Trên mảnh đất hình chữ S nói chung và vùng quê Yên Bái nói riêng, tinh thần đại đoàn kết đã trở thành truyền thống quý báu, dù Công giáo hay Phật giáo, dù có đạo hay không có đạo, mọi người đều là con dân đất Việt, đều bình đẳng trước pháp luật và đều tôn trọng tự do tín ngưỡng của nhau. Thống kê cho thấy, trên địa bàn tỉnh Yên Bái có gần 40 chức sắc và hơn 60 nghìn tín đồ Công giáo. Đồng bào được sinh hoạt một cách tự do, được thỏa nguyện tấm lòng kính Chúa, yêu nước và đặc biệt, được hòa mình vào mọi phong trào thi đua, đặc biệt là Phong trào thi đua "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, sống tốt đời, đẹp đạo” do Ủy ban đoàn kết Công giáo Việt Nam phát động.
Có thể nói, đồng bào Công giáo tỉnh phần lớn là những người nông dân sống ở nông thôn, với sản xuất nông, lâm nghiệp là chủ yếu. Tuy gặp rất nhiều khó khăn do ảnh hưởng của thiên tai, bão lũ, nhất là những năm gần đây phải đối mặt với đại dịch Covid-19 nhưng đồng bào Công giáo trong toàn tỉnh tích cực tham gia phong trào thi đua lao động sản xuất, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Đây là một trong những nội dung trọng tâm của Cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” do Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam chủ trì và phát động và cũng là một trong 8 nội dung của Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, sống tốt đời đẹp đạo” do Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam phát động.
Đồng bào Công giáo đã tích cực tham gia lao động sản xuất, phát huy tinh thần đoàn kết, cần cù lao động, sáng tạo, tương thân, tương ái, giúp đỡ nhau phát triển kinh tế vươn lên thoát nghèo, nhiều hộ đồng bào Công giáo đã xây dựng được các mô hình phát triển kinh tế cho thu nhập ổn định và giải quyết việc làm cho người dân trong cộng đồng. Tiêu biểu như: hộ ông Bùi Chí Nam thuộc Giáo xứ Bảo Ái, xã Bảo Ái, huyện Yên Bình; ông Nguyễn Công Thần, Linh mục quản xứ xã Phình Hồ, huyện Trạm Tấu phát triển kinh tế hộ gia đình với mô hình trồng cây ăn quả, trồng rừng thu nhập trên 50 triệu đồng/năm; hộ ông Nguyễn Văn Quyền - Giáo xứ Bảo Long, huyện Trấn Yên chế biến chè, tạo việc làm cho hàng trăm lao động...
Thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp đã phối hợp tuyên truyền tới đồng bào Công giáo tích cực tham gia thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, gắn việc triển khai cuộc vận động với các phong trào như: phòng, chống tội phạm, ma túy, mại dâm; Phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, bảo đảm trật tự an toàn giao thông, tham gia bảo vệ môi trường, chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công, người nghèo có hoàn cảnh khó khăn.
Hưởng ứng Cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” do Ủy ban MTTQ Việt Nam phát động, đồng bào Công giáo nói chung và các giáo xứ, giáo họ trong tỉnh đã đồng thuận, tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh bằng các hoạt động thiết thực như: hiến đất đai, ủng hộ kinh phí, đóng góp ngày công xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông nông thôn, nhà văn hóa..., tiêu biểu như: hộ ông Trần Ngọc Hiến ở thôn Đoàn kết, xã Âu Lâu, thành phố Yên Bái; hộ ông Nguyễn Văn Sự, thuộc giáo xứ Quy Mông, thôn Tân Thành, xã Quy Mông đã hiến 1.250 m2 đất làm đường giao thông nông thôn và xây Trường Mầm non xã Quy Mông...
Xây dựng đời sống văn hóa là một trong những nội dung trong Phong trào thi đua "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, sống tốt đời đẹp đạo” đã được đồng bào Công giáo hưởng ứng mang lại những kết quả cao như mô hình "Cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền", xây dựng giáo xứ, giáo họ tiên tiến, vận động giáo dân tích cực tham gia Phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, đấu tranh phòng chống các tệ nạn xã hội, xây dựng cộng đồng dân cư hòa thuận, thống nhất.
Cùng với đó, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên đã tuyên truyền, vận động đồng bào Công giáo tích cực thực hiện nếp sống văn hóa, ứng xử văn minh, thực hiện tốt các quy ước, hương ước, nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội; tổ chức tốt các hoạt động nhân các dịp lễ trọng của tôn giáo như: Lễ Phục sinh, Lễ Giáng sinh. Những đóng góp của đồng bào Công giáo trong xây dựng đời sống văn hóa được khẳng định bằng kết quả. Đó là, hàng năm, có 100% thôn, tổ dân phố vùng đồng bào Công giáo đăng ký xây dựng thôn, tổ dân phố văn hóa, có 98% số hộ đăng ký phấn đấu đạt gia đình văn hóa. Nhân kỷ niệm ngày truyền thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (ngày 18/11 hàng năm), nhiều thôn, tổ dân phố trong đồng bào Công giáo được công nhận thôn, tổ dân phố văn hóa, nhiều hộ đồng bào Công giáo được công nhận gia đình văn hóa và được khen thưởng trong Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc ở thôn, tổ dân phố.
Một trong những phong trào tiêu biểu mà bà con đồng bào Công giáo trên địa bàn tỉnh Yên Bái hưởng ứng rất tích cực và thu được nhiều kết quả tốt chính là phong trào đoàn kết chấp hành pháp luật, bảo đảm an toàn xã hội. Đại bộ phận đồng bào Công giáo luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành quản lý của các cấp chính quyền, chấp hành thực hiện tốt nghĩa vụ công dân, tích cực tham gia và hoạt động chính trị xã hội, MTTQ và các tổ chức đoàn thể thường xuyên phối hợp với chính quyền phổ biến, tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân về chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để mọi người đều được phát huy dân chủ, giữ gìn kỷ cương sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật, thể hiện là những tấm gương sáng của các xứ họ đạo như: Giáo họ Đại Phác, Giáo họ An Thịnh, Giáo họ thị trấn Mậu A, huyện Văn Yên; Giáo họ Nhân Nghĩa, Bảo Long, Đại Thắng huyện Trấn Yên.
Cá nhân tiêu biểu như: ông Nguyễn Văn Quyền - Giáo xứ Bảo Long, huyện Trấn Yên; ông Phạm Văn Huy, ông Vũ Thanh Sơn thuộc họ giáo Mậu Đông, thôn Đoàn Kết, xã Mậu Đông, huyện Văn Yên; ông Vũ Xuân Chiến, ông Vũ Đức Cảnh, Giáo họ Mậu Đông, thôn Đoàn Kết, xã Mậu Đông, huyện Văn Yên; ông Vàng A Thào ở xã Suối Bu, huyện Văn Chấn, ông Đỗ Văn Giang ở thị trấn Nông trường Liên Sơn, huyện Văn Chấn; ông Phạm Thế Truyền ở xã Tân Thịnh, huyện Văn Chấn... Các vị chức sắc, chức việc và đồng bào giáo dân đều hòa mình vào Phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, sống có trách nhiệm với cộng đồng dân cư.
Còn rất nhiều phong trào lớn mà đồng bào Công giáo đã đoàn kết, hòa mình tổ chức thực hiện và đạt được những kết quả rất tích cực, đóng góp vào sự phát triển của vùng quê Yên Bái. Trong tiếng chuông nhà thờ ngân vang, người người, nhà nhà tươi vui, chúc nhau an lành. Ai ai cũng cảm thấy Giáng sinh ấm áp và quên đi giá lạnh, có lẽ cảm nhận ấy đến từ tinh thần đoàn kết, bác ái và sống phúc âm trong lòng dân tộc.
Giáo họ Tân Tiến tham gia giữ gìn an ninh trật tự
Phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (BVANTQ)” trên địa bàn xã Xuân Ái, huyện Văn Yên phát triển sâu rộng; ý thức chấp hành chủ trương, chính sách của người dân ngày càng được nâng lên; tội phạm luôn được kiềm chế và giảm theo từng năm; đặc biệt, năm 2022 và năm 2023, không để xảy ra vụ việc phạm pháp hình sự nào. Xuân Ái có nhiều mô hình, điển hình tiên tiến về an ninh trật tự (ANTT); trong đó, có mô hình "Giáo họ Tân Tiến đoàn kết, tham gia phòng chống tội phạm, giữ gìn ANTT ở khu dân cư”, tuy mới ra mắt tháng 8/2023 nhưng đã thu được nhiều kết quả tốt.
Với phương châm "Sống tốt đời, đẹp đạo”, "Sống phúc âm trong lòng dân tộc”, các thành viên tham gia mô hình, linh mục chính xứ, Ban hành giáo, tập trung thông tin, tuyên truyền về nội dung, ý nghĩa, mục đích của mô hình tới từng gia đình, đến mỗi bà con giáo dân; phối hợp với lực lượng công an vận động, hướng dẫn giáo dân tham gia Phong trào "Toàn dân BVANTQ”; chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, hương ước, quy ước thôn. Trong những ngày lễ, linh mục chính xứ thường xuyên lồng ghép nội dung về phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh, tố giác tội phạm vào các buổi giảng đạo, từ đó nâng cao nhận thức, tinh thần cảnh giác cho giáo dân.
Với sự vào cuộc tích cực của thành viên Ban Chỉ đạo, sự hưởng ứng tích cực của giáo dân, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tiếp tục được duy trì và có nhiều chuyển biến tích cực. Tội phạm được kiềm chế, những hành vi vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội (TNXH) của người dân có chiều hướng giảm; ý thức tham gia giữ gìn ANTT, tố giác tội phạm của giáo dân được nâng lên.
Có thể khẳng định, đồng bào Công giáo ở Xuân Ái nói chung và Tân Tiến nói riêng luôn thực hiện đầy đủ quyền, nghĩa vụ công dân, chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương, quy ước của khu dân cư; tích cực tham gia Phong trào "Toàn dân BVANTQ”, đấu tranh phòng, chống tội phạm, TNXH, quản lý giáo dục, giúp đỡ người lầm lỗi ở khu dân cư; tích cực hưởng ứng chương trình giảm hộ nghèo, tăng hộ khá, đoàn kết, tương trợ xóm giềng, hưởng ứng Phong trào "Đền ơn đáp nghĩa”, từ thiện nhân đạo; thực hiện nếp sống văn hóa ở khu dân cư, gia đình hòa thuận, chăm lo phụng dưỡng người già, không có bạo lực gia đình, thực hiện bình đẳng giới, nuôi con khỏe, dạy con ngoan, không để con em vi phạm pháp luật và mắc tệ nạn xã hội.
Đồng chí Phạm Duy Thịnh - Trưởng Công an huyện Văn Yên cho biết: "Tuy mô hình phòng chống tội phạm trong Công giáo mới hoạt động trong thời gian ngắn nhưng đã phát huy tác dụng tích cực, rõ nét trong thực tế đời sống. Các thành viên trong Ban Chỉ đạo đã thể hiện được vai trò, trách nhiệm của mình; bám sát vào các tiêu chí đánh giá khu dân cư an toàn về ANTT và những quy định mà mô hình đặt ra để vận động bà con giáo dân; hình thức tuyên truyền đa dạng thông qua hệ thống truyền thanh cơ sở, các hội nghị thôn, sinh hoạt tổ ANTT, các buổi giảng giáo lý và hội họp của hội đồng giáo xứ, giáo họ…”.
Việc thực hiện mô hình còn gắn liền với các phong trào tự phòng, tự quản, tự bảo vệ, tự hòa giải. Cấp ủy, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể từ xã đến thôn phối hợp với chức sắc, chức việc, người có uy tín trong giáo xứ, giáo họ đẩy mạnh tuyên truyền, vận động giáo dân thực hiện tốt quyền, nghĩa vụ của công dân theo đường hướng "Sống tốt đời, đẹp đạo”, "Sống phúc âm trong lòng dân tộc”. Do làm tốt công tác tuyên truyền, vận động tại Giáo họ nên khi triển khai mô hình, 100% hộ dân ký kết tích cực tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm, TNXH, cảm hóa, giáo dục, giúp đỡ người lầm lỗi, xây dựng khu dân cư an toàn về ANTT.
Giáo họ bảo đảm ANTT tốt, không có tội phạm, không có vụ việc phức tạp kéo dài. Đặc biệt, quần chúng nhân dân đã cung cấp 9 nguồn tin có giá trị, giúp lực lượng công an đấu tranh, giải quyết kịp thời 6 vụ việc liên quan đến ANTT; giúp đỡ người nghiện tự cai tại cộng đồng, đưa 2 người đi chữa bệnh bắt buộc; tổ chức hòa giải thành công 3 việc mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân không để phát sinh mâu thuẫn kéo dài. Tham gia phối hợp với chính quyền địa phương, tổ chức đoàn thể, cơ quan đóng trên địa bàn quản lý giúp đỡ 8 đối tượng chấp hành xong án phạt tù và 2 trường hợp chấp hành xong quyết định cai nghiện bắt buộc trở về địa phương, tạo điều kiện thuận lợi hỗ trợ lao động, sản xuất và phát triển kinh tế.
Từ khi triển khai xây dựng mô hình, năm 2022 - 2023, tình hình phạm pháp hình sự được kéo giảm, không để xảy ra các vụ việc phức tạp cũng như xảy ra vụ việc có các hành vi vi phạm từ tội phạm nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng diễn ra trên địa bàn. Nội dung mô hình "Giáo họ Tân Tiến đoàn kết, tham gia phòng chống tội phạm, giữ gìn ANTT ở khu dân cư” còn được các ngành, đoàn thể, giáo xứ, giáo họ lồng ghép vào nhiều phong trào thi đua yêu nước, như: "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, "Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, "Đền ơn đáp nghĩa”, "Khuyến học, khuyến tài”..., góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc và xây dựng đời sống văn hóa.
Biểu dương, khen thưởng những giáo dân tích cực hưởng ứng Phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” ở xã Xuân Ái, huyện Văn Yên.
Giáo dân Mông Sơn gương mẫu xây dựng nông thôn mới
Những ngày này, đồng bào giáo dân xã Mông Sơn đang cùng với bà con nhân dân, các tổ chức chính trị xã hội thực hiện Kế hoạch số 176 của Huyện ủy Yên Bình về phát động thi đua đặc biệt "Huyện Yên Bình tăng tốc về đích nông thôn mới” năm 2023. Rất nhiều nội dung và nhiệm vụ cụ thể đã được đưa ra như: tổ chức ra quân thường kỳ mỗi tuần một lần vệ sinh trụ sở làm việc, khu trung tâm xã, các tuyến đường trên địa bàn xã; tuyên truyền, vận động, cùng với nhân dân tổ chức vệ sinh, chỉnh trang nhà ở bảo đảm sạch, đẹp, ngăn nắp, hỗ trợ các hộ nghèo, cận nghèo khó khăn về nhà ở khởi công, hoàn thành việc xây dựng nhà ở, nhà vệ sinh mới; tiếp tục đẩy nhanh tiến độ tuyên truyền, vận động, hỗ trợ nhân dân, nhất là phụ nữ trong các hộ gia đình thực hiện hiệu quả phong trào "phân loại rác thải tại nguồn”, Phong trào "6 không, 6 sạch” trên địa bàn; kiểm tra, rà soát, duy trì các tiêu chí nông thôn mới nâng cao mà xã đã đạt được; tập trung chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn phấn đấu thực hiện các tiêu chí chưa đạt gồm: trường học, cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn; tiêu chí số 13.3 "Thực hiện truy xuất nguồn gốc các sản phẩm chủ lực của xã gắn với xây dựng vùng nguyên liệu và được chứng nhận VietGAP hoặc tương đương” ; tiêu chí 15.4 "Tỷ lệ dân số có sổ khám chữa bệnh điện từ trên 50%”… và các chỉ tiêu, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội trong năm 2023.
Bí thư Đảng ủy xã Mông Sơn Lương Xuân Hạnh chia sẻ: "Mọi việc đang diễn ra đúng hướng, đúng kế hoạch, Mông Sơn sẽ hoàn thành mục tiêu nông thôn mới nâng cao. Có được kết quả ấy là nhờ sự quan tâm của tỉnh, của huyện; sự quyết tâm của cấp ủy, chính quyền, các ban ngành đoàn thể và nhân dân; trong đó, không thể không kể tới những chức sắc tôn giáo. Đó là những vị trong Hội đồng giáo xứ đã nâng cao ý thức trách nhiệm, vận động đồng bào giáo dân chung tay xây dựng nông thôn mới, vì một Mông Sơn phát triển giàu mạnh”.
Trong số những chức sắc tôn giáo, chúng tôi muốn nhắc đến ông Nguyễn Văn Thức ở thôn Tân Minh - một công dân gương mẫu, một cựu chiến binh tích cực và một chức sắc tôn giáo kính Chúa, yêu nước và rất có trách nhiệm.
Trong bản báo cáo thành tích đề nghị được huyện Yên Bình khen thưởng, ông Nguyễn Văn Thức nhấn mạnh: "Là người lính Cụ Hồ, bản thân tôi luôn đi đầu gương mẫu chấp hành tốt các chủ chương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, vận động gia đình và bà con trong thôn xóm chấp hành tốt các quy định của địa phương nơi cư trú. Năm 2023, thực hiện phong trào thi đua cao điểm nâng cao chất lượng các tiêu chí nông thôn mới của xã Mông Sơn, bản thân tôi được bà con giáo dân trong thôn tín nhiệm bầu làm Trưởng Ban hành giáo họ giáo Hồng Sơn. Với trách nhiệm của mình, tôi đã vận động gia đình, người thân và bà con giáo dân trong thôn tích cực thực hiện các tiêu chí do xã phát động như tổng vệ sinh đường làng ngõ xóm, sáng, xanh, sạch, đẹp, mở rộng đường bê tông từ 3 m lên 5m. Gia đình tôi đã ủng hộ vật liệu làm đường, ủng hộ công cụ hỗ trợ san gạt, trở đất, tạo điều kiện tốt nhất cho thôn thực hiện các nhiệm vụ”.
Được biết, sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về địa phương, ông đã mạnh dạn tham gia vào lĩnh vực kinh doanh vật liệu xây dựng. Sau nhiều năm, cửa hàng kinh doanh của gia đình ông đã phát triển, trở thành địa chỉ tin cậy cho bà con nhân dân trong vùng; tạo công ăn việc làm cho 7 lao động, hàng tháng thu nhập cho các lao động từ 7 - 10 triệu đồng. Tuy phải tập trung làm ăn buôn bán nhưng ông vẫn không quên tổ chức xây dựng cuộc sống gia đình êm ấm, hạnh phúc, nuôi dạy các con khôn lớn, trưởng thành, hiếu thảo với cha mẹ, hòa đồng với xóm làng, công tác tiến bộ.
Đặc biệt, với trách nhiệm là Trưởng Ban hành giáo, ông Thức luôn là người có uy tín và trách nhiệm trong mọi công việc được giao, thể hiện tấm lòng kính Chúa yêu nước, là chỗ dựa tin cậy của bề trên cũng như anh em tín hữu. Trên cương vị hội viên Hội Cựu chiến binh, từ năm 2004 đến nay, hội viên Nguyễn Văn Thức luôn là hội viên nhiệt tình, trách nhiệm, tham gia sinh hoạt đầy đủ và tích cực hưởng ứng các phong trào do các cấp Hội và địa phương phát động; đặc biệt là giúp đỡ hội viên phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo; phát huy tinh thần, trách nhiệm của hội viên và tổ chức Hội trong xây dựng nông thôn mới, đảm bảo an ninh trật tự... Với uy tín và trách nhiệm của mình, ông Nguyễn Văn Thức được bà con giáo dân bầu là Phó Chủ tịch Hội đồng Giáo xứ.
Người dân Mông Sơn nói chung và bà con giáo dân nơi đây đang hòa chung niềm vui đón mừng Noel, đón mừng năm mới. Đồng bào lương - giáo đoàn kết xây dựng quê hương Yên Bình ngày một phát triển.
Lê Phiên