Sự phối hợp tích cực của Đảng ủy, chính quyền các xã, thị trấn, các ngành, đoàn thể từ huyện đến cơ sở triển khai kịp thời kế hoạch năm 2013 thông qua các chiến dịch, tăng cương tuyên truyền, vận động lồng ghép dịch vụ sức khỏe sinh sản (SKSS)/KHHGĐ tại 13 xã… nên số trẻ sinh ra và tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên tại Mù Cang Chải đã giảm so với cùng kỳ năm 2012.

Chị Sùng Thị Mây - Giám đốc Trung tâm DS - KHHGĐ huyện Mù Cang Chải cho biết: "Công tác dân số nơi đây luôn gặp khó khăn, nhất là tình trạng sinh con thứ 3 trở lên vẫn diễn ra khá phổ biến. Xác định, ngoài tuyên truyền, vận động nhân dân, đặc biệt là đồng bào Mông, địa phương phải có những chính sách hỗ trợ, động viên kịp thời những điển hình thực hiện tốt chính sách dân số. Từ đầu năm 2013, Trung tâm đã chủ động tham mưu cho huyện xây dựng quy định khen thưởng những nơi làm tốt, với các mức như: một thôn 1 năm không có người sinh con thứ 3 trở lên sẽ được thưởng 1 triệu đồng, 2 năm thì thưởng 2 triệu đồng và cứ thể các thôn, bản càng duy trì được nhiều năm không sinh con 3 thì số tiền thưởng được nâng lên tương xứng đã góp phần giảm trường hợp sinh con thứ 3 trở lên".

Ngoài tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương ban hành các văn bản, hướng dẫn chỉ đạo, triển khai thực hiện các hoạt động dân số đến các xã, thị trấn trong huyện, Trung tâm DS - KHHGĐ còn chủ động đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, tư vấn tại tất cả các thôn, bản.

Hàng tháng, đội ngũ cán bộ chuyên trách, cộng tác viên theo dõi có trách nhiệm xuống toàn bộ các thôn, bản nắm rõ số sinh, số khẩu, phụ nữ mang thai, các đối tượng có nguy cơ sinh thêm con cao…, tổ chức các chiến dịch, lồng ghép cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ đợt I và II tới 100% các xã, phối hợp với Đài Truyền thanh - Truyền hình huyện tăng thời lượng phát sóng về vấn đề dân số, thực hiện tốt chế độ báo cáo hàng tháng, quý, tổng hợp và thông tin kịp thời về tình hình biến động dân số…

Qua đó, từ đầu năm 2013 đến nay, toàn huyện có 994 trẻ được sinh ra, giảm 28 trẻ so với cùng kỳ năm trước, 183 trẻ là con thứ 3, chiếm 18,4%, giảm 13 trẻ so với cùng kỳ năm 2012… Các biện pháp tránh thai hiện đại được người dân áp dụng khá tốt như: đình sản 23 ca, đặt vòng 1.250 ca, tiêm thuốc tránh thai 400 trường hợp, uống thuốc tránh thai 1.100 trường hợp, sử dụng bao cao su 1.000 trường hợp…; 2.913 lượt phụ nữ được khám thai, 3.748 lượt khám phụ khoa…

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác DS - KHHGĐ huyện Mù Cang Chải cũng gặp phải những khó khăn nhất định: nguồn lực cho tuyên truyền, vận động, tư vấn chưa đáp ứng yêu cầu, chế độ cho cán bộ chuyên trách và cộng tác viên dân số còn thấp, vẫn còn tình trạng cán bộ, đảng viên vi phạm chính sách về dân số (cán bộ địa chính, 2 đảng viên, 2 đại biểu HĐND, 1 trưởng bản), nhiều trường hợp sinh con một bề, nhất là con gái vẫn cố tình sinh con thứ 3…

Đặc biệt, khó khăn nhất trong công tác dân số hiện nay tại Mù Cang Chải chính là sự hỗ trợ người nghèo chưa sát thực. Một gia đình cận nghèo nhưng lại làm tốt công tác KHHGĐ, họ chỉ sinh 2 con thì lại không được khen thưởng, trong khi những hộ đông nhân khẩu, lười lao động nhưng khi rà soát chia bình quân thu nhập thì nghiễm nhiên họ trở thành đối tượng nghèo và được thụ hưởng các khoản hỗ trợ nghèo… đã tác động không nhỏ đến suy nghĩ của người vùng cao. Càng đẻ nhiều càng được hỗ trợ, vậy tại sao không đẻ để được hỗ trợ?

Để góp phần giảm sinh, đặc biệt là tình trạng sinh con thứ 3 trở lên ở Mù Cang Chải, ngoài tập trung đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền trực tiếp tại các hộ gia đình, rà soát các đối tượng có nguy cơ sinh đẻ cao, hỗ trợ nguồn kinh phí cho công tác dân số và những người làm công tác dân số, có chế tài xử phạt nghiêm đối với những cán bộ, đảng viên vi phạm chính sách… cần thực hiện nghiêm túc việc bình xét hộ nghèo, có khen thưởng và xử phạt rõ ràng, nhất là cấp ủy, chính quyền cơ sở khi rà soát danh sách hộ nghèo phải làm triệt để và không hỗ trợ những hộ gia đình cố tình sinh thêm con để được hưởng trợ cấp… Có như vậy, công tác dân số nơi đây mới có sự chuyển biến tích cực.

An Nguyên