Rất nhiều người dân xã Phúc Sơn, huyện Văn Chấn còn chưa quên vụ án đau lòng xảy ra đối với em Lò Thị V. sinh năm 1997. Vào khoảng giữa tháng 8/2013, Lò Thị V. được bố đẻ sai đi mua thuốc lào tại quán cách nhà khoảng 100m. Trên đường đi, V. đã bị hai đối tượng là: Lò Văn Thắng sinh năm 1996 và Hoàng Văn Quân sinh năm 1988, đều có hộ khẩu thường trú tại xã Phúc Sơn, huyện Văn Chấn bắt gặp và thay nhau hãm hiếp.

Tại cơ quan công an, các đối tượng này khai nhận, do biết em Lò Thị V. bị tâm thần từ nhỏ và không có khả năng chống cự nên đã tìm cách dụ dỗ và ép buộc em V. phải quan hệ với mình. Dư luận càng phẫn nộ hơn khi biết V. là chị họ của Lò Văn Thắng.

Một vụ án xâm hại trẻ em không thể không nhắc đến là vụ án Sùng A Dê sinh năm 1994, trú tại thôn Tà Ghênh, xã Bản Mù, huyện Trạm Tấu hiếp dâm cháu Sùng Thị C. sinh năm 2004. Theo tài liệu của cơ quan cảnh sát điều tra, ngày 23/12/2013, Sùng A Dê đi chơi về muộn nên đã đến nhà họ hàng để ngủ nhờ. Đến khoảng 4 giờ sáng, lợi dụng mọi người trong nhà đã ngủ say, Sùng A Dê đã lẻn vào buồng ngủ của cháu Sùng Thị C. ép cháu quan hệ với mình.

Trên đây chỉ là 2 trong số 12 vụ án XHTDTE mà lực lượng công an Yên Bái khám phá trong 6 tháng đầu năm 2014, tăng hơn 4 vụ so với cùng kỳ năm 2013. Trong số các vụ án xảy ra thì trên 50% là án hiếp dâm trẻ em. Theo các cơ quan chức năng, tình trạng XHTDTE hiện đang diễn ra hết sức nghiêm trọng và có xu hướng gia tăng cả về số vụ và tính chất, mức độ của hành vi phạm tội.

Trước đây, tình trạng này xảy ra chủ yếu ở vùng sâu, vùng xa, những khu vực dân cư thưa thớt, hẻo lánh, trình độ dân trí thấp nhưng hiện nay, ngày càng nhiều vụ án được phát hiện ở các địa bàn trung tâm. Theo Trung tá Phạm Anh Sơn - Phó trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội Công an tỉnh, một trong những nguyên nhân khiến tình trạng XHTDTE trên địa bàn tỉnh gia tăng là do sự thiếu quản lý, chăm sóc và giáo dục của gia đình đối với các em, khiến các em dễ dàng bị những kẻ xấu dụ dỗ, lừa gạt và lợi dụng.

Bên cạnh đó, còn những nguyên nhân khác như: do điều kiện kinh tế, trình độ hiểu biết pháp luật, phong tục, tập quán lạc hậu của một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số, sự tác động của các văn hóa phẩm đồi trụy... Và không ít trường hợp trong số các vụ án, một phần lỗi lại thuộc về chính các em. Chỉ vì ham ăn chơi, đua đòi, lười lao động, một số em đã chấp nhận đánh đổi cả danh dự, nhân phẩm.

Trước thực trạng gia tăng số vụ án XHTDTE, các lực lượng chức năng Công an tỉnh đã tăng cường nhiều biện pháp đấu tranh, ngăn chặn và từng bước đẩy lùi vấn nạn này; tổ chức hàng trăm buổi tuyên tuyền, phổ biến, giáo dục pháp luật dưới nhiều hình thức cho nhân dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn; tăng cường nắm tình hình tại những nơi có nguy cơ cao về XHTDTE, kịp thời tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương những biện pháp thiết thực từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân; tuyên truyền các thủ đoạn hoạt động của loại tội phạm này, góp phần hạn chế đến mức thấp nhất các nguy cơ phát sinh loại tội phạm này... Tuy nhiên, quá trình đấu tranh cũng còn gặp rất nhiều khó khăn.

Theo Đại úy Đặng Quang Trí - Phó đội trưởng Đội Cảnh sát điều tra hướng dẫn án xâm phạm về nhân thân, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội Công an tỉnh, khó khăn lớn nhất là sự e ngại của gia đình, bản thân người bị hại nên họ không chủ động tố cáo, thậm chí còn tìm cách che giấu các hành vi phạm tội hoặc có vụ án bị hại 2 - 3 năm sau mới đến cơ quan công an để tố cáo, gây rất nhiều khó khăn cho công tác thu thập chứng cứ cũng như đấu tranh để chứng minh hành vi phạm tội của các đối tượng này. Vì vậy, quần chúng nhân dân khi phát hiện thấy hành vi XHTDTE nên báo ngay cho lực lượng chức năng để kịp thời có những biện pháp ngăn chặn hoặc xử lý thích hợp nhằm bảo đảm sự nghiêm minh của pháp luật và tạo sự răn đe đối với các đối tượng khác. Bên cạnh đó, lực lượng chức năng cũng cần có biện pháp bảo đảm bí mật cho bản thân người bị hại và người cung cấp thông tin tố giác hành vi phạm tội của các đối tượng.

Qua các vụ án XHTDTE cho thấy, đối tượng thực hiện hành vi đa phần đều có mối quan hệ quen biết với gia đình nạn nhân. Chính vì vậy, không mấy gia đình cảnh giác, đề phòng trước những đối tượng này. Nạn nhân thường là các cháu nhỏ hoặc những người không có đầy đủ khả năng để tự bảo vệ mình trước sự xâm hại của các đối tượng cũng như trước pháp luật. Nhiều cháu vì bị đối tượng đe dọa nên đã giấu gia đình và mặc nhiên trở thành nạn nhân của hành vi xâm phạm tình dục trong thời gian dài.

Bộ luật Hình sự quy định: Trong từng trường hợp phạm tội, tùy thuộc vào hành vi phạm tội cụ thể, tương ứng với mỗi tội danh thì mức hình phạt đối với các đối tượng xâm hại trẻ em nói chung thấp nhất từ 6 tháng đến 3 năm tù, cao nhất có thể lên đến chung thân hoặc tử hình đối với tội cưỡng dâm hoặc hiếp dâm trẻ em. Bên cạnh pháp luật xử lý nghiêm minh các đối tượng phạm tội thì phòng ngừa, phát hiện sớm, can thiệp kịp thời để giảm thiểu hoặc loại bỏ các nguy cơ trẻ bị xâm hại tình dục là việc làm cấp bách để tránh xảy ra những vụ án đau lòng.

Đỗ Huy