Hôm nay, gia đình bà Giàng Thị Tồng ở thôn Pá Hu, xã Pá Hu (Trạm Tấu) có mặt trên nương từ rất sớm để trồng ngô theo hướng dẫn của khuyến nông viên cơ sở. Cũng giống như các hộ khác trong thôn, trước đây, với 3ha đất này, gia đình bà chỉ trồng lúa nương nên năng suất và hiệu quả kinh tế thấp, cuộc sống gặp nhiều khó khăn.

Năm nay, có cán bộ về tận bản hướng dẫn, tuyên truyền, vận động chuyển đổi  diện tích lúa nương sang trồng ngô lại được Nhà nước hỗ trợ ngô giống và phân bón, bà Tồng đã mạnh dạn chuyển hơn 3ha đất nương sang trồng ngô. Để trồng 3ha ngô trong khung thời vụ tốt nhất, bà Tồng đã phải nhờ thêm 4 lao động nữa là anh em, con cháu trong dòng họ giúp.

Bà Tồng cho biết: “Trước đây, diện tích này nhà mình chỉ trồng lúa nương và trồng sắn, năng suất thấp nên năm nào nhà mình cũng thiếu ăn mỗi khi giáp hạt. Năm nay, có Nhà nước cho ngô giống và phân bón giúp gia đình trồng ngô. Mình cảm ơn Đảng và Nhà nước nhiều lắm! Vụ này làm hiệu quả thì sang năm không cần cán bộ huyện, xã vận động nữa, mình cũng tự nguyện làm thôi” .

Cũng như bà Tồng, vợ chồng anh Giàng A Của và chị Thào Thị Giang lên nương từ rất sớm. Năm nay là năm đầu tiên gia đình anh chị chuyển đổi 1,5ha diện tích lúa nương kém hiệu quả. Theo cách tính của chị Giang, 1ha lúa nương nếu chăm sóc tốt thì chỉ thu được 5 - 6 tạ thóc nhưng chuyển sang trồng ngô thu được từ 1,5 - 1,8 tấn ngô, đem bán cũng được từ 25 - 30 triệu đồng.

Ngô thì trồng được hai vụ sẽ mang lại thu nhập cao cho gia đình và sẽ có thêm tiền cho các con đi học, mua cái ti vi, máy khâu. Thành công từ việc chuyển đổi diện tích lúa nương kém hiệu quả sang trồng ngô là cơ sở quan trọng để gia đình chị cùng các hộ khác trong thôn vươn lên thoát nghèo.

Bí thư Đảng bộ xã Thào A Tông phấn khởi: “Năm 2013, Pá Hu có kế hoạch gieo trồng 315ha ngô xuân hè, trong đó phấn đấu chuyển đổi 50ha đất sản xuất kém hiệu quả là lúa nương và sắn sang trồng ngô. Xác định mô hình chuyển đổi có ý nghĩa lớn đối với địa phương nên Đảng bộ, chính quyền xã đã huy động các tổ chức hội, đoàn thể như Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Đoàn thanh niên giúp nhân dân các thôn, bản chuyển đổi diện tích trồng ngô với gần 100 lượt đoàn viên, hội viên tham gia”.

Là huyện vùng cao với gần 90% đồng bào Mông sinh sống, kinh tế chậm phát triển, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng bền vững đã và đang được Trạm Tấu triển khai một cách đồng bộ và mạnh mẽ. Vụ ngô xuân năm nay, huyện phấn đấu gieo trồng 2.245ha ngô, trong đó có hơn 300ha được chuyển đổi từ các diện tích đất sản xuất kém hiệu quả.

Để vận động nhân dân chuyển đổi đạt kết quả cao nhất, huyện đã thành lập Ban chỉ đạo mô hình chuyển đổi lúa nương và sắn sang trồng ngô do đồng chí Trịnh Văn Xuê - Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy làm Trưởng ban, các thành viên là trưởng các ban, ngành, khối đoàn thể và phân công nhiệm vụ cho các thành viên căn cứ vào nhiệm vụ chuyên môn để thực hiện.

Huyện đã chỉ đạo ngành nông nghiệp kịp thời cung ứng ngô giống và phân bón cho nhân dân có diện tích đất nằm trong khu vực triển khai mô hình. Không phải ngẫu nhiên mà huyện lại chọn đồng chí Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy làm Trưởng ban chỉ đạo mô hình chuyển đổi. Anh Xuê là người đã có gần 30 năm gắn bó với nông nghiệp vùng cao và gần 10 năm nắm giữ cương vị cao nhất trong ngành nông nghiệp ở đây. Anh đã từng tham gia chỉ đạo thành công mô hình sản xuất ngô hai vụ tại thôn Làng Mảnh, xã Tà Xi Láng; mô hình canh tác bền vững tại cánh đồng Nậm Tộc, thôn Tống Trong, xã Túc Đán; mô hình sản xuất lúa 2 vụ tại các cánh đồng Tàng Ghênh, xã Xà Hồ và Bản Mù.

Anh Xuê chia sẻ: “Qua quá trình chuyển đổi nhiều năm từ diện tích lúa nương kém hiệu quả sang trồng ngô, chúng tôi thấy diện tích lúa nương chuyển sang trồng ngô đạt hiệu quả kinh tế cao hơn mà lại tiết kiệm được ngày công lao động so với canh tác sắn. Hiện nay, sản phẩm ngô hạt đang được thị trường tiêu thụ mạnh. Theo tính toán của ngành chuyên môn cũng như kiểm tra thực tế tại các hộ thì chuyển 1ha sang trồng ngô sẽ tăng hiệu quả kinh tế từ 3 - 5 lần so với 1ha lúa nương và sắn. Huyện cũng xác định đây là một trong những hướng đi xóa đói, giảm nghèo bền vững cho bà con”.

Với những diện tích lần đầu tiên chuyển sang trồng ngô đồi, huyện sẽ hỗ trợ 2 triệu đồng tiền mua phân bón và hỗ trợ toàn bộ lượng ngô giống với định mức 20kg/ha. Huyện cũng đã vận động đoàn viên, thanh niên, cán bộ, công chức của huyện và xã xuống giúp các hộ neo đơn, gia đình chính sách đảm bảo gieo cấy trong khung thời vụ tốt nhất.

Qua công tác tuyên truyền, vận động của cấp ủy, chính quyền địa phương và hiệu quả thực tế mà cây ngô đem lại so với cây lúa nương và cây sắn, nhân dân rất phấn khởi và tin tưởng vào chủ trương của huyện. Bên cạnh đó, người dân đã chủ động huy động nhân lực trong gia đình và nguồn lực sẵn có để đầu tư cho nương ngô đạt hiệu quả cao nhất.

 Văn Cường