Luật Công chứng năm 2014 đã kế thừa những quy định còn phù hợp của Luật Công chứng năm 2006, đồng thời, bổ sung một số quy định mới nhằm nâng cao chất lượng hoạt động công chứng và đội ngũ công chứng viên, hoàn thiện một bước thể chế công chứng theo định hướng xã hội hóa, góp phần bảo vệ tốt hơn quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức tham gia các hợp đồng, giao dịch. Phóng viên (PV) Báo Yên Bái đã có cuộc phỏng vấn đồng chí Trần Văn Tường - Phó giám đốc Sở Tư pháp về vấn đề này.

PV: Xin đồng chí cho biết những điểm mới đáng chú ý của Luật Công chứng năm 2014?.

Đồng chí Trần Văn Tường: Một trong những điểm mới đáng chú ý của Luật Công chứng năm 2014 là phạm vi công chứng được mở rộng hơn so với Luật Công chứng năm 2006. Công chứng viên được công chứng bản dịch, chịu trách nhiệm bảo đảm nội dung bản dịch là chính xác, không vi phạm pháp luật, không trái đạo đức xã hội. Bên cạnh đó, công chứng viên cũng được chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký trong giấy tờ, văn bản và việc chứng thực này thực hiện theo quy định của pháp luật về chứng thực. Quy định này đã tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân trong việc lựa chọn cơ quan có thẩm quyền chứng thực giấy tờ, văn bản, góp phần giảm bớt sự quá tải của phòng tư pháp cấp huyện và UBND cấp xã trong việc chứng thực.

Về công chứng viên, Luật Công chứng năm 2014 kéo dài thời gian đào tạo nghề công chứng viên lên thành 12 tháng thay vì 6 tháng như quy định tại Luật Công chứng năm 2006. Đây là thời gian cần thiết để trang bị kiến thức, rèn luyện kỹ năng hành nghề cho những công chứng viên tương lai, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động công chứng ở nước ta.

Về tổ chức hành nghề công chứng, Luật khuyến khích phát triển văn phòng công chứng (VPCC) theo định hướng xã hội hóa. Về quản lý Nhà nước, Luật đã phân định rõ trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước về công chứng phù hợp với nhiệm vụ được giao, tăng cường trách nhiệm của UBND cấp tỉnh và xác định rõ vai trò, trách nhiệm của Sở Tư pháp trong việc giúp UBND cấp tỉnh quản lý hoạt động công chứng tại địa phương. Ngoài những quy định trên, Luật cũng sửa đổi, bổ sung nhiều quy định như: nguyên tắc hành nghề công chứng, giá trị pháp lý của văn bản công chứng và các hành vi bị nghiêm cấm...

Luật được ban hành đã tạo nên bước ngoặt lớn trong hoạt động công chứng vì đã khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật Công chứng năm 2006, tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động công chứng theo chủ trương xã hội hóa, từng bước phát triển nghề công chứng Việt Nam phù hợp với thông lệ quốc tế.

PV: Được biết, Luật Công chứng 2014 có nhiều quy định mở rộng quyền cho công chứng viên và siết chặt đào tạo nghề công chứng. Xin đồng chí nói rõ hơn về vấn đề này?

Đồng chí Trần Văn Tường: Luật Công chứng năm 2014 quy định, công chứng viên có quyền chứng nhận tính chính xác, hợp pháp của bản dịch giấy tờ, văn bản từ tiếng Việt sang tiếng nước ngoài và ngược lại theo quy định của pháp luật. Việc dịch giấy tờ, văn bản từ tiếng Việt sang tiếng nước ngoài hoặc từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt để công chứng phải do người phiên dịch là cộng tác viên của tổ chức hành nghề công chứng thực hiện. Cộng tác viên phải là người tốt nghiệp đại học ngoại ngữ hoặc đại học khác thông thạo thứ tiếng nước ngoài đó. Cộng tác viên phải chịu trách nhiệm đối với tổ chức hành nghề công chứng về tính chính xác, phù hợp của nội dung bản dịch do mình thực hiện. Công chứng viên còn được chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký trong giấy tờ, văn bản. Việc chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký trong giấy tờ, văn bản thực hiện theo quy định của pháp luật về chứng thực. 

Luật Công chứng năm 2014 cũng siết chặt đào tạo nghề công chứng như: tăng thời gian đào tạo nghề công chứng lên 12 tháng; những người được miễn đào tạo nghề công chứng nếu là thẩm phán, kiểm sát viên, điều tra viên, luật sư thì phải có thời gian hành nghề từ 5 năm trở lên, đồng thời, phải tham gia khóa bồi dưỡng nghề công chứng 3 tháng; được phép chuyển nhượng VPCC. Luật cũng quy định VPCC được chuyển nhượng cho các công chứng viên khác khi công chứng viên nhận chuyển nhượng VPCC đã hành nghề công chứng từ 2 năm trở lên đối với người dự kiến sẽ tiếp quản vị trí trưởng VPCC; cam kết hành nghề tại VPCC mà mình nhận chuyển nhượng; cam kết kế thừa quyền và nghĩa vụ của VPCC được chuyển nhượng. Công chứng viên đã chuyển nhượng sẽ không được phép tham gia thành lập VPCC mới trong thời hạn 5 năm kể từ ngày chuyển nhượng.

PV: Luật Công chứng năm 2014 có nhiều quy định khuyến khích phát triển các VPCC. Vậy, theo Luật mới, quyền hạn và nhiệm vụ của VPCC có gì đổi mới, thưa đồng chí? 

Đồng chí Trần Văn Tường: Luật Công chứng năm 2014 chỉ cho phép VPCC được thành lập theo một loại hình công ty hợp danh và quy định rõ VPCC không có thành viên góp vốn. Tổ chức và hoạt động của VPCC phải tuân theo quy định của  Luật này và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan đối với loại hình công ty hợp danh. Một điểm mới nữa trong Luật đó là tên gọi của VPCC phải bao gồm cụm từ VPCC kèm theo họ tên của trưởng văn phòng hoặc họ tên của một công chứng viên hợp danh khác, không được trùng hoặc gây nhầm lẫn với tên của tổ chức hành nghề công chứng khác, không được vi phạm truyền thống lịch sử, văn hoá, đạo đức và thuần phong mỹ tục của dân tộc.

PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Quỳnh Nga (Thực hiện)