay cũng lên 15.000đồng/cây…

Theo đà tăng mạnh của những mặt hàng thiết yếu, chi phí nhân công, giá cước vận chuyển, tiền thuê phương tiện phục vụ thi công cũng bị đẩy lên cao khoảng 20 - 30%.

Anh Nguyễn Văn Hải - Giám đốc Công ty Cổ phần xây dựng Thành Công cho biết: “Trước đây chúng tôi ký hợp đồng với các đại lý bán sắt thép, xi măng, cát, sỏi theo từng tháng, từng quí. Tuy nhiên thời gian gần đây giá các mặt hàng này tăng mạnh nên đại lý cho báo giá từng ngày khiến chúng tôi rất bị động trong việc chuẩn bị vật liệu phục vụ thi công. Hầu hết các chi phí đầu vào của ngành xây dựng tăng cao nên các doanh nghiệp xây dựng chúng tôi gặp nhiều khó khăn. Để khắc phục vấn đề này Công ty đã huy động vay tiền mặt của các thành viên trong đơn vị để đặt tiền mua trước những vật liệu nhưng cũng chẳng thấm tháp gì”. 

Trong cơn bão giá, một số nhà thầu ký hợp đồng không điều chỉnh giá đã dừng thi công hoặc thi công cầm chừng để giảm lỗ, chờ thị trường vật liệu xây dựng bình ổn mới làm tiếp. Những nhà thầu và chủ đầu tư ký hợp đồng điều chỉnh giá cũng giãn tiến độ dự án để cân đối khả năng cấp vốn khi tổng mức đầu tư tăng cao.

Đây là nguyên nhân chính dẫn tới một số công trình xây dựng cơ bản trên địa bàn chậm tiến độ. Nhiều nhà thầu ký hợp đồng xây dựng trọn gói đều thua lỗ nặng, thậm chí có nhà thầu phải bỏ công trình vì càng làm càng lỗ. Bên cạnh đó, công tác giải phóng mặt bằng chậm cũng là một trở ngại đối với đầu tư xây dựng cơ bản. Lấy lý do lạm phát tăng cao, giá hàng hoá tăng nên nhiều chủ sử dụng đất yêu cầu mức bồi thường cao gấp nhiều lần so với quy định của Nhà nước.

Tìm hiểu tại dự án xây dựng cầu vượt lũ Ngòi Phà (Ngã ba Ba Khe) được biết các hạng mục chính tại đây đã thi công xong từ năm 2010. Tuy nhiên, khi giải phóng mặt bằng đường hai bên đầu cầu, người dân không chấp nhận giá bồi thường do Nhà nước quy định nên tiến độ công trình đang “dẫm chân tại chỗ”.

Theo đánh giá của Sở Kế hoạch và Đầu tư, hàng loạt dự án như đường Khánh Hoà - Minh Xuân (Lục Yên); cầu vượt đường sắt và đường đầu cầu đoạn từ điểm đầu dự án giao cắt với đường Yên Bái - Khe Sang đến điểm giao cắt với đường An Bình - Lâm Giang (Văn Yên)… bị chậm tiến độ bởi giải phóng mặt bằng kéo dài.

Đẩy nhanh tiến độ các công trình trọng điểm

Năm 2011, tổng vốn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn tỉnh khoảng 1.200 tỷ đồng, trong đó, vốn đầu tư phát triển chương trình mục tiêu quốc gia 186 tỷ đồng, vốn trái phiếu Chính phủ 309 tỷ đồng, vốn ngân sách Trung ương đầu tư trên địa bàn trên 700 tỷ đồng…

Thực hiện sự chỉ đạo của Chính phủ về kiềm chế lạm phát, tỉnh Yên Bái đã có những giải pháp mới trong đầu tư xây dựng cơ bản. Việc phân bổ kinh phí thực hiện theo hướng ưu tiên những công trình đã hoàn thành, công trình cấp bách.

Điển hình như năm 2011, kế hoạch phân bổ vốn cho các dự án đầu tư xây dựng các Khu công nghiệp, Cụm công nghiệp trên địa bàn là 40 tỷ đồng thì nay tỉnh bố trí tăng thêm 10 tỷ đồng, nâng mức vốn bố trí cho lĩnh vực công nghiệp lên 50,724 tỷ đồng; hay công trình tu sửa, tôn tạo, nâng cấp khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại thị xã Nghĩa Lộ tăng thêm 1,5 tỷ đồng; Cụm công trình thuỷ lợi Ca Thịnh Khánh (Trấn Yên) tăng thêm 500 triệu đồng  …

Cùng với việc rà soát các dự án đầu tư, UBND tỉnh chỉ đạo ngành chức năng giám sát chặt chẽ quy trình đấu thầu, chỉ định thầu, những hạng mục được chỉ định thầu phải giảm tối thiểu giá trị gói thầu.

Tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình xây dựng cơ bản, nhất là một số công trình trọng điểm như: tạo mặt bằng sạch cho các khu, cụm công nghiệp; đường tránh ngập thành phố Yên Bái đoạn Trung tâm Km5 - Quốc lộ 32C; đường đến trung tâm xã Bản Mù; đường Lìm Mông - Lìm Thái; Hạ tầng kỹ thuật Khu di tích lịch sử Đông Cuông...

Theo đó, các ngành chức năng cần phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố tập trung giải quyết vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, phương châm là tổ chức giải phóng mặt bằng dứt điểm từng dự án, bảo đảm các công trình đã được bố trí vốn khởi công sớm thi công nhanh, đưa công trình vào sử dụng đúng tiến độ, phát huy hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước.

 Quang Thiều