Thực hiện Quyết định số 1235/QĐ-TTg ngày 3/8/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em giai đoạn 2016 - 2020, nhiều năm qua, tỉnh Yên Bái đã thường xuyên duy trì hoạt động của các câu lạc bộ trẻ em nòng cốt, diễn đàn trẻ em các cấp, sự kiện sáng kiến chấm dứt bạo lực trẻ em, hỗ trợ hoạt động Hội đồng trẻ em cấp tỉnh… từ đó tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích, thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em ở các địa phương trong tỉnh, giúp các em bày tỏ quan điểm, nguyện vọng của mình.
Chị Đoàn Thị Mai - trợ lý Dự án Chấm dứt bạo lực trẻ em thuộc Chương trình vùng huyện Văn Chấn tâm sự: "Trong những chuyến khảo sát tại các thôn, bản tại các xã đặc biệt khó khăn nằm trong khuôn khổ của Dự án, chúng tôi được tiếp xúc, lắng nghe và tiếp thu các ý kiến, nguyện vọng của rất nhiều trẻ em. Dù còn nhiều khó khăn, thiếu thốn về vật chất nhưng khi được hỏi em cần gì để thay đổi cuộc sống thì gần như 100% trẻ em được hỏi không nhắc tới hoặc đặt vấn đề cơm no, áo ấm đằng sau mong muốn được người lớn lắng nghe và tôn trọng ý kiến của bản thân các em".
Có thể thấy, trẻ em dù ở vùng thấp hay vùng cao, dù được hưởng đầy đủ điều kiện về kinh tế hay nghèo khó thì đều có mong muốn hàng đầu là được lắng nghe, được tự do bày tỏ quan điểm về tất cả các vấn đề có tác động đến trẻ. Đó là nhu cầu, nguyện vọng của trẻ và cũng là một trong bốn nhóm quyền của trẻ bên cạnh quyền sống, quyền được bảo vệ, quyền được phát triển.
Ngoài trách nhiệm, vai trò của gia đình, để thúc đẩy quyền tham gia của trẻ, nhiều năm qua, tỉnh đã duy trì hoạt động của các câu lạc bộ trẻ em nòng cốt tại các huyện Lục Yên, Văn Yên, Trạm Tấu, Văn Chấn, thị xã Nghĩa Lộ giúp trẻ nâng cao năng lực bảo vệ trẻ em tại cộng đồng, có kỹ năng ứng phó trước những rủi ro, thể hiện quyền tham gia, bày tỏ nguyện vọng, nói lên tiếng nói của mình.
Bên cạnh đó, để trẻ được tự do phát biểu, suy nghĩ, hội họp và tiếp cận thông tin, thúc đẩy lợi ích tốt nhất của trẻ và tăng cường sự phát triển cá nhân, các hoạt động thường niên: diễn đàn trẻ em các cấp, sáng kiến do trẻ khởi xướng, liên hoan thiếu nhi nghèo vượt khó, hỗ trợ hoạt động hội đồng trẻ em cấp tỉnh được tổ chức.
Ghi nhận tại Diễn đàn trẻ em tỉnh năm 2019 vừa qua có thể nhận thấy quyền tham gia của trẻ em đã được thực hiện một cách nghiêm túc với sự tham gia của 160 trẻ đại diện cho trên 200.000 trẻ em trên địa bàn tỉnh.
Với chủ đề "Trẻ em với các vấn đề về trẻ em”, trẻ em đã đưa ra 8 thông điệp về xây dựng môi trường sống từ gia đình, nhà trường cho đến xã hội lành mạnh cho trẻ em bằng các sản phẩm truyền thông trưng bày (tranh vẽ) và truyền thông qua hình thức nghệ thuật sân khấu hóa.
Đại biểu trẻ em cũng đặt nhiều câu hỏi cho lãnh đạo các sở, ngành, đơn vị liên quan như: cơ quan chức năng sẽ bảo vệ, chăm sóc trẻ bị xâm hại tình dục như thế nào; biện pháp giảm thiểu lao động trẻ em; giải pháp phòng tránh, chấn chỉnh tình trạng bạo lực học đường và hút thuốc trong nhà trường...
Đây cũng là dịp để các ngành chức năng nhìn nhận, đánh giá lại công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em thuộc trách nhiệm của mình.
Ngoài ra, với mục tiêu nâng cao năng lực trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện pháp luật, chính sách về bảo đảm quyền tham gia của trẻ em cho các cấp chính quyền, các tổ chức, trong năm 2018, tỉnh đã tổ chức tập huấn nâng cao năng lực thúc đẩy quyền tham gia của trẻ cho 90 giáo viên phụ trách Đội, cán bộ Đoàn Thanh niên, 90 trẻ trong các câu lạc bộ trường học tại các huyện Trấn Yên, Lục Yên và thị xã Nghĩa Lộ.
Thực hiện thúc đẩy quyền tham gia của trẻ sẽ là một phương tiện quan trọng để trẻ em được sống trong xã hội như những công dân năng động và góp phần thay đổi mối quan hệ quyền lực giữa trẻ em và người lớn.
Hoài Anh
